Emlak sektörünün en etkin aktörleri elbette emlakçılar. Çoğu zaman emlakçı ile kiralayan ya da emlakçı ile daire satın alan arasında sorunlar yaşanabiliyor. Bu sorunların ana nedeni ise traflar arasında çoğunca sözlü yapılan anlaşmalar ve beklentilerin bilhassa maddi yönden tam olarak karşılanamamış olması.
Peki taraflar arasında alım ve satım sürecinde neler yapılmalı. Herşeyden önce danışmanlığına başvurduğunuz emlakçı ile nasıl bir yol takip etmelisiniz ve daha da ileri noktada her emlakçı emlakçılık yapabilir mi?
Gelin isterseniz emlakçılık esnasında ve öncesinde yasal prosedür her iki taraf için nasıl işliyor ona bakalım....
"Resmen" düzenleme yapıldı
14 Ekim 2020 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan ve yürürlüğe giren, Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik kapsamında, emlakçılık yapabilmek için yetki belgesi şartı getirildi.
Düzenleme ile bu işi yapanların artık en az lise mezunu olacağı, 100 saatlik emlakçılık eğitimi alacağı ve kişinin de mesleki yeterlilik sınavlarına katılarak belge alması zorunluğu var. Lise mezunları için 12 ay, üniversite mezunları için ise 8 ay son 5 yıl içinde bir fiil SGK'lı olarak çalışmış olmak gerekecek
Belli şartlar taşımalı ve belgeniz bulunmalı
Taşınmaz Ticareti Yetki Belgesi'nin alınabilmesi için, Seviye 5 olarak tanımlanan, Sorumlu Emlak Danışmanı ya da 4 Seviye Emlak Danışmanı Mesleki Yeterlilik belgesine sahip olma şartı aranıyor.
Bu tanımlama kapsamına girmeyenlerin, ofis açmaları ya da emlak alım satımlarında aracılık etmeleri mümkün değil.
Emlakçı olmak ve ofis açmak bu şartlara bağlı. Bunun yanısına belge düzenlemeniz de lazım. Diplomaya sahip olmanız gerekmese de vergi bürosu kaydı, BAĞKUR kaydı, belediyeden alınmış izin belgesi ve sanayi dernek kaydı gerekli.
Hangi hizmeti sunuyor?
Emlakçı, tapu sicil müdürlüklerinde; ipotek,satış ve miras yoluyla geçen mülkiyetler ile ilgili tüm işlemlere aracılık eder
Emlak alım ve satımı konusunda danışmanlık hizmeti sunar.
Noterlerde yapılacak olan satış sözleşmeleri için yardımcı olur.
Alanı ile ilgili danışmanlık hizmeti sunarak seçenekler ve karşılaştırmalı örnekler sunar.
Müşterisi adına beyanname doldurur.
Proje yapımında pazarlamayı kolaylaştıracak tavsiyelerde bulunur.
Kooperatif kurulmasına yardımcı olarak pazar araştırması yapar. Yine kooperatife üye olma konusunda çalışmalar yapar.
Kiracı adaylarının sosyal ve ekonomik durumları hakkında bilgi sahibi olup ev sahip ya da onun vekiline bilgi verir. Eğer anlaşma sağlanırsa kira sözleşmesi hazırlar.
Komisyon nasıl belirleniyor?
Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik'in 20. Maddesinde:
"Alım satım işlemlerinde hizmet bedeli oranı, alım satıma aracılık sözleşmesinde yer alan satış bedelinin katma değer vergisi hariç yüzde dördünden fazla olamaz.
Kiralama işlemlerinde hizmet bedeli, kiralamaya aracılık sözleşmesinde yer alan kira bedelinin katma değer vergisi hariç bir aylık tutarından fazla olamaz.
Hizmet bedeli, iş sahibi ile alıcı veya kiracı arasında aksi yazılı olarak kararlaştırılmadıkça eşit olarak paylaştırılır." ifadesi yer almakta.
Mağdur olmamak için bunları yapın
Bir gayrimenkul almak istediğiniz zaman emlakçıya başvurulursa sözleşme yapılması gerekir. Sözleşmede gayrimenkulün değeri, ödenecek komisyon tutarı ve diğer işlemler hakkında bilgiler yer alır. Emlakçının alıcı ve satıcı arasında aracı olduğu hizmetler bu sözleşme kapsamında gerçekleşir. Emlakçı, komisyon sözleşmesi ile alıcı ve satıcıya hak ve sorumluluklar yükler.Bunun için sözleşme şartlarını okumadan imzalamamanız ileriki mağduriyetlerin önlenebilmesi adına önemli.