Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, 2019'da ticaret diplomasisini hızlandıracaklarını, daha fazla ticaret ve alım heyetleri düzenleyeceklerini, pazar çeşitlendirmesini sağlayacaklarını, mevcut pazarlarda derinleşme faaliyetlerini sürdüreceklerini, hedef ve öncelikli ülkelerde de yeni pazara giriş olanaklarını yeni stratejilerle ortaya çıkaracaklarını belirtti.
Pekcan, TBMM Genel Kurulunda, bakanlığının 2019 bütçesine ilişkin yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile Gümrük ve Ticaret ile Ekonomi bakanlıklarının Ticaret Bakanlığı adı altında birleştirildiğini, böylece iç ve dış ticaretin bütüncül bir bakış ile tek elden yönetildiği etkili bir model oluşturulduğunu söyledi.
Son dönemde, küresel ticaret savaşları ve korumacı ticari söylemler, BREXIT sürecine ilişkin belirsizlik, sıkılaşan finansal koşullar ve jeopolitik gelişmelerin, küresel ticareti aşağı yönlü baskılayan risk unsurları olarak ön plana çıktığını dile getiren Pekcan, bu riskler altında 2017'de miktar bazında yüzde 4,7 büyüyen küresel mal ticaretinin, Dünya Ticaret Örgütü tahminine göre 2018 yılında yüzde 3,9 büyümesinin beklendiğini ifade etti.
"Türkiye, ihracatta cumhuriyet tarihinin rekorunu kırmaya hazırlanıyor"
"Küresel ticarete ilişkin tüm bu risklere karşın Türkiye, ihracatta cumhuriyet tarihinin rekorunu kırmaya hazırlanıyor" diyen Pekcan, kasım ayı itibarıyla 168,1 milyar dolar yıllıklandırılmış ihracata ulaşan Türkiye'nin yıl sonunda 170 milyar dolar ihracat gerçekleştirmesinin hedeflendiğini bildirdi.
Pekcan, 2018 yılının ilk 11 ayında ihracatın yüzde 7,7 artarak 154,2 milyar dolara ulaştığını, ithalatın ise aynı dönemde 206,5 milyar dolar ile geçen yılın yüzde 2 altında gerçekleştiğini belirterek, "Böylece ilk 11 ayda dış ticaret açığımız yüzde 22,7 gibi önemli bir oranda düşerek 52,2 milyar dolar olurken, ihracatımızın ithalatı karşılama oranı yüzde 74,7'ye yükseldi." diye konuştu.
Hizmet gelirlerinin 2018 yılının ilk 10 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 10,6 artışla 41,5 milyar dolar olduğunu vurgulayan Pekcan, "Mal ve hizmet ihracatı birlikte değerlendirilirse 2018 Ocak-Ekim döneminde ihracat 186,1 milyar dolar, ithalat 203,9 milyar dolar olmuş, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 91,3'e yükselmiştir." ifadesini kullandı.
"Dış ticaret alanında 42'nci sıraya yükseldik"
Ticaretin daha rekabetçi, hızlı, kolay ve güvenli yapıldığı lider ülkeler arasında yer almak üzere gayret ettiklerini söyleyen Pekcan, şöyle devam etti:
"Bu doğrultuda, Dünya Bankasının 'Doing Business Raporu'nda dış ticaret alanında bir önceki rapora göre 29 sıra kazanarak 42'nci sıraya yükseldik. KOBİ düzeyinden başlayıp her seviyedeki ihracatçımıza, bu yıl 2 milyar 34 milyon lira civarında destek vermeyi öngörüyoruz. Bu destekleri, Türkiye'nin ihracat potansiyeline doğrudan katkı sağlayacak olan alanlarda veriyoruz. 2018 yılında genel ticaret heyeti ve alım heyeti programları ile firmalarımızın yaklaşık 16 bin iş görüşmesi gerçekleştirmesini sağladık. Hedefinde Türkiye'den dünya markaları çıkarmak olan TURQUALITY Programı'nda 162 firmamızın 173 markasını destekliyoruz. Bu önemli programı, günümüz koşullarına göre yeni pazarlar ve yeni firmalar ekleyerek desteklemeye devam edeceğiz. Dubai, Tahran, New York, Şikago ve Londra'daki Türkiye Ticaret Merkezlerine ilave olarak ülke, bölge ve talep odaklı 35 yeni noktada Türkiye Ticaret Merkezleri kurmayı planlıyoruz."
Pekcan, ihracatçıların küresel pazarlara ulaşımını kolaylaştırmak üzere yeni bir düzenleme ile 12 bin 975 ihracatçı firmanın toplam 16 bin 340 yetkilisine hususi pasaport alma hakkı verdiklerini anlatarak, Çin, Rusya, Hindistan ve Meksika'ya yönelik sektör ve eyalet bazında hazırladıkları eylem planlarıyla faaliyetlerini yoğunlaştıracaklarını kaydetti.
