Geçen salı günü piyasalar açısından önemli bir gündü. Eylül sonunda 8.90 seviyesinde kapanan USD TRY kuru 22 Kasım akşamına kadar yüzde 28 yükselerek 11.40'a kadar gelmişken o akşam Cumhurbaşkanı Erdoğan "Yüksek faiz-düşük kur kısır döngüsü yerine yatırım, üretim, istihdam, ihracat odaklı ekonomi politikamızla ülkemiz için en doğru olanı yapmakta kararlıyız. Allah'ın yardımı ve milletimizin desteğiyle bu ekonomik kurtuluş savaşından da ülkemizi zaferle çıkartacağız" dedi.
TCMB'nin kur hedeflemesi
Salı günü piyasaların açılmasıyla birlikte TL dolara karşı hızla değer kaybederek önce 12'yi 5 saat sonra da 13 TL'yi geçti. 13.50'ye kadar çıktığında günlük kayıp yüzde 18'e ulaşmıştı. Vadeli işlemlerde yüzde 10 sınırlama yüzünden kontratlar tavan olduğundan bir günlüğüne tavan yüzde 20'ye çekildi. Kur ise 12.40'a kadar geriledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, TCMB başkanını çağırdı.Devamında TCMB yazılı bir açıklama yaptı. Metinde, TCMB'nin bir kur hedefi olmadığı, piyasada gerçekçi olmayan fiyatlamalar görüldüğü ve vatandaşların işlem yaparak olası kayıplar yaşayabileceği vurgulandı. Vurgulamadan, artan kur ve enflasyon karşısında karar değiştirebilecek TL mevduat sahiplerine uyarı yapıldığı anlaşıldı. Son verilerde 1.2 trilyon TL civarında TL mevduatın olduğu biliniyor.
Kurdaki yükseliş
Kurdaki yükseliş; kamu bütçesini, kamu borç stokunu negatif etkilemesinin yanında 160 milyar dolar kredi alacaklısı olan bankacılık sektörünü zorluyor. Eylül sonundan beri TL karşılığı 650 milyar TL arttı. Yani o günkü kura göre 70 milyar dolar arttı. 55 günde bu kadar yükü, sanayicinin bankalara karşı ödemesi ciddi sorunları beraberinde getirebilir. Kur geri gelmezse, bankalarda kredi notu şirketleri yeni önlemlere gidebilir. Dün de borsada banka Endeksi yüzde 3 düştü. Diğer taraftan borsadaki hisselerin dörtte üçü değer kaybederken EREGL, TUPRS, SISE gibi büyük sanayi şirketleri sayesinde sanayi endeksi % 3, BIST 100 Endeksi yüzde 1.7 yükseldi. Kurdaki günlük artış hisselerin getirisinden fazla olduğundan dolar bazlı hisselerin tamamı ve endeksler dün değer kaybetmiş oldu.
Peki süreç nereye gidebilir?
Gerek Maliye Bakanı gerek TCMB bir kur hedefi olmadıklarını belirttiğinden yukarı yönde nerede duracağına dair devletten bir işaret gelmiyor. Unicredit, Türk lirasında likidite kısıtlamaları uygulanmasını beklediklerini ve eninde sonunda faiz artırımının gerekli olacağını vurguladı. Societe Generale, düşük döviz rezervleri düşünüldüğünde sermaye kontrolünün ya da acil bir faiz artırımının seçenekler arasında bulunabileceğini ifade etti ve 2022 başlarında politika faizinin yüzde 19'a çekilmesini bekliyor. Goldman Sachs ise faiz artırımında tahminini yüzde 20 olarak güncelledi.
Stratejik bakış...
Bugün de borsada endeks için iyimser ama çoğu şirket için kötümser havanın devamı beklenebilir.
BIST100 Ekim başında başladığı harekette tarihi rekorları yenileyen bir ralliyi sürdürüyor. TL'nin değersizleştiği süreçte endeksi taşıyan hisselerdeki artışla BIST 100 1800'e ulaştı. Piyasa coşkusu devam ediyor.