Büyük yıkım yaşanan deprem bölgesinde evlerinden olan milyonlarca vatandaş için kamu, STK, özel sektör ve şahıs yardımları devam ediyor.
Ancak çok az ayni ve nakdi yardımlarda büyük destek beklenen holding ve şirketler kamuoyunda hayalkırıklığına yol açtı.
Ekonomi yazarı Dilek Güngör, büyük sermaye sahibi holding şirketlerin kat kat kâr etmelerine rağmen yaptıkları bağışların "devede kulak" olduğunu vurgulamıştı.
Güngör, söz konusu sermaye gruplarının büyük yıkım karşısındaki tutumlarını sorgularken sözkonusu şirketlerin isimlerini de paylaştı. DEPREMLERDE HANGİ ŞİRKETLER TEPKİ ÇEKİYOR?
Sabah gazetesi yazarı Güngör'ün "Dev şirketler elini taşın altına koymadı" başlıklı yazısı:
Dün holdingleri yazdım, epey arayan- soran oldu. 'Şirketlere de bak' diyen çok...
Doğru ya, bu holdinglerin bir de dev şirketleri var.
Onların durumu ne?
Mesela Koç Holding'in şirketi Tüpraş... Kârı geçen yıl 41 milyarı geçti. 2021'e göre artış yüzde 1.074. Bırakın, nakdi yardımı depremden sonra bölgeye günlerce akaryakıt gitmedi. Hatta Opet akaryakıt istasyonlarına ilk günlerde kilidi bastı. Sonra Ford Otosan, Arçelik, Tofaş, Türk Traktör, Aygaz... Ford Otosan'ın karı geçen yıl yüzde 111.5, Tofaş'ın 161, Aygaz'ın 606, Türk Traktör'ün 124.7, Arçelik'in yüzde 41, Otokar'ın yüzde 18.9 artmış. Tamam hepsi bölgeye çadır, gıda, hijyenik malzeme, jeneratör gönderdiler. Ama milyarlık kârlarının yanında bu yardımlar o kadar cılız ki...
Keza Sabancı Holding'in şirketleri... Dün Akbank'ın karının yüzde 1'i bile olmayan bir yardım yaptığını belirtmiştim. Bugün Teknosa'ya baktım. Onların da 2022 karındaki artış yüzde 300'lerde. Şirketin kârı 2021'e göre beşe katlamış. Bölgeye yaptıkları yardımlara bakıyorsunuz, o karların yanında hiçbir şey...
Sonra Oyak Grubu... Bir şirketi var ki, herhalde Türkiye'de duymayan yoktur. Hektaş'tan bahsediyorum. 2021'de 319 milyon lira olan karı 802 milyona çıktı, yüzde 151 artış oldu. Oyak Holding'in koca koca şirketlerinin yardım kampanyasına adına rastlayan var mı, bilmiyorum. Herkes "Ülker'i niye yazmıyorsun" diyor. Yıldız Holding'in şirketlerinin 2022 karı henüz yayınlamadı. Ama sadece Ülker Bisküvi'nin cirosu 9 aylık bilançolarında dahi 19 milyar TL'ydi. O yüzden holdingin 175 milyon TL'lik yardımı da devede kulak... Doğan Holding'in bilançosunda karının yüzde 474.1 arttığını holdingin nakdi yardımlarının düşük kaldığını yazmıştım. Dün aradılar, 150 milyon liralık kaynak ayırmışlar. Bunun 30 milyon lirasının AFAD'a gönderildiğini söylüyorlar.
Yardım yapan başım üstüne... Ama eğer bu şirketler 'Türkiye'nin şirketiyiz' diyorsa ellerini daha fazla taşın altına koymalı...
BARİ ENKAZDAN KAZANDIKLARINIZI VERİN!
Bir de enkazdan para kazananlar var. Biliyorsunuz, deprem oldu, borsada çimento hisseleri uçtu. Çoğu şirketin zaten 2022 bilançoları iyi geliyordu. Misal, bilanço açıklayanlardan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu'nun dayısının şirketi Nuh Çimento'nun 2022 karı 2 milyarı devirmişti. Sabancı'nın Akçansa Çimentosu'nun karı 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 400.8 artmıştı. Şimdi de 6-21 Şubat arasında borsada şirketleri yüzde 100 değerlendi. Sadece onların da değil... Oyak'ın da Limak'ın da çimento şirketlerinin hisseleri zirve yaptı.
İzninizle o şirketlere buradan bir çağrıda bulunayım;
Hadi deprem bölgesine doğru dürüst yardım yapmadınız. Bari illerde yapılacak 250 bin konutun inşaatına adam akıllı katkıda bulunun.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum dün hepsini toplayıp 'malzeme fiyatını artırmayın' demiş.
Bence o yetmez, iyi bir iskonto yapmalılar!
Sabah