Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politika faizini yüzde 15 seviyesine çekti.

TCMB'nin karara ilişkin metninde faiz indiriminde “sınırlı alanın kullanımının tamamlanmasını” Aralık ayında değerlendireceğini bildirdi.

TCMB açıklamasında “Kurul, arz yönlü ve para politikası etki alanı dışındaki faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin 2022 yılının ilk yarısı boyunca da etkisini sürdürmesini beklemektedir” ifadesi yer aldı.

Faiz indirimi ile birlikte TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu dönemindeki faiz indirimlerinin toplamı 400 baz puana ulaştı.

TCMB Para Politikası Kurulu faiz kararı 5 dakika geç açıklandı.

ENFLASYONDA GEÇİCİ ETKİ MESAJI

Karar metninde enflasyonda son dönemde gözlenen yükselişte, gıda ve başta enerji olmak üzere ithalat fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurlar, yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar ve talep gelişmelerinin etkili olduğu, para politikası duruşunda yapılan güncellemenin ticari krediler üzerinde olumlu etkilerinin görülmeye başlandığı belirtildi.

Metinde bunun yanında, bireysel kredilerle ilgili gelişmelerin yakından takip edildiği de vurgulandı.

Kurul, indirim gerekçesi olarak para politikasının etkileyebildiği talep unsurları, çekirdek enflasyon gelişmeleri ve arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasına yönelik analizleri gösterdi.

Kurul, arz yönlü ve para politikası etki alanı dışındaki faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin 2022 yılının ilk yarısı boyunca da etkisini sürdürmesini beklediğini de belirtti.

METİNDE CARİ DENGE VURGUSU

Karar metninde ekonomik aktivitenin değerlendirildiği bölümde cari dengeye ilişkin vurgular dikkat çekti.

Metinde öncü göstergelerin yurt içinde iktisadi faaliyetin dış talebin de etkisiyle güçlü seyrettiğine işaret ettiği, aşılamanın toplumun geneline yayılmasının salgından olumsuz etkilenen hizmetler, turizm ve bağlantılı sektörlerin canlanmasına ve iktisadi faaliyetin daha dengeli bir bileşimle sürdürülmesine olanak tanıdığı belirtildi.

Dayanıklı tüketim malları talebinin yavaşladığına, dayanıksız tüketim mallarında toparlanmanın devam ettiğine dikkat çekilirken ihracattaki güçlü artış eğilimiyle yılın geri kalanında yıllıklandırılmış cari işlemler dengesindeki iyileşmenin sürmesinin beklendiği ve bu eğilimin güçlenerek devam etmesinin fiyat istikrarı hedefi için önem arz ettiği ifade edildi.

"KÜRESEL AŞAĞI YÖNLÜ RİSKLER CANLI"

Metinde küresel iktisadi faaliyete ilişkin değerlendirmelerde de bulundu.

Metinde konuyla ilgili şu ifadeler kullanıldı: Küresel iktisadi faaliyette yılın ilk yarısında yaşanan toparlanma ve aşılama oranlarındaki artışa rağmen salgında yeni varyantlar küresel iktisadi faaliyet üzerindeki aşağı yönlü riskleri canlı tutmaktadır.

Küresel talepteki toparlanma, emtia fiyatlarındaki yüksek seyir, bazı sektörlerdeki arz kısıtları ve taşımacılık maliyetlerindeki artış uluslararası ölçekte üretici ve tüketici fiyatlarının yükselmesine yol açmaktadır.

Başlıca tarımsal emtia ihracatçısı ülkelerde yaşanan iklim koşullarının küresel gıda fiyatları üzerinde olumsuz yansımaları görülmektedir.

Yüksek küresel enflasyonun, enflasyon beklentileri ve uluslararası finansal piyasalar üzerindeki etkileri yakından izlenmekle birlikte, gelişmiş ülke merkez bankaları artan enerji fiyatları ve arz-talep uyumsuzluğuna bağlı olarak enflasyonda görülen yükselişin beklenenden uzun sürebileceğini değerlendirmektedir.

Bu çerçevede, gelişmiş ülke merkez bankaları destekleyici parasal duruşlarını sürdürmekte, varlık alım programlarına devam etmektedir.

BEKLENTİ 100 BAZ PUAN İNDİRİM YÖNÜNDEYDİ

Bloomberg HT Araştırma Birimi'nin faiz anketine katılan 21 kurumun medyan beklentisi TCMB'nin bu toplantıda 100 baz puan indirimle politika faizini yüzde 15 seviyesine getireceği yönünde olmuştu.