Uluslararası ticarette artan korumacı politikalar nedeniyle ihracatın ticaret politikası önlemine tabi olan kısmının, bu yılın 10 ayında 8 katına çıkarak yüzde 4,7'ye yükseldiğini, buna rağmen ihracatın bu yılın 11 ayında yüzde 7,7 artış gösterdiğini vurgulayan Pekcan, "Küresel ticarette ülkemizin maruz kaldığı haksız uygulamalara karşı gerekli önlemleri almak önceliklerimiz arasında yer alıyor. Bu kapsamda, ABD'nin ülkemize karşı aldığı tüm önlemlere hem aynen ve çok kısa zamanda cevap verdik hem de Dünya Ticaret Örgütünde gerekli mekanizmaları bir gün içinde devreye sokarak derhal harekete geçirdik." dedi.
"Profesyonel bir ekiple çalışıyoruz"
Bakan Pekcan, son 3 ay içerisinde bakanlık bünyesinde profesyonel bir ekiple çalışarak Dünya Ticaret Örgütü nezdinde 2 dava kazanıldığını belirterek, "Halihazırda 70'in üzerinde ürün grubunda 25 ülkeye karşı dampinge ve sübvansiyona karşı önlem uygulamaktayız. Ülkemiz, alınan korunma önlemleri itibarıyla Dünya Ticaret Örgütü üyeleri arasında 3'üncü sırada yer alıyor." ifadesini kullandı.
Eximbank'ın, 2018 yılı sonunda bir önceki yıla göre finansman desteğinin yüzde 12 artarak 44 milyar dolara ulaşacağına işaret eden Pekcan, 2018 sonu itibarıyla ihracatçı sayısının yıllık bazda yüzde 16 oranında artarak 11 bine yükseldiğini, bu ihracatçı firmaların yüzde 70'inin KOBİ olduğunu söyledi.
Türkiye'nin ihracata açılan en önemli kapılarından birisinin de serbest bölgeler olduğunu hatırlatan Pekcan, "Hedefimiz, tüm dünyada son zamanlarda artış eğiliminde olduğu gibi özel ihtisas serbest bölgeleri kurmak ve bu bölgelerde yazılım, bilişim, yüksek teknoloji ve katma değeri yüksek ihracatı teşvik etmektir." dedi.
Gümrük kapılarının modernizasyonu, genişletilmesi ve dijitalleşmesi ile ilgili yapılandırma çalışmalarının devam ettiğini aktaran Pekcan, gümrük kapılarında araç bekleme sürelerinin kısaltılması ve işlem süreçlerinde standardizasyon sağlanması amacıyla "Tek Durak Projesini" yaygınlaştıracaklarını belirtti.
"E-ihale sisteminden 250 bini aşkın kullanıcı yararlanıyor"
Kaçakçılıkla mücadeleye ilişkin de bilgiler veren Pekcan, şunları kaydetti:
"Hayata geçirdiğimiz elektronik sistem ve programların da sayesinde, 2018 yılı başından bugüne kadar 45 ton uyuşturucu, 14,6 milyon paket sigara, 11 bin 500 ton kaçak akaryakıt ele geçirmiş bulunmaktayız. Gümrüklerde tasfiyelik hale gelen araç ve eşyalara ilişkin ihaleleri şeffaf, katılımcı ve örnek bir model olan ve 18 yaşını doldurmuş bütün vatandaşlarımızın kullanımına sunulan açık artırma e-ihale mobil uygulama sistemiyle yapılır hale getirdik. Şu anda e-ihale sisteminden 250 bini aşkın kullanıcı yararlanıyor."
Pekcan, ürün güvenliği denetimlerinde son bir yılda 500 milyon adet ürünü temsilen alınan numunelerin testi sonucunda uygunsuz olduğu tespit edilen 14 milyondan fazla ürünün ülkeye girişini engellediklerini söyledi.
Ticaret Bakanı Pekcan, tüketicinin korunmasıyla ilgili "Haksız Fiyat Artışı Şikayet Sistemi" mobil uygulamasını gerçekleştirdiklerini anımsattı.
"İhracatımızın 182 milyar dolara yükselmesini hedefliyoruz"
2019 yılına ilişkin hedefler ve projelere ilişkin bilgilere veren Pekcan, şöyle devam etti:
"İhracatımızın yüzde 7,1 artışla Yeni Ekonomi Programı'ndaki beklenti olan 182 milyar dolara yükselmesini, ithalatımızın 244 milyar dolar olan beklentinin altında gerçekleşmesini hedefliyoruz. Bu hedefler doğrultusunda bir yandan dış ticaretimizle ilgili geliştirici önlemler alırken, bir yandan da üretim kapasitemiz ve rekabetçilik gücümüzü artıracağız. Ticaret diplomasimizi hızlandıracak, daha fazla ticaret ve alım heyetleri düzenleyecek, pazar çeşitlendirmesini sağlayacak, mevcut pazarlarda derinleşme faaliyetlerimizi sürdürecek, hedef ve öncelikli ülkelerde de yeni pazara giriş olanaklarını yeni stratejilerle ortaya çıkaracağız. Ticaret ateşeliklerini yerel ekiplerle beraber güçlendirerek daha etkin, daha aktif, daha dinamik, daha görünür olmalarını sağlayacağız.
