Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 71'inci maddesinde; kamu hizmetine girenlerin mal bildiriminde bulunmaları ve bu bildirimlerin tekrarlanma sürelerinin kanunla düzenleneceği, yasama ve yürütme organlarında görev alanların bundan istisna edilemeyeceği belirtilmiştir.

Mal bildirimi, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunun “Ödevler ve Sorumluluklar” başlıklı 2'nci bölümünün 14'üncü maddesinde; “Devlet memurları, kendileriyle, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları hakkında, özel kanunda yazılı hükümler uyarınca, mal bildirimi verirler.” şeklinde düzenlenerek, devlet memurlarının ödev ve sorumlulukları arasında sayılmıştır.

Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü de bu konuda bilgilendirme yaparak konuyla ilgili aydınlatmada bulunuyor. İşte mal bildirimine yönelik temel bilgiler:

Mal bildiriminin zamanı nedir?

3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu ve Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca;
Sonu (0) ve (5) ile biten yılların en geç şubat ayı sonuna kadar mal bildirimlerini yenilemeleri gerekiyor.
Mal varlığında önemli bir değişiklik olduğunda bu değişikliğin bir ay içinde bildirilmesi zorunlu.
Emeklilik, istifa vb. sebeplerle görevin sona ermesi halinde, ayrılma tarihini izleyen 1 ay içinde mal bildiriminde bulunulması zorunlu.
657 sayılı Kanunda belirtilen istihdam türlerinden işçiler hariç olmak üzere memur, sözleşmeli personel ve geçici personel ile diğer kamu görevlilerinin özlük işleri ile ilgili birime belirlenen zamanlarda mal bildirimlerini vermeleri gerekmektedir.

Hangi malları kapsıyor?

Devlet Memurları kendilerine, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait mallardan;
Taşınmaz malları (arsa ve yapı kooperatif hisseleri dahil) değerine bakılmaksızın,
Kendilerine aylık ödenenler, net aylık tutarının beş katından fazla değer ve tutarındaki,
Para ve para hükmündeki kıymetli kağıtlar
Hisse senedi ve tahviller
Altın ve mücevherat
Her türlü kara, deniz ve hava taşıt araçları, traktör, biçer-döver, harman makinası ve diğer ziraat makinaları, inşaat ve iş makinaları, hayvanlar, koleksiyon ve ev eşyaları ile diğer taşınır mallar
Haklar
Alacaklar
Borçlar
Gelirler
bildirilmek zorunda. Bildirimlerde, malların bildirim tarihindeki değerleri esas alınıyor.

Çocuklar da bildirmeli mi?

Devlet Memurlarının eşi ve velayeti altındaki çocukları ile ilgili malları mal bildirim formunda belirtmeleri gerekmektedir. Mal bildiriminde bulunması gerekli görevlerde olan eşlerin, herbiri ayrı ayrı mal bildiriminde bulunmak zorundadır.

Bildirilmez ise cezası var mı?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmayan memurlar kademe ilerlemesinin durdurulması ile cezalandırılır.

Refakat izni alabilmenin şartları

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 105'inci maddesinin 7'nci fıkrası uyarınca hazırlanan 13/02/2012 tarihli ve 76/1 Nolu Genelgede
Refakat izni verilebilmesi için memurun;
Bakmakla yükümlü olduğu ana, baba, eş ve çocuklarından birinin,
Bakmakla yükümlü olmamakla birlikte refakat edilmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocuklarıyla kardeşlerinden birinin, ağır bir kaza geçirdiğinin veya tedavisi uzun süren bir hastalığı bulunduğunun sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi,
Refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda; refakati gerektiren tıbbi sebepler, refakat edilmediği takdirde hayati tehlike bulunup bulunmadığı, sürekli ve yakın bakım gerekip gerekmediği, 3 ayı geçmeyecek şekilde refakat süresi ve varsa refakatçinin sahip olması gereken özel niteliklerin yer alması, gerekli görülmesi halinde 3 aylık sürenin aynı koşullarda bir katına kadar uzatılması,
Aynı kişiyle ilgili olarak aynı dönemde birden fazla memura refakat izni kullandırılmaması,
Aynı kişi ve aynı vakaya dayalı olarak verilecek refakat izninin toplam süresinin 6 ayı geçemeyeceği,
İzin süresi içinde refakati gerektiren durumun kalkması halinde memurun iznin bitmesini beklemeksizin göreve başlaması gerektiği belirtilmiştir.

Görevinize son verilse de emekli olabilir misiniz?

5434 sayılı Kanunun 39'uncu maddesine göre emeklilik hizmet yılını tamamlayan ve 01.06.2002 tarih ve 24772 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 4759 sayılı Kanuna göre hesaplanan yaş süresini dolduranların emekliye ayrılmasında sakınca bulunmamakta olup, kanunda Devlet memurluğundan çıkarılan personelin emekli olamayacağına dair bir hüküm bulunmuyor.