Moratoryum nedir? Moratoryum ilan edince ne olur? Moratoryum anlamı nedir? Küresel ekonominin oldukça sıkıntılı olduğu şu günlerde dünyanın pek çok ülkesinde borç ödemelerine dair sıkıntı yaşanıyor. Son olarak Sri Lanka dış borç ödemelerini gerçekleştirmesinin mümkün olmadığını açıklayarak "moratoryum" ilan etti. Peki moratoryum ilan etmek ne anlama geliyor? Moratoryum ilan etmek iflas etmek anlamına mı geliyor?
Rusya'nın Ukrayna'ya saldırması ve bareberinge gelen yaptırımlar nedeniyle dünya ekonomisi oldukça zorlu bir süreçten geçiyor. Ülke enflasyonları rekor kırarken pek çok yaşnan küresel ekonomik krizden etkilenerek ülke dış borcunu ödeyemez duruma geldi. Sri Lanka Merkez Bankası Başkanı ülkenin yabancı borç ödemelerinin geçici olarak askıya alınacağını açıkladı. Merkez Bankası Başkanı, temerrütten kaçınmak amacıyla moratoryum ilan edildiğini bildirdi.
Moratoryum nedir?
Moratoryum kelmesi iktisadi ve ekonomik anlamda sıkça karşımıza çıkan bir terimdir. Moratoryum küresel ekonomik kriz yaşanan şu günlerde sıkça karşılaşılıyor. Moratoryum, borçlanıcının, ödeme gücünü kaybetmesi nedeniyle borçlarının tümünü veya bir kısmını ödeyemeyeceğini ilân etmesidir.
Moratoryum ilan edince ne olur?
Genelde borçlu ve alıcı arasında borcun yeniden yapılandırılması ile sonuçlanır. Moratoryum bir ülkenin dış borçlarıyla ilgili olabileceği gibi ülke içinde belirli bir grubun borçları üzerinde de yapılabilir. Devletler içine düştükleri yoğun döviz darboğazı dolayısıyla dış borçlarının ana para ve faizlerini ödeyemeyeceklerini ilan ettiklerinde, borçlularla alacaklılar arasında bir anlaşma yapılarak borçların vadesinin uzatılması işlemi de moratoryum olarak adlandırılır.
Moratoryum anlamı nedir?
Vadesi gelmiş borçların yasayla, mahkeme kararıyla, borçlu ve alacaklı arasındaki bir anlaşma veya doğrudan doğruya tek taraflı ertelenmesi işlemi.
Moratoryum, bir ülkenin dış borçları ile ilgili olabileceği gibi, ülke içinde belirli bir grubun borçları üzerinde de yapılabilir. Sel, deprem, kuraklık gibi doğal afetlere uğrayanların, bankalara olan borçlarının hükûmet veya ilgili bankalar tarafından ertelenmesi, yeni vadelere bağlanması birincisine örnektir. Devletler de içine düştükleri yoğun döviz darboğazı dolayısıyla dış borçların anapara ve faizlerini ödeyemeyeceklerini ilân edebilirler. Bu durumda borçlularla alacaklılar arasında bir anlaşma yapılarak borçların uzatılması işlemi de moratoryum olarak adlandırılır. Örneğin; dış borçlarla ilgili olarak Osmanlı İmparatorluğu 1875'te moratoryum ilan ediliyor ve. 1881de Duyun-i Umumi idaresi kuruluyor. Türkiye Cumhuriyeti de 1958'de moratoryum ilân etmişti.
Kamu Maliyesi Alanında
Devletin mali anlamda güç durumda bulunduğu dönemlerde yeni bir anlaşma yapmak suretiyle borcun ödeme şekli ve süresini yeni esaslara bağlamasına moratoryum denir. Moratoryumda borç ortadan kalkmamakta, ödemeler ertelenmekte, faiz oranları yeniden belirlenmekte, belli durumlarda borcun kısmen silinmesi söz konusu olabilmektedir.
