IBAN;International Bank Account Number/ Uluslararası Banka Hesap Numarası anlamına gelmektedir.
Ülkemizde IBAN ile ilgili çalışmalara Türkiye Bankalar Birliği bünyesinde kurulan çalışma grubu aracılığıyla 2003 yılında başlanmıştır. Bu çalışmaların sonucunda Türkiye IBAN standardı belirlenmiş ve 1 Eylül 2005 tarihinden itibaren bankacılık işlemlerinde kullanılması kararlaştırılmıştır. Söz konusu tarihten bu yana bankalarımızda para transferine konu olabilecek hesaplar için IBAN üretilmekte ve IBAN kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır.
Uluslararası standart kazandırıldı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nca hazırlanan IBAN Tebliği gereğince Türkiye'deki tüm bankalar müşterilerinin para hareketine konu olan mevcut hesapları için IBAN üretmiş durumda. 1 Ocak 2009'dan itibaren Avrupa Ekonomik Alanı'nda yer alan Avrupa Birliği üyesi ülkeler ile İzlanda, Lihtenştayn ve Norveç'e para gönderirken IBAN kullanmak zorunlu hale getirilmişti.
Türk Lirası veya yabancı para tüm hesaplara yapılacak transferlerde IBAN kullanılması gerekiyor.Para transferi yapmak istediğiniz kişinin IBAN'ını öğrenemiyorsanız, transferi gerçekleştirmeden önce alıcının IBAN'ını bilmediğinize ilişkin yazılı beyan vermeniz gerekiyor.
2010'da hayatımıza girdi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tebliğine göre 1 Ocak 2010'dan itibaren IBAN kullanımı ülkemizde zorunlu hale getirilirken Avrupa Bankacılık Standartları Komitesi'nin belirlediği standartlara da sahip bir uylgulama olarak hayatımıza girdi.
Numaralar neye göre belirleniyor ve anlamı nedir?
IBAN numarasının toplam rakamı 34 haneyi geçmemek kaydıyla her ülke tarafından belirlenebiliyor. Türkiye'de IBAN numaraları toplam 26 hane, harf ve rakamlardan oluşmakta.
IBAN numarasının başında ilgili ülkenin kodu bulunmakta. Bu kod, iki büyük harften oluşur. Örneğin Türkiye'deki IBAN numaraları TR olarak başlamaktadır.Ülke kodunun ardından kontrol basamakları geliyor. Bu basamaklar 2 haneli ve IBAN numarasının doğrulanması işleminde kullanılmaktadır.
Devamında 5 basamaklı banka kodu geliyor. 5 basamaktan oluşmayan banka kodları ise sağa dayalı yazılır ve başlarına sıfır konarak beş basamaklı hale getirilir.
Rezerv alan ise tek basamaklı rakamlardan oluşur. Değiştirilene kadar sıfır kabul edilir.
Son 16 hane, banka hesap numarasını temsil etmektedir. Hesap numarası konusunda ise bankalar arasında ortak bir standart yok. Bazı bankalar alfabetik karakterler kullanırken bazıları ise sayısal değerleri tercih eder. Hatta bazı bankalar buraya müşteri numarasını bile yazabilir.
Bize ne katkı sağlıyor?
IBAN numarası günümüzde fazlasıyla öneme sahip. Her banka müşterisinin hesap numarasının uluslararası alanda tanımlanmasını sağlamaktadır. Bu sayede para transfer işlemleri güvenli ve hatasız bir şekilde gerçekleşir. Para göndermek istediğiniz kişinin IBAN numarasını hatalı ya da eksik girdiğinizde IBAN, alıcının adı ve soyadı ile uyuşmaz. Böylelikle hatalı para transferinin gerçekleşmesi önlenir.
IBAN numarasını günlük hayatta bu kadar önemli hale getiren diğer bir konu da hız. Girilen numara doğruysa alıcının adı ve soyadı ile eşleşir. İşleminiz de böylece birkaç dakika içinde gerçekleşir.
IBAN öğrenme yöntemleri
Banka hesabınıza ait IBAN no sorgulaması yapmak istediğinizde bunun için farklı yolları mevcut. Bu yollardan ilki internet bankacılığını kullanarak “hesabım" menüsünden IBAN'a ulaşmak.
İnternet bankacılığını aktif olarak kullanmadığınız durumlarda Bankamatikler ile IBAN numaranıza ulaşmanız da mümkün. Bankamatik haricinde müşterisi olduğunuz bankanın müşteri hizmetlerini arayarak temsilci yardımıyla IBAN numaranızı da öğrenebilmektesiniz