Türkiye rezervinin yüzde 85'inin bulunduğu Eskişehir'de beyaz altın ya da denizköpüğü adıyla bilinen lüle taşı, kent merkezine yakın Sarısu, Yenişehir, Karaçay, Söğütçük, Beyazaltın, Nemli, Kümbet, Kepeztepe, Karatepe ve Karahöyük mahallelerinde yerin yaklaşık 100 metre derinliğinden çıkarılıyor.
Taşlar, ustalar tarafından işlenip pipo, tespih, biblo gibi süs eşyaları haline getiriliyor. Lüle taşından yapılan ürünlerin bir kısmı tarihi Odunpazarı evlerinin bulunduğu sokaklarda satışa sunulurken, bir kısmı da başta Çin ve ABD olmak üzere çeşitli ülkelere ihraç ediliyor.
Lüle taşından yapılan pipo, tespih ve biblo gibi süs eşyaları özel siparişler hariç, 10 liradan 500 liraya kadar değişen fiyatlarla satılıyor. "Yıllık ihracat 5 milyon dolar"
Lüle taşı ustası Görkem Yılmaz, son zamanlarda taş bulmakta zorlandıklarını ve taş çıkarılan kuyuların azaldığını söyledi:
"Mevcuttaki kuyularımız çok azaldı. Çünkü açık olanlar da başka maden sahiplerinin elinde olduğu için kazılmasına izin vermiyorlar. Bundan dolayı da biz taş bulmakta çok zorlanıyoruz. Sadece Eskişehir yöresinde çıkan bir taş bu. Çok değerli bir maden ve yurt dışından çok fazla talep görüyor. Özellikle Çin ve Amerika'dan çok fazla lüle taşı siparişi alıyoruz.
2018 yılından sonra Çin ve Amerika'nın lüle taşına yoğun ilgi göstermesi sayesinde Eskişehir genelinde tüm ustaların yaptığı işleri sayarsak 1,5 milyon dolar olan ihracatımız şu anda 5 milyon dolara ulaştı. En çok pipo, sigara ağızlığı, puroluk gibi tütün içmeye yarayan ürünler tercih ediliyor. Şu anda en büyük pazarımız Çin olmaya başladı. Çok büyük rağbet var. Kuyulara inecek işçi bulunamadığı için siparişleri karşılamakta zorlanıyoruz. Bizim mesleğimiz kaybolmaya yüz tutmuş bir meslek" "Yüzde 70'lik rezerv hala yer altında"
Eskişehir bölgesindeki lüle taşı rezervini anlatan Yılmaz, "Lüle taşı rezervimiz çok. 300 yıldır kazılıyor ve yüzde 70'lik rezerv hala yerin altında. Çok fazla rezervimiz var ama bunu kazan insan kalmadı. İşleme ustaları da azalıyor. Yanımıza çırak alacağız, çırağın eline taş vermeye korkuyoruz. Eskişehir'de lüle taşı işleyen 60 civarında lüle taşı ustası var" diye konuştu. DHA
