Emekli olabilmek için, sigortalı çalışmaya başlanılan tarihe göre değişen asgari prim gün sayısını tamamlamak gerekiyor. Çeşitli nedenlerle çalışma süresi yetersiz olanlar asgari prim günlerini tamamlamakta zorlanabiliyorlar. Sosyal güvenlik mevzuatı, bazı süreler için borçlanma yapılarak prim günlerine eklenmesine olanak sağlıyor.
Emeklilik için borçlanma yapılabilecek süreler şöyledir:
DOĞUM BORÇLANMASI: Kanun gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 4/a, 4/b ve 4/c statüsünde çalışan kadınların doğumdan sonra prim ödemeden geçirdikleri süreler.
ASKERLİK BORÇLANMASI: Er veya erbaş olarak silâh altında veya yedek subay okulunda geçen süreler. Türk Silahlı Kuvvetleri hesabına okuyanların, istekleri dışında, disiplinsizlik veya başka bir nedenle ayrılmaları halinde, harp okulu veya yüksekokulda geçen süreleri bu kapsamda borçlanılabilir.
MEMURLARIN AYLIKSIZ İZİN SÜRELERİ: 4/c statüsündeki kamu çalışanlarının mevzuata uygun kullandıkları aylıksız izin sürelerinin tamamı.
DOKTORA SÜRESİ: Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde ya da yurt dışında geçirilen normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri.
AVUKATLIK STAJI: Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların 1 yıla kadar olan normal staj süreleri.
TUTUKLULUK SÜRELERİ: Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri.
GREV VE LOKAVT: Sendikalı işçilerin grev ve lokavtta geçen süreleri.
FAHRİ ASİSTANLIK: Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri.
SEÇİM İÇİN İSTİFA EDENLER: Seçimlerde aday olmak için görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreler.
KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLAR: 4857 Sayılı İş Kanunu'na göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalıların, 25 Şubat 2011 tarihinden sonraki dönemde kısmi süreli çalıştıkları aylara ait 30 günden eksik süreler.
YURT DIŞINDAKİ ÖĞRENİM SÜRELERİ: 1416 Sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebeler Hakkında Kanun uyarınca yurtdışında geçen öğrenim süreleri.
ASKER VE POLİSLERİN SİVİL ÖĞRENCİLİK SÜRELERİ: Fakülte veya yüksekokullarda kendi hesabına okuduktan sonra subay veya astsubay olarak göreve başlayanlar ile polis memuru veya komiser yardımcısı olarak atananların başarılı öğrenim süreleri.
POLİS AKADEMİSİ VE OKULLARI: Polis Akademisi ile fakülte ve yüksekokullarda Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken EGM hesabına okumaya devam eden öğrencilerin başarılı eğitim süreleri.
UZMAN VE USTA ÖĞRETİCİLİK SÜRELERİ: Milli Eğitim Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ek ders ücreti karşılığında uzman ve usta öğretici olarak çalıştırılanların 25 Şubat 2011 tarihinden önceki çalışmalarından dolayı ay içinde 30 günden eksik kalan süreleri.
1402'LİKLER: 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu kapsamında tutuklanan veya gözaltına alınanlardan beraat edenlerin tutukluluk ve gözaltında geçen süreleri.
ÜÇ ÇOCUK İÇİN 6 YILA KADAR DOĞUM BORÇLANMASI
Kadın çalışanlar, statülerine bakılmaksızın üç çocuk için, her birinde 2'şer yıldan toplam 6 yıla kadar doğum borçlanması yapabilirler. Doğum borçlanması, çocuğun yaşaması şartıyla doğumdan sonra sigorta primi ödenmemiş günler için yapılabilir. İki yıllık süre dolmadan çalışmaya başlayanlar, çalışmaya başladıkları tarihe kadar olan süreyi borçlanabilirler.
BORÇLANMA İÇİN NE KADAR PRİM ÖDENİR?
Ödenmesi gereken bir günlük borçlanma primi günlük asgari ücretin yüzde 32'si ile bunun 7.5 katı arasında değişen tutarda olabilir. Buna göre, 2021 yılında borçlanma yapacak kişilerin ödemeleri gereken günlük asgari prim tutarı 38.16 TL'dir. Sigortalılar günlük 38.16 TL ile 286.20 TL arasında günlük prim ödemek suretiyle borçlanma yapabilirler.
Askerliğini 