Hükümetin sıkı para politikası ve konut faizlerindeki yükseliş fiyatlara da yansıdı. Konut fiyatları bu etkilerle 10 aydır düşüş trendini sürdürdü. Bir dönem rekorlar kıran piyasadaki satılık konut ve kira bedelleri son aylarda yavaşlamaya geçti. Reel konut fiyatlarındaki düşüş 10 aydır devam ediyor.
RAPOR YAYIMLANDI
"Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü" raporunun nisan ayı sonuçları yayımlandı.
sahibinden.com ile Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) işbirliğiyle hazırlanan "sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü" araştırmasının nisan sonuçlarına göre, Türkiye genelindeki reel satış fiyatlarındaki düşüş 10 aydır devam ediyor.
Rapora göre reel fiyatlardaki yıllık değişim oranı ülke genelinde yüzde eksi 16,3'e, İstanbul'da yüzde eksi 18,3'e, İzmir'de ise yüzde eksi 15,4'e kadar geriledi. Ankara'da da düşüş görüldü fakat yüzde eksi 10,9 seviyesinde kaldı.
2020 Mayıs'tan itibaren sürekli artan ülke genelindeki reel konut fiyat endeksinin 2023 Temmuz'dan bu yana gösterdiği düşüş, 2024 Nisan'da da devam etti.
Reel konut fiyat endeksi nisanda marta kıyasla 2,7 puanlık azalışla 170 oldu.
Marttan nisana enflasyon oranı yaklaşık yüzde 3,2 olurken, Türkiye genelinde cari konut fiyat artışı aynı dönemde yüzde 1,6'da kaldı. Son aylarda cari konut fiyatları sistematik olarak enflasyonun altında kaldığından reel fiyatlar da azaldı.
Önceki sekiz ayda olduğu gibi konut reel satış fiyatı üç büyükşehirde nisan ayında da düştü. Marttan nisana reel konut fiyatı İstanbul'da 2,6 puan, Ankara'da 3,4 puan, İzmir'de ise 1,1 puan azaldı. Nisanda reel konut fiyat endeksi İstanbul'da 166,7, Ankara'da 189,9, İzmir'de ise 176,8 oldu.
- REEL FİYATLARDA YILLIK DEĞİŞİM NEGATİFTE DEVAM EDİYOR
Ağustos 2022'de yüzde 65,8'e ulaşan yıllık reel fiyat artışı Eylül 2022'den itibaren hızla inişe geçti. Büyük depremin etkisiyle Şubat 2023'te geçici olarak yükselen yıllık reel fiyat marttan itibaren yeniden azalmaya başladı ve Nisan 2024'te yıllık fiyat değişimi oranı Mart 2024'e kıyasla 2,2 puan azalarak yüzde eksi 16,3 ile negatif değerlerde seyrini sürdürdü.
Cari fiyatlardaki artış oranı İstanbul'da yüzde 1,6, Ankara'da yüzde 1,4, İzmir'de ise yüzde 2,6 oldu.
Ortalama konutun metrekare fiyatı Nisan 2024 itibarıyla İstanbul'da 39 bin 080 lira, Ankara'da 21 bin 250 lira ve İzmir'de 32 bin 632 lira.
Cari fiyatların yıllık artışlarında tempo kaybı üç büyükşehir için de geçerli. İstanbul'da zirveye Temmuz 2022'de ulaşıldıktan sonra düşüş başlarken yıllık fiyat artışı Nisan 2024'te yüzde 38,8'e geriledi. Ankara ve İzmir'de ise zirveye Eylül 2022'de ulaşılırken Nisan 2024'te iki ilde yıllık artış oranları sırasıyla yüzde 51,3'e ve yüzde 43,6'ya geriledi.
- REEL KİRADA YILLIK DEĞİŞİM NEGATİF ALANDA
2023 Şubat ayındaki depremden sonra çok sert düşüş gösteren konut talebi 2023 Temmuz'daki artıştan sonra kasıma kadar düştü. Konut talebi aralıkta artış trendine geçerken bu yıl marttan şubata kıyasla yüzde 1,6 azalarak 112,4 oldu. Nisan ayında da marttaki düşüş eğilimi devam etti ve konut talep göstergesi yüzde 6 azalarak 105,6 olarak gerçekleşti.
Konut talebi geçen yılın nisan ayına kıyasla yüzde 17,1 daha düşük.
Türkiye genelinde enflasyondan arındırılmış reel kirada yıllık değişim oranları uzun süredir azalıyor. 2023 Mayıs ayından hazirana istisnai artış hariç, ortalama reel kirada yıllık değişim oranı Şubat 2023'te yüzde 86,6 ile zirve yaptıktan sonra inişe geçti.
Şubat 2024 itibarıyla yerini negatif artışlara bırakan yıllık reel kira fiyatları değişimi nisanda yüzde eksi 11,2 oldu. Kısacası; reel kiralar geçen yılın aynı ayına göre ortalamada yüzde 11,2 düşük.