Yabancı kurumların beklentileri de bu yönde belirlenmişti.

Aralarında Christian Wietoska ve Fatih Akçelik'in de bulunduğu Deutsche Bank ekonomistleri bu toplantıda 100 baz puanlık bir indirim beklediklerini belirtmişti. Deutsche Bank ekonomistleri, 16 Aralık'ta 100 baz puanlık bir indirim daha yapılmasını beklediklerini ve yıl sonu faiz beklentilerini de yüzde 15'ten yüzde 14'e düşürdüklerini söylemişti.

Bloomberg HT yayınına katılan MUFG Gelişen Piyasalar Araştırma Müdürü Ehsan Khoman da bu toplantıda 100 baz puanlık indirim beklediklerini açıklamıştı.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN FAİZ KARŞITI SÖZLERİNİ YİNELEMİŞTİ

Toplantı öncesinde piyasa aktörleri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın AK Parti grup toplantısında faiz ile ilgili yaptığı açıklamaları takip etmişti.

Erdoğan, “Faiz sebeptir, enflasyon neticedir” görüşünü yineleyerek, “Ben bu görevde olduğum sürece faizle mücadelemi sonuna kadar sürdüreceğim. Enflasyonla mücadelemi sonuna kadar sürdüreceğim.” demişti.

Erdoğan, “Ben faizi savunanla berabe olamam. Faiz aşağılara çekilmişken tamam da bizim arkadaşlarımıza ne oluyor ki onlar faizi savunur hale geliyor” diye konuşmuştu.

Erdoğan konuşmasında konuyla ilgili şu ifadeleri kullanmıştı:

Diğer taraftan biz işadamlarımıza diyoruz ki hani sen düşük faizle kredi istiyordun hadi gel işte al niye almıyorsun. Ben bu işadamlarını da anlamıyorum. Ondan sonra bir araya geliyorlar, Tüsiad'ı vesairesi, yüksek faizden bahsediyorlar. Yahu siz nasıl insansınız? Eğer sen işadamıysan, yatırımdan yanaysan buyrun işte düşük faizle alın krediyi, yatırım yapın. Ben sizden yatırım, istihdam, üretim, ihracat istiyorum. Hadi gelin, bunları yapın. O zaman kaçıyorlar. Bunlar nasıl işadamı?

Yüksek faiz nedir bilmeyen ülkelerin çift haneli fiyat artışları ve bozulan dengeler karşısında şaşkına döndüğü bir dönemde elbette bizim bunun tamamen dışında kalmamız mümkün değildir. Onlar giderek daha çok sıkıntıya girerken biz ise önümüzdeki yıldan itibaren ferahlamaya başlayacağız. Biz faiz belasını bu milletin sırtından kaldıracağız."

Konuşmasının ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın yarınki Para Politikası Kurulu toplantısında alacağı kararın sorulması üzerine, “Merkez Bankası bağımsız değil mi? Hem bağımsızlığını konuşuyorsunuz, bırakın da bağımsız olarak kararını versin” demişti.

KAVCIOĞLU'NDAN CARİ FAZLA VURGUSU

Son Para Politikası Kurulu toplantısından bu yana en dikkat çekici gelişmelerden biri TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun yılın son enflasyon raporu sunumunda yaptığı açıklamalar olmuştu.

TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, cari dengeyi sağladığı noktada Türkiye ekonomisinin finansal istikrarı sağlamış olacağını söylemişti. Kavcıoğlu, cari açığı kapamayı Dövizdeki yükseliş ile sağlama hedefi olmadığını, cari denge sağlandığında kur üzerindeki baskının azalacağını belirtmişti.

Kavcıoğlu, Türkiye'de uzun süredir yüzde 5 cari açık iddiasının fiyat istikrarını sağlayamamasını tartışmak gerektiğini belirterek, "Fiyat istikrarının bu yönde sağlanacağını tartışmak lazım. Bu yönde bizlere destek verilmesi lazım. Merkez Bankası burada üzerine düşeni, reeskont kredilerinde sağladığı imkanlarla yerine getiriyor ve getirecektir. Kur yükselmesi, ihracat artışı, ithalatın ihracatı karşılama oranında, cari açıkta sağlanan denge, ihracatın dünya üzerinde yüzde 1'in üzerine çıkmasını sağlamıştır. Bunların hepsi fiyat istikrarının sürdürülebilir hale gelmesini sağlayacaktır, enflasyonda düşüşünü sağlayacaktır." diye konuşmuştu.