İşte emlak sektöründe en çok kullanılan ve bilinmesi gereken terimlerden alfabetik sıraya göre bazıları:
ANAGAYRİMENKUL : Kat mülkiyetine konu olan taşınmazın bütünü verilen isimdir.
ANAHTAR TESLİM : Bir yapının tüm gereç ve işçiliğinin yüklenici tarafından karşılanıp, bütünüyle bitirilmiş olarak mal sahibine teslim edilmesini öngören sözleşme şekli.
ARSA PAYI : Kat mülkiyetinde arsanın, kanunda belirtilen esasa göre bağımsız bölümlere ayrılan ortak mülkiyet payına denir.
AYNİ : Mala ilişkin, eşyaya bağlı, malın mülkiyeti ile ilgili, herkese karşı ileri sürülebilen demektir.
BAĞIMSIZ BÖLÜM : Bir yapının Kat Mülkiyeti Yasası hükümlerine göre bağımsız mülkiyete konu olan bölümlerden her biri.
BİLİRKİŞİ : Sözlük anlamı, çözümlenmesi özel veya bilimsel bilgiye dayanan konularda düşüncesine başvurulan kimse, uzman, ehlihibre, ehlivukuf, eksper.
BİTİŞİK NİZAM : Yan, komşu parsele bitişik olan yapı nizamıdır.
ÇEKME KAT : En son katın üzerine, yönetmeliğin getirdiği şartlara uygun olarak yapılan ve cepheden geriye çekilerek inşa edilen diğer katlara göre daha ufak kat tipi.
ÇIKMA : Bir yapının zemin üstü katlarından dışarıya doğru taşan bölümüne denir. Çıkmalar yapının inşa edildiği tarihteki mevzuat hükümlerine göre açık veya kapalı olarak yapılabilir. Ancak çıkmalar parsel sınırları içerisinde yer almak zorundadırlar.
ÇIPLAK MÜLKİYET : Kuru mülkiyet, rararlanma hakkı başkasının olan bir mal üzerindeki sahiplik durumu demektir.
DAİRE : Yapılarda aynı çatı altında birden fazla yapılan bölümlerden her birine denir.
DEPOZİTO : Bir sözleşmeden dolayı doğabilecek zararlara karşı verilen teminat, bir taahhüt sırasında yatırılan güvence parası demektir.
DEVRE MÜLK : Belirli devrelerde kişilerce kullanılarak belirli zaman içinde diğer halk sahiplerine devredilen mekâna denir.
EBEVEYN BANYOSU : Yatak odasında bulunan banyoya verilen addır.
ECR-İ MİSİL : Emsal ücret. Bir malın kullanılmasından doğan yararların para ölçüleriyle takdirine denir.
EMLAK BEYANI : Şahıs, kurum ve kuruşlarca sahibi olduklarını ispatlayarak bulundukları bölgedeki bağlı oldukları belediyelere makbuz karşılığı verilen belgeye denir.
EMLAK VERGİSİ : Konusu bina ve arazi olup, bu bina veya arazi malikinin, intifa hakkı sahibinin, her ikisi de yoksa malik gibi tasarruf eden kimsenin, bina ve arazinin değeri esas alınarak kanunda belirtilen oranlara göre ödediği vergi demektir.
GAYRİMENKUL : Taşınmaz mal.
GECEKONDU : Hazine arazileri üzerinde izinsiz ve yetkisiz ce çok kısa sürede yapılan derme çatma kaçak yapılara denir.
GEDİK : Eskiden bazı mülkler için ödenen vakıf vergisi.
GİRİŞ KATI : Yerkatı, zemin katı.
GİYDİRME CEPHE : Çok katlı bir yapıda, döşemelerin önünden geçerek devam eden, bunlara veya kolonlara asılan, taşıyıcı olamayan, çoğu camlı dış duvar.
GÖTÜRÜ : Bir yapı işinin baştan kararlaştırılan sabit bir tutar karşılığında bir yükleniciye yaptırılması ilkesine dayanan sözleşme türü.
HACİZ : İhtilaflı işlerden doğan pürüzün çözümü için konulan şerhe denir. Bir alacağın ödenmesi için borçlunun parasına, aylığına veya malına icra dairesi tarafından el konulması durumudur.
HARİTA : Coğrafya olgularının dağılımını bir plan üzerinde gösteren ölçekli çizimdir.
ISLAK HACİM : Islak zemin olarak da anılır. Dairelerde mutfak, banyo ve WC alanları ıslak hacim olarak tanımlanır.
ISLAK ZEMİN : Emlak ve İnşaat sektöründe mutfak, banyo, tuvalet gibi suyla teması olan bölümlerin yüzeyine verilen ad.
İFRAZ : Tapu kütüğünde kayıtlı bir taşınmazın birden fazla parsel haline getirilmesidir.
İHALE : Bir işi birçok isteklinin arasından, en uygun görülen koşulları önerene bırakma.
İKİZ EV : Planları ortak duvara göre simetrik olan, bitişik iki evden meydana gelen birim.
İLAM : Mahkeme kararı demektir.
İMAR ADASI : İmar planına göre çevresi yollarla çevrili arazi parçasına denir.
İMAR AFFI : Kaçak yapıların ya da imar kurallarına uygun yapılara kaçak eklenmiş bölümlerin aklanması.
İMAR DURUMU : İmar parselinin boyutlarını, sınırını, imar planında kullanım şeklini ve yapılacak yapının teknik şartlarını belirten belgeye denir.
İNTİFA HAKKI : Gayrimenkulün iradından faydalanma hakkına denir.
İPOTEK : Alacaktan kalan kısmı için konan şerhe denir.
JALUZİ : Şerit biçiminde ince metal ya da plastik levhalardan yapılmış, tül perde işlevi gören, dışarıdan görülmeksizin dışarıyı görmeyi sağlayan bir pencere kapama düzen.
JAKUZİ : Suyu güçlü bir burgaç gibi döndürerek vücuda masaj yapan banyo küveti.
JEO : Yer.
KÂGİR : Betonarme, ahşap veya kerpiç olmayan demektir.
KAKS : Açılımı Emsal ve katlar alanı katsayısı. Bodrum kat, asma kat ve çatı arasındaki alanlar dahil yapının inşa edilen tüm katlarının toplam alanına bina inşaat alanı denir.
KAMULAŞTIRMA : Devlet veya kamu tüzel kişlerince, kamu yararının gerektirdiği hallerde, karşılığını peşin ödemek şartıyla, özel mülkiyette bulunan taşınmaz malların tamamı veya bir kısmına el konulması veya üzerinde irtifak hakkı tessis etdilmesi işlemidir.
LEBİDERYA : Kesintisiz deniz manzaralı daire.
LÜKS : Bir dairenin en temel öğeler dışında, konfora yönelik daha fazla detaylarla donatılmış olması.
MAHZURLU : Herhangi bir işlem veya uygulamaya elverişli olmayan.
MENKUL : Bir yerden başka bir yere taşınabilen, taşınır.
MÜŞTEREK TAPU : Birden fazla kişinin sahip olduğu ya da miras sebebiyle sahip olunan tapu çeşididir.
NAZIM PLANI : Bir kentin haritaları üzerine çizilen ve arazi parçalarının kullanış biçimleri ile başlıca bölge tiplerini belirten, yani kentin gelecekte alacağı biçimi gösteren plan.
NEV'İ : Türü, cinsi, vasfı. Tapu kütüklerinde bulunan nev'i hanesine taşınmazın bir vakıfla ilişkisinin olup olmadığı yazılmaktadır.
NİZAM : Binaların yan yana sıralanış düzeni; ayrık nizamda aralarında toprak parçası vardır; bitişik nizamda duvarları ortaktır.
ORMAN KADASTROSU : Devlet ormanlarının, kamu tüzel kişiliklerine ait ormanların, özel ormanların ve bu ormanların içinde ve bitişiğinde bulunan her çeşit taşınmaz malların ormanlarla müşterek sınırlarının tayin ve tespit edilerek haritaya bağlanması işlemidir.ÖLÇEK : Bir harita veya çizimde görülen uzunluklarla bunların imlediği gerçek uzunluklar arasındaki oran.
ÖN BAHÇE DERİNLİĞİ : Binanın ön yüzünden kendi parselinin ön sınırına kadar olan en yakın dik uzaklık.
ÖN CEPHE : Yapının yola bakan yüzüne denir.
PAY : Hisse, Bir bütünün belirli bir kısmı.
PAFTA : Büyük haritayı meydana getiren parçaların her birine denir.
PARSEL : Belli bir amaç için ayrılıp sınırlanmış arazi parçası, bir adanın parçalarından her biri.
PLAN : Belli bir yerin bir ölçekte kuşbakışı çizimidir.
REHİN : Borçlunun, borcunu ödeyeceğine güvence olarak ve borcu ödediğinde geri verilmesi koşuluyla alacaklıya verdiği değerli eşya yada teminattır.
RENOVASYON : Yenileme, yenilenme yada proje çalışması demektir.
RESTORASYON : Aslını bozmadan onarma.k olan yönlerin, kot noktalarının arazi üzerindeki yerini belirleyen betondan yapılmış ve ortasında bir demir çubuk bulunan toprak içerindeki parçalardır. Kazı alanı dışında bulunurlar ve üzerlerine kot ölçümleri yazılır.
SAHİBİNDEN : Bir mülkün, arada herhangi bir aracı olmadan, doğrudan doğruya sahibi tarafından satışa veya kiraya sunulması.
SALON : Dairelerde oturulan, misafir ağırlanan, toplantıların gerçekleştiği, kutlanacak etkinliklerin yapıldığı ve gösterilerin yer aldığı alandır. Genel olarak evin en geniş odasıdır.
SALON SALOMANJE : Kırma kapılar ile bölünmüş iki kanatlı ve geçişli salon anlamına gelir. Bir anlamda yemek odası ile oturma odasının gerektiğinde birleşmesi ve gerekmediği zamanlarda ayrılması amacı ile ahşap kapılar ile birbirinden ayrılabilen geniş iç içe salon demektir.
SIFIRDA : Yeni bitmiş ev, daire; hiç kimse tarafından kullanılmamış.
ŞALE : İsviçre çobanlarının kulübelerine ya da dağ evlerine verilen ad.
ŞEREFİYE : Tek bir çatı altında yer almasına rağmen farklı nedenlerden dolayı fiyat konusunda değişiklik gösteren oranlar bütününe verilen isim.
ŞİRVAN : Çatı arasında bulunan basık oda.
TAKS : Açılımı Taban alanı ve taban alanı katsayısı. Yapının parsele oturacak bölümünün ayak izinin kapladığı alandır.
TAPU : Arazinin belirli bir parçasının veya üzerine inşa edilmiş bağımsız bölümün malikini gösteren, tapu sicil müdürlüğünce verilmiş, aksi kanıtlanıncaya kadar geçerli resmi bir belgedir.
TAPULAMAK : yeni inşa edilmiş bir taşınmaz adına bağlı bulunan tapu kadastro dairesinden tapu belgesi çıkartma işleminde denir.
TAPU VE KADASTRO MÜDÜRLÜKLERİ : Akitli ve akitsiz işlemleri ile arazi, arsa ve binalar üzerinde yapılan değişikleri işleyen, kayda geçen, bunların sicilini tutan devlet dairelerine denir.
TAVANARASI : Çatı ile son kat döşemesi arasında kalan boşluk.
TOPLU KONUT : Sosyal ve fiziksel altyapısıyla birlikte gerçekleştirilen çok sayıda konut birimini anlatmakta kullanılan terim.
UYRUK : Tâbiiyet, bir ülkenin vatandaşı olmak.
VAKIF : Gerçek veya tüzel kişiler tarafından yeterli mal veya hakları belirli ve sürekli bir amaca tahsis edilerek, mahkeme kararıyla kurulan tüzel kişiliğe sahip mal topluluklarına vakıf adı verilir.
VAZİYET PLANI : Yapıların değişmez röperlere göre arsaya yerleşmelerini belirten üstten görünüş, yerleşme planı.
VEFA HAKKI : Satanın, sattığı taşınmaz malı müşteriden geri satın alma hakkını saklı tutmasıdır. Vefa hakkı tapu kütüğüne şerh edilir.
VEKÂLET : Kişinin kendi iradesi ile tayin ettiği bir temsil şeklidir.
VERASET BELGESİ : Mirasın, mirasçılara intikali için tapu sicil müdürlüğünce aranan, sulh hukuk mahkemesinden alınmış, vefat eden malikin mirasçılarının kimler olduğunu gösteren, hasımsız, aksi sabit oluncaya kadar geçerli bir belgedir.
YALI : Düzlük ve açıklık su kıyısına yapılmış köşk.
YAPSATÇI : Genel olarak, tadilata ihtiyacı olan bir taşınmazı onarımından sonra belirli bir kar payı ile satan kişi yada kişelere verilen addır.
YENİ ARAZİ OLUŞUMU : Birikme, dolma, toprak kayması veya kamuya ait suların yatağında ya da seviyesinde değişme gibi sebeplerle sahipsiz yerlerde yeniden oluşan yararlanmaya elverişli arazidir.
YENİLEME : Teknik sebeplerle yetersiz kalan, uygulama niteliğini kaybeden veya eksikliği görülen tapulama veya kadastro paftalarının yenilenmesi ile buna uygun olarak tapu sicilinde düzeltmeler yapılması işlemidir.
ZAMAN AŞIMI : Bir hakkın kazanılması veya kaybedilmesi için geçmesi gereken hukukça öngörülmüş süre anlamına gelir.
ZEMİN : Toprak seviyesi.
ZEMİN KAT : Aslında zemin seviyesindeki düz giriş dairedir ancak günümüzde bodrum daireler içinde aynı terimin kullanıldığını görüyoruz. Usulde bodrum dairelerin yarı zemin olarak geçmesi daha doğrudur.
ZEYİLNAME : Poliçe üzerinde bilgi güncellenmesi anlamına gelir. Örneğin sigorta poliçesindeki ismin değişmesi bir bilgi güncellemesi anlamına geldiğinden bu işleme Zeyilname yapmak denir.