5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu ve bu Kanuna istinaden çıkarılan “Elektronik Ürün Senetleri Yönetmeliği" hükümleri çerçevesinde, Ticaret Bakanlığı tarafından, elektronik ürün senetlerinin kayıtlarının tutulacağı “Elektronik Kayıt Kuruluşu" olarak belirlendi.
Merkezi kayıt altında
Yeni düzenleme ile ürününü lisanslı bir depo işletmesine teslim eden çiftçi ya da herhangi bir kurum adına elektronik ürün senedi (ELÜS) oluşturulacak ürüne ve haklarına ilişkin kıymetli evrak hükmündeki kayıtların, kayden Merkezi Kayıt Kuruluşu sisteminde (Merkezi Kaydi Sistem'de- MKS) izlenmesi sağlanmıştır.
ELÜS'ün Avantajları Nedir?
Tarım ürünleri ticareti kolaylaşmıştır.
İşlemler; güvenli, hızlı ve etkin bir şekilde yürütülmektedir.
Ürün sahibi sürekli bilgilenme ve kontrol imkanına sahip olmaktadır.
Sistematik işleyiş sayesinde ürünün teminat olarak kullanımı kolaylaşmakta ve bu doğrultuda çiftçi nakit ihtiyacını kolay yoldan karşılamaktadır.
ELÜS vergi avantajı ile de öne çıkar. ELÜS satışları, 31 Aralık 2023'e kadar gelir ve kurumlar vergilerinden muaf tutulduğundan borsada ELÜS alım satımı ile elde edilen kazançlar, bu tarihe kadar gelir ve kurumlar vergisinden muaftır. Ayrıca mudi ile lisanslı depo işletmesi arasında yapılan sözleşmeler ile ürün senetleri, damga vergisinden muaf tutulmuştur.
Ürününüz Nasıl ELÜS Olur?
Öncelikle bir yatırım kuruluşunda (aracı kuruluş ya da Banka) adınıza hesabınız bulunmalıdır.
Oluşacak ELÜS'ü MKK'dan takip edebilmeniz için aşağıda bulunan "Üyelik Girişi" seçeneğinden e-Yatırımcı İnternet Sitesi üyeliğinizi tanımlamalısınız.
Ürününüzü lisanslı depo işletmesine teslim edeceğiniz zaman, hesabınızın bulunduğu yatırım kuruluşunu da bilgilendirmek ve yatırım kuruluşunuzun da kabulü kaydıyla ilgili kurum ve hesap bilginizi lisanslı depo işletmesine bildirmeniz gerekmektedir.
Lisanslı depo işletmesi tarafından yapılan kontrol ve analiz işlemleri sonucunda teslim ettiğiniz ürününüz karşılığı olan ELÜS, bildirdiğiniz hesabınıza aktarılacaktır.
e-Yatırımcı İnternet YBS anlık bildirim sistemi aboneliği yapılması halinde telefonunuza ürün oluşumu ve işlem hareketlerine ilişkin mesaj gelecektir.
Ayrıca lisanslı depo işleticisi tarafından da ürün senedi oluştuğunu gösteren bir belge verilecektir.
ELÜS'lerin bilginiz dışında işlemlere konu olmasını önlemek amacıya e-Yatırımcı İnternet Sitesinden mudi blokajı yapılabilir.
ELÜS'lerin Alış - Satışı Nerede gerçekleştirilir?
ELÜS'lerin alış ve satış işlemleri, Türkiye Ürün İhtisas Borsası A.Ş. (TÜRİB) de yapılmakta, takas işlemleri ise TÜRİB düzenlemeleri ile belirlendiği şekilde İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş. ile Kuruluşumuz tarafından gerçekleştirilmektedir.Elektronik Ürün Senedi Yönetmeliği çerçevesinde, oluşturulan alım satım belgesi Elektronik Kayıt Kuruluşu tarafından hesabınızın bulunduğu yatırım kuruluşunda tanımlı olan e-posta adresine gönderilmektedir. Yatırım kuruluşundaki e-posta adresinin güncel tutulması önemlidir. Herhangi bir nedenle e-posta adresinize ulaşmayan alım satım belgesi yatırım kuruluşundan talep edilebilir.
ELÜS'ü Temsil Eden Ürünün Teslimi Nasıl Gerçekleştirilir?
ELÜS'ün temsil ettiği ürünü fiziken almak için, lisanslı depo işletmesine başvurulmalıdır.
Talebiniz, lisanslı depo işletmesi tarafından ELÜS'ün bulunduğu yatırım kuruluşuna iletilir, yatırım kuruluşunun talebi kabulüyle e-Yatırımcı İnternet Sitesinde YBS Yatırımcı Bildirim Servisi aboneliği yapılması halinde telefonunuza ürün iptal talebine ilişkin mesaj gelecektir.
Lisanslı depo işletmesinin fiziki ürün teslimi ile kayden izlenen ELÜS Elektronik Kayıt Kuruluşu nezdinde iptal edilir. e-Yatırımcı İnternet Sitesinde YBS Yatırımcı Bildirim Servisi aboneliği yapılması halinde telefonunuza ürün iptaline ilişkin mesaj gelecektir.
ELÜS'ün Son Depolama Tarihi Sonrasında İşlemler Nelerdir?
Son depolama tarihinde ELÜS'ün temsil ettiği ürünün fiziken teslim alınmaması halinde haciz ve benzeri nedenlerle izlenenlerin dışındaki ELÜS'ler lisanslı depo işletmesine aktarılarak lisanslı depo işletmesi tarafından iptal edilir. e-Yatırımcı İnternet Sitesinde YBS Yatırımcı Bildirim Servisi aboneliği yapılması halinde telefonunuza ürün iptaline ilişkin mesaj gelecektir.