Elektrik serbest tüketici olan gerçek veya tüzel kişiler Türkiye'de aktif olarak elektik dağıtımı sağlayan herhangi bir şirketten hizmet alma hakkı elde etmektedir. Böylece kendileri için en uygun dağıtım şirketine başvurarak hizmetlerinden yararlanmaya başlayabilme imkanına sahiptirler. Bunun için ilgili güncel yönetmelikle belirlenmiş olan yasal elekrik kullanım sınırına ulaşmak gerekmektedir.
Serbest olmayan tüketici ne demek sorusunun cevabı ise bu haklardan yararlanmayan elektrik tüketicilerinin tamamına verilen tanım olmaktadır.
Bu kullanıcılar belirli hacmin altında elektrik tüketimi yaptıkları için ya da bu sınıra ulaşmış olsalar dahi ilgili şirketlere başvuruda bulunmadıkları için bu haklardan yararlanamamaktadır. Ev ya da iş yerlerinde tüketilen elektriğin miktarının belirli sınırı geçmesi ile kişiler diledikleri dağıtım şirketine başvuruda bulunabilmektedir.
Kime Serbest Tüketici Denir?
Yönetmelikle belirlenmiş olan serbest tüketici limiti düzeyinde veya üzerinde elektrik kullanımına sahip olan kişiler diledikleri dağıtım şirketinden hizmet alabilme imkanına sahip olmaktadır. Bu hakkı bulunan ve kullanabilen kişiler elektrikte serbest tüketici olarak adlandırılmaktadır. Serbest tüketici haklarından yararlanabilmek için EPDK tarafından yönetmelikte belirlenen elektrik tüketim limitine ulaşmak gerekmektedir.
21.12.2018 tarihli yönetmeliğe göre bu limit 1600 kWh olarak belirlenmiştir.
Serbest tüketici nedir? Bu limit ve üstünde değerde elektik kullanımı olan tüketiciler olmaktadır. Bu tüketim sınırının altında yer alan kişiler diledikleri elektrik dağıtım şirketini seçme hakkı elde edememektedir. Serbest tüketici olan tüzel veya gerçek kişiler için sunulan avantajlar oldukça fazla olmakta ve fırsatlar her şirket için değişiklik göstermektedir. Kişiler bu şirketleri karşılaştırarak karar verebilmektedir.
İlk kez tedarikçi şirket belirlemek de önceden belirlenmiş olan tedarikçi şirketi değiştirmek de kolayca mümkün olmaktadır. Şirket tarafından istenen belgelerin tamamlanması halinde yapılacak başvurular yaklaşık 15 gün içerisinde sonuçlanmaktadır. Sonrasındaki ayın ilk günü ise sonuçlanan başvurunun olumlu olması halinde yeni şirketin tedarik ettiği elektrik enerjisini kullanmaya başlayabilmektedir.
Serbest Tüketici İçin Avantajlar Nelerdir?
Serbest tüketicinin pek çok olanağı ve avantajı bulunmaktadır. Bunlardan yararlanabilmek için serbest tüketici yönetmeliği ile belirlenen yasal sınıra ulaşacak tüketim yapmak gerekli olmaktadır.
Kişiler ilk kez tedarikçi firma seçeceklerse ayın belirli günlerinde başvuruda bulunmaları gerekmektedir. Bir sonraki ayın 1'i itibariyle seçilen firmanın hizmetlerinden yararlanılabilmektedir. Böylece kişiler çeşitli dağıtım firmalarının avantajlarından yararlanmaktadır. Serbest tüketiciler için sağlanan avantajlar bu şekilde sıralanabilir:
- İlgili yönetmelikte belirlenen yasal sınıra ulaşan kişiler kendi elektrik dağıtım firmalarını kendileri seçme imkanına sahip olmaktadır.
- Kişiler hizmetlerinden memnun olmadıkları dağıtım şirketini değiştirme hakkına sahip olmaktadır.
- Hizmet ve olanaklar arasında karşılaştırma yapılarak daha ucuz ve indirimli elektrik kullanımı sağlanabilmektedir.
- Firmalarda hizmete sunulan çeşitli serbest tüketici kampanyaları ve fırsatlarından yararlanma şansı oluşmaktadır.
- Aktif olarak hizmet veren elektrik dağıtım firmalarından kişinin istek ve ihtiyaçlarına uygun olarak tercih yapma imkanı bulunmaktadır.
- Serbest tüketici elektrik firmaları tarafından sağlanan çeşitli indirim fırsatlarından yararlanma imkanı sunulmaktadır. Bunlar uçuş mili ya da alışveriş çeki gibi çeşitli kampanyalar olabilmektedir.
- Ev ve iş yerleri için çeşitli indirimlerden yararlanma ve bu sayede tasarruf etme imkanı sunulmaktadır.
Serbest Tüketici Hakkı Nasıl Kullanılır?