2019 yılında 20 ülke ile KEK ve JETCO toplantıları yapmayı hedefliyoruz. Ayrıca Çin, Hindistan, Meksika ve Rusya Pazara Giriş Eylem Planları'nın uygulanmasına geçeceğiz. Japonya ve Ukrayna ile yürütülen serbest ticaret anlaşması müzakerelerini tamamlamayı, diğer serbest ticaret anlaşmalarıyla ilgili görüşmeleri tamamlamayı hedefliyoruz. Üretim ve ihracatımızın niteliğini değiştirerek, ihtisas serbest bölgelerimizde teknoloji, yazılım, bilişim ihracatına destek vererek daha fazla Ar-Ge, inovasyon ve tasarım içeren ürünler ihracatının ağırlığını artırmak için desteklerimizi bu yönde artıracağız."
Devlet yardımları kapsamında firmaları günün rekabet koşullarına uygun olarak desteklemeyi sürdüreceklerine de vurgu yapan Pekcan, Türk ihraç ürünlerine yönelik muhtelif ülkelerce başlatılan ticaret politikası önlemlerine karşı ulusal ve uluslararası platformlarda ihracatçıların haklarını savunmaya devam edeceklerini söyledi.
"Ürün güvenliği sistemimizi modernize edeceğiz"
İthalatın her aşamasını hassasiyetle takip ederek gerekli önlemleri alacaklarını dile getiren Pekcan, "Dış ticarete konu ürünlerin güvenirliği ve kalitesini artırmak amacıyla ürün güvenliği ve denetimi faaliyetlerini en etkin şekilde gerçekleştireceğiz. Ürün güvenliği ve teknik düzenlemelere ilişkin çalışmalarımızı tamamlayarak AB mevzuatına uyumlu hale getirecek ve ürün güvenliği sistemimizi modernize edeceğiz." diye konuştu.
Reel sektörün önemli fonlama araçlarından bonolarda karekod sisteminin altyapısını oluşturarak, bonolarda karekod sisteminin ticari hayatta aktif olarak kullanılmasını sağlayacaklarını belirten Pekcan, şunları kaydetti:
"Taşınmaz ve ikinci el taşıt ticaretine yönelik çıkardığımız yönetmeliklerin etkin şekilde uygulanmasını sağlayarak bu alanda köklü bir dönüşümü sağlayacağız. Toptancı hallerinin, sebze ve meyvelerin yanı sıra et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri, su ürünleri, arı ürünleri ile kesme çiçeğin de ticaretinin yapılabildiği, modern hizmet tesislerine sahip toptan gıda merkezlerine dönüştürülmesi, ayrıca üretici örgütlerinin pazar paylarının artırılması için üretici örgütlerine vergi avantajı getirilmesi, üretici örgütlerine toptancı halindeki işyerlerinin yüzde otuzunun ayrılması ve işyerlerinin de yüzde 75 indirimli kiralanmasını sağlayacağız."
Pekcan, ülke genelinde kooperatifçilik bilincini ve farkındalığını artırarak, mevcut kooperatiflerin kurumsal yapılarını güçlendirip, yeni alanlarda kooperatiflerin kurulmasını, kadın kooperatiflerini teşvik ederek kooperatifçiliğin ülke ekonomisine katkısını artıracaklarını söyledi.
Ticaret Bakanlığının 2019 yılı bütçesinin 5 milyar 693 milyon 573 bin lira olduğunu aktaran Pekcan, "Bu meblağın 1 milyar 328 milyon 424 bin lirası personel giderlerine, 207 milyon 138 bin lirası SGK devlet primi giderlerine, 238 milyon 301 bin lirası mal ve hizmet alım giderlerine, 140 milyon 549 bin lirası sermaye giderlerine ve 1 milyon lirası sermaye transferleri tertibine 3 milyar 778 milyon 161 bin lirası cari transferlere, yani büyük ölçüde ihracatçı ve ticaret erbabımızın desteklenmesi ile ilgili giderlere tahsis edilmiştir. Tüm bu ödenekler, hedeflerimize ulaşmamızda lokomotif görevi üstlenen tüm paydaşlarımıza, özellikle ihracatımıza daha fazla destek vermek amacıyla kullanılacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
