Hükümetin yapısal reformlarına, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) 4 toplantıda 12 puanlık faiz indirimine kayıtsız kalan özel bankalar eleştirilerin odağında. Ekonomiye dinamizmi, büyümeye güç katan çalışmalara aldırış etmeyen ve kredi musluklarını kapalı tutan söz konusu bankalara üretici firmalar da tepkili.
Kritik uyarı
Bu firmaların yetkilileri, her platformda “Finans kurumlarımız artık üretimi tırpanlamamalı, ticarete darbe vurmamalı, yatırım iştahını baltalamamalı. Kârı ikinci plana atmalı, fedakârlık yapmalı. TCMB'nin 12 puanlık indirimini görmezden gelmemeli.
Ülkemizin yolunu açmalı, 2023 hedeflerini yakalamamıza katkı sunmalı” ifadelerini kullanıyor. Aynı yetkililer, ayrıca kredi kanallarını açacak ve likiditeye erişimi kolaylaştıracak ilave tedbirlerin hayata geçirilmesini talep ediyor.
Markalarımız hayata bağlansın
İş dünyası sivil toplum kuruluşlarının (STK) yöneticileri ise bankaları ekonomiye güvenmeye; TCMB'in gerisinde kalmamaya ve Türkiye'nin gururu olan gruplar ile markaları yaşama bağlamaya davet ediyor.
İstanbul Ticaret Borsası (İSTİB) Başkanı Ali Kopuz, Merkez Bankası'nın faiz indirimlerinin özel bankalar tarafından yeterince değerlendirilemediğine işaret ediyor. Kopuz, “Kamu bankaları, her indirimin ardından hızla harekete geçerek kredi faizlerini düşürdü. Ancak aynı reaksiyonu özel bankalarda göremiyoruz. Faiz indiriminin yatırımlara olumlu yansıması için sadece Merkez değil, her kurum ya da kesim üzerine düşeni yapmalı” görüşünü paylaşıyor.
İç piyasa canlandırılmalı
Türkiye Genç İşadamları Derneği (TÜGİAD) Genel Başkanı Anıl Alirıza Şohoğlu da finans kesiminin enflasyon ve politika faiz oranlarını dikkate alarak iç piyasayı canlandırıcı hamlelerde bulunmaları gerektiğini vurguluyor.
Firmalar beklemede
Yatırım uzmanları, şirketlerin bekleme modunda olduğuna dikkat çekerek, şunları kaydediyor: “Bunda kredi faizlerinde belirgin bir gerileme görülmemesinin payı büyük. Ülkemizi hedef alan ekonomik taarruzlardan yara alan, kur atakları ve faiz artışlarıyla karşı karşıya kalan şirketler borç sarmalı içerisindeler. İşte bu nedenle 2019'da herhangi bir girişimde bulunamıyorlar, ilave yatırım yapamıyor, yeni proje hayata geçiremiyorlar. Öyle görünüyor ki 2018 yaz ayından beri devam eden taarruzların açtığı tahribat onarılamamış.”
5.1 milyar liralık borç yapılandırıldı
Bankalarca ekim-kasım döneminde büyük ölçekli şirketlerin 5,1 milyar liralık kredi borcu yapılandırıldı. Bu tutarın 4,9 milyar lirası enerji, 137 milyon lirası ise turizm sektörüne ait. Yapılandırma kapsamına 56 firma alındı. 4 firmayla da Finansal Yeniden Yapılandırma Sözleşmesi (FYYS) imzalandı.