Serbest tüketici olmak ve farklı dağıtım şirketleri tarafından sağlanan avantajlardan yararlanmak isteyen kişiler bazı süreçleri ve işlemleri tamamladıktan sonra kullanıma başlayabilmektedir. Özel şirketlerle anlaşma yapmayan ancak tüketim sınırına ulaşan tüketiciler son kaynak tarifelerinden elektrik alan serbest tüketici grubuna dahil olmaktadır. Sağlanan haklardan yararlanabilmek için yapılması gereken işlemler şu şekilde sıralanabilmektedir:
- Öncelikle yönetmelikte belirtilen elektrik serbest tüketici limiti olan 1600 kWh sınırına ulaşıp ulaşılmadığı belirlenmelidir. Bunun için elektrik faturasında belirtilen kullanım değerine bakmak yeterli olmaktadır.
- Eğer elektrik kullanımınız belirtilen sınırın üzerindeyse bu haklardan yararlanabilmektesiniz.
- Eğer kullanımınız yeterliyse çeşitli elektrik dağıtım şirketlerini inceleyerek hangilerinden hizmet alabileceğinizi belirleyebilirsiniz.
- Listelediğiniz farklı elektrik dağıtım şirketlerinin kampanyaları ve indirim fırsatları hakkında internet üzerinden ya da direkt olarak firmalarla iletişime geçerek bilgi alabilirsiniz.
- Kendi ihtiyaçlarınıza en uygun kampanyalar ve indirimleri sunan, sizin için daha çok avantajlı olduğunu düşündüğünüz firmayı araştırmalar sonucunda rahatlıkla belirleyebilirsiniz.
- Belirlediğiniz firmaya başvuruda bulunarak haklarınızdan yararlanmaya başlayabilirsiniz. Bu süreçten sonraki faturalarınız serbest tüketici elektrik fiyatları olarak ücretlendirmeye tabi olacaktır.
Elektrik Piyasası Düzenleme Kurulu Nedir?
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu yani kısa adıyla EPDK, enerji piyasasındaki dağıtım ve tüketim ilişkilerini düzenlemek, istikrarlı ve şeffaf bir enerji piyasasının oluşmasını sağlamak adına çalışmalar yapan kurum olmaktadır. Merkezi Ankara'da bulunan bu kurum, ülkenin her yerindeki enerji piyasasını kontrol etmekle görevli olmaktadır. Elektrik enerjisinin piyasası da bu kurum aracılığı ile denetlenmektedir. Bu kurum sayesinde ülkemizde elektrik sağlayıcı firmalar ve elektrik hizmeti alan kullancılar,rahatlıkla ile işlemlerini gerçekleştirebilmektedirler. Kaçak elektrik kullanan kişiler için de denetleme yapabilme hakkına sahip olan bu kurum kaynak kullanımlarında güvence sağlamaktadır.
EPDK ile yürütülen çalışmalar elektrik, doğalgaz, LPG ve petrol gibi enerji kaynaklarını kapsamaktadır. Bu kaynakların uygun fiyatlı, kaliteli, yüksek performanslı ve çevreye uyumlu olacak şekilde dağıtılmasını, tüketilmesini denetlemek amaçları arasında bulunmaktadır.
EPDK' nın elektrik enerjisinin dağıtımı ve tüketimini yani elektrik piyasasını kontrol etmek ve düzenlemek amacıyla çalışmalar yürüten kurulu da bulunmaktadır. Piyasadaki şirketlerin ve kişilerin Elektrik Düzenleme Kanununa uygun davranıp davranmadıklarını kontrol etmeyi kapsamaktadır. Piyasa performanslarının incelenmesi ve geliştirilmesini sağlamaktadır. Serbest olmayan tüketici nedir konusunda araştırma yapan kişiler bu kurumun çalışmalarına sıkça rastlamaktadır.
Elektrik Tedarikçisi Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir?
İlgili yönetmeliğin belirlediği elektrik tüketim sınırına ulaşan gerçek veya tüzel kişiler, evleri ya da iş yerleri için kullanacakları elektrik enerjisini tedarik edebilecekleri firmaları kendileri seçmektedir. Elektrik faturasında serbest olmayan tüketici ne demek sorusunun cevabı da bu haktan yararlanamayan diğer elektrik tüketicileri olmaktadır.
Serbest elektrik kullanıcısı olan kişiler elektrik tedarikçisi firmaları seçerken bu noktalara dikkat etmelidir:
- Kendi ihtiyaçlarını gözden geçirmeli ve elektrik kullanımları hakkında analiz yapmalıdır.
- Bulundukları bölgede hizmet alabilecekleri elektrik dağıtıcı firmaları tespit etmeleri ve listelemeleri gerekmektedir.
- Farklı pek çok firma arasında fiyat, kampanya, kalite, yaşanan problem ve kesinti gibi özellikleri karşılaştırmaları gerekmektedir.
- Elektrik tedarikçi firmayı değiştirmek için gerekli olan belgelerin hazırlanması gerekmektedir.
- Tüketim koşullarına en uygun olan dağıtım şirketi ile iletişime geçilerek başvuru yapılabilmektedir.
- Yeni firmanın hizmetlerinden yararlanmaya başlandığında eski firma ile olan sözleşme otomatik olarak iptal edilmektedir. Bu sayede kesinti sorunu yaşanmadan değişim yapmak mümkün olmaktadır.
- Enerjisa serbest tüketici kampanyaları gibi farklı avantajlardan bu kolay işlemler sayesinde yararlanılabilmektedir.
