Hemen hemen her ürün ve hizmette karşımıza çıkan ve zaman zaman cep yaktığı da bariz ortada olan KDV halk arasında da en çok merak edilen meselelerden biri haline gelmiştir. Özellikle teknoloji kullanımının da artmasıyla internet üzerinden sıkça araştırılan başlıklardan biri olmuştur. Sosyal yaşamı yakından ilgilendiren KDV'nin ne olduğuna, KDV oranına ve KDV hesaplamasına, hatta KDV oranlarının neye göre belirlendiği sorularına detaylarıyla bu yazıda ulaşabilirsiniz.
KDV nedir?
Açılımı Katma Değer Vergisi olan KDV, genel manasıyla devletin, kamu hizmetlerini gerçekleştirebilmesi adına ihtiyacı olan harcamayı karşılayabilmek için ortaya koyduğu yasa aracılığıyla doğrudan veya dolaylı olarak vatandaşlarından kestiği hizmet ve ürün bedelidir. Bu yol ile toplanan para lise devlet bütçesine aktarılır, aktarılan bütçe de vergi olarak tanımlandırılır. Katma değer vergisi de bu vergi türlerinden biridir. Katma değer vergisini açıklamak gerekirse, kısacası, ürün ve hizmet teslimlerinde, ürünü teslim alacak kişinin o ürün için ödemesi gereken vergidir. Bu noktada ürünün hammaddeden çıkıp ürünün kendisi olma, pazara sunulma ve alıcıyla ulaşma serüveninde kazandığı değer artışıdır. Ürünün teslim edileceği vakitte üzerinden kar edilmesi gereken fiyatın ürünle beraber alıcıya ulaşması demektir. Kısacası, bir ürünü almak isterseniz, bu ürünün zaman içerisinde alıcı olan sizlere ulaşana kadar kazandığı değeri de göz önünde bulundurarak yapılması gereken ek ödeme miktarıdır. Katma Değer Vergisi, 1984 yılında kabul edilen 3065 sayılı kanuna göre uygulanmakla beraber, en temel tanımı tüketim vergisi olarak kabul edilmektedir. Türk hukukunu ele alacak olursak, bariz bir şekilde Türk vergi sisteminin beyana tabii tutulduğunu söyleyebiliriz. Bu durumda da, kurum veya kişilerin elde ettikleri kazanç doğrultusunda ödemesi gereken vergi de beyan edilen hususlar arasındadır. Bu beyanın olması kaçakçılık gibi durumların engellenmesine de zemin hazırladığından oldukça önemlidir, bu sebeple dikkatle takip edilen konular arasındadır. Katma değer vergisi sektörden sektöre değişiklik gösteren bir sisteme sahiptir. Örneğin yüzdelik dilimde %1, %8 ve %18'lik dilimler arasında değişen bir yapısı vardır. Sıklıkla karşılaşılan katma değer oranı yüzde 18'dir; ancak otel, restoran gibi özel hizmet sektörlerinde istisnai durumlar haricinde genel olarak yüzde 8'lik bir KDV oranının uygulandığını görmek mümkündür.
Katma Değer Vergisi nasıl hesaplanır?
KDV hesaplaması çok zor olmamakla beraber temel matematik işlemleri gerektirmektedir. Katma Değer Vergisi hesaplanırken ürünün net fiyatı üzerinden bir matematik yapmak gerekmektedir.
Ancak KDV hesaplarken, yalnızca ürünün net fiyatını bilmek yeterli değildir. Bu noktada KDV oranını da bilmek gereklidir. Bu önemli bir husustur çünkü, genel sözleşme ve senetlerde % 18 olarak uygulanan katma değer vergisi: bazı gıda ürünlerinde % 8'lik bir KDV oranına sahiptir. Örneğin 1000 TL'lik bir ürünümüz olsun, bu ürünün yüzde %18i katma değer vergisi olacaksa;
1000x18/100: 180 TL olarak ortaya çıkmaktadır. Bu örnekten de anlaşılacağı üzere ürün fiyatıyla katma değer vergisi yüzdeliğini çarptığımız takdirde, KDV ücretini bulmak için yapılması gereken tek şey elde edilen miktarı 100'e bölmek oluyor. Kısacası, bir ürün eğer 1000 TL'lik bir net ücrete sahipse, aynı ürünün yüzde 18 KDV'si 180 TL şeklindedir. Tabi ürünün Katma değer vergisini ürünün net ücretine dahil etmek gerekir, kaldı ki ancak bu şekilde ürünün KDV dahil şekilde fiyatını elde ederiz. Bu durumda da ürünün net fiyatına KDV fiyatını eklemek yetmektedir. Örneğin 180 TL katma değer vergisi olan 1000 TL'lik ürünün KDV dahil fiyatı 1000+180: 1180 TL olarak kabul edilmektedir.
Ürün fiyatı: 1000 TL
Yüzde 18 katma değer vergisi: 180 TL
Ürünün katma değer vergisi dahil edildiğinde ulaşacağımız fiyat: 1180 TL dir.