AB ülkelerinde esnek istihdam sözleşmeleri ile çalışanların toplam istihdam içindeki payı yüzde 14,5. Ancak yaş grupları itibarıyla bakıldığında bu tür istihdam biçiminden en fazla 15-24 yaş grubundaki gençlerin yararlandığı görülmekte.
Özellikle salgın sürecinde ortaya konan uzaktan çalışma ve devam eden süreç iş yapış süreçlerinin de şekil değiştirmesine vesile olmuştur.
Pandemi sürecinin bitiminde de çoğu özel şirket ve kamu kurum ve kuruluşu da esnek çalışma sisteminin üzerinde durmaya başlayacağının sinyalini verdi.
Ekonomik uygulamada farklılıklar
Esnek ekonomi ile freelance neredeyse birbirinin aynısını gibi ama birbirinden farklı oldukları noktalar var...
Freelance çalışanlar kendi işlerini yürüten bağımsız kişidir. Kendi pazarlama, faturalandırma ve iletişimlerinden sorumlu.
Esnek ekonomi çalışanları ise aynı freelance çalışanlar gibi bir şirkete bağlı olmadan çalışsalar da aslında kendi işlerinin sahibi değillerdir.
Freelance çalışanlar kendi ücretlendirmelerini kendileri yapar ancak esnek ekonomi çalışanları genelde bir uygulama ya da internet sitesi üzerinden önceden ayarlanmış ücretlendirmeye tabidirler.
Freelance çalışanlar işlerini kendi iletişim ağlarından bulmaktadırlar. Gig çalışanlar (şirketlerin çalışanlarıyla belirsiz süreli sözleşme yapmak yerine geçici ve kısa dönemli kontratlar yaptığı çalışma sistemi) ise dahil oldukları internet sitesi veya uygulamalardan kendilerine en uygun projeyi seçerek çalışmaktadırlar.
Esnek çalışmanın faydaları neler?
Esnek çalışma saatleri hem çalışan hem de işveren için birçok avantajı beraberinde getirmekte.
Kişisel sorumluluklarınıza, ailenize, özel hayatınıza veya kendinize ayırabileceğiniz zaman, standart mesai saatlerine göre çalışan bir kişiye göre daha fazla.
Trafik yoğunluğunun standart mesai başlangıç ve bitiş saatlerine göre yaşandığı şehirlerde, esnek mesai saatleriyle çalışmaya daha erken veya daha geç başlayarak trafikte harcanan zamanın duygusal ve maddi zararlardan kurtutursunuz. Mesai saatlerini düzenleyebileceğiniz esnek çalışma sistemi size daha fazla bireysel kontrol sağlar.
Çalışan olarak çalışma saatlerinizi daha konsantre ve verimli çalıştığınız; daha az stresli olduğunuz dönemlere göre planlayarak geçirebilmeniz mümkün.
Frelencer çalışmanın faydaları
Sabah erken kalkma derdiniz olmaz.Trafik sorunu hayatınızdan çıkar. Gün içinde kendinize vakit ayırabilme şansınız olur.İyi bir gelir elde etmenin yolunu açabilir. İstediğiniz yerde çalışma ortamı oluşturabilirsiniz.Belli kural yada kıyafet gibi durumlyarla karşılaşmazsınız. Ogis stresinden uzak bulunduğunuz için kendinini daha motive hissedebilirsiniz.
Elbette disiplinin elden bırakılmaması önemli. Firmanın iyi seçilmesi, özel hayat ile iş hayatının karıştırılmaması, sabit bir gelirinizin olmaması da belli başla handikatlar olarak sıralanabilir.
Kadın istihdamına esnek çözüm arayışı
1970'lerin başlarından itibaren sıklıkla ifade edilen esneklik olgusu çalışma ilişkilerini de etkilemiş, bu bağlamda tartışılan bir konu haline gelmiştir. Çalışma yaşamında esneklik, hem üretim sürecinde, hem yönetim sürecinde, hem de istihdam biçimlerinde karşımıza çıkmaktadır. Esnek istihdam biçimleri, kadın istihdamının düşüklüğü sorununa AB
ülkelerinde olduğu gibi Türkiye'de de çözüm olabilecek.
Esnek çalışmanın dayanak noktası
1970'li yıllara kadar istikrarlı seyreden bir ekonomik gelişme içinde, işvereni zorlayan, işçileri koruyan, sosyal yönü ağır basan kamu düzeni ağırlıklı tedbirlerin yoğun olarak alındığı düzenlemeleri görmek mümkündür. Ancak 1970'lerden sonra dünya küreselleşmiş, teknolojik değişmeler sonucunda, işletmelerin piyasayı istediği gibi kontrol etme, yön verme
ve etkileme imkânları ortadan kalkmıştır. İşletmelerin uluslararası rekabette ayakta kalabilmeleri için mümkün olduğu ölçüde esnek üretime geçmeleri gerekmektedir. Özellikle son yıllarda baş gösteren ekonomik durgunluk ve uluslararası piyasalarda yaşanan şok değişiklikler üretim faktörlerinin değişmesine neden olurken, işletmelerin rekabet şartlarını zorlaştırmaktadır.
Uzaktan çalışmanın tarihi ayağı
Uzaktan çalışma ve evden çalışma Avrupa Birliği'nde, 2002 yılında sosyal taraflar arasında imzalanan Avrupa Çerçeve anlaşması ile düzenlenmiştir. Çerçeve anlaşma ile uzaktan ve evden çalışanların çalışma koşullarına ilişkin genel bir çerçeve belirlemek ve asgari haklarının güvence altına alınması amaçlanmıştır...
Evden çalışma; ILO'nun 1996 tarihli 177 sayılı “Evde Çalışma Sözleşmesinde”, “…bağlı olduğu işverene ait işyeri veya sair bir tesis dışında evinde, ücret karşılığı işverenin belirlediği bir malı veya hizmeti üreten kişinin çalışması” şeklinde tanımlanmıştır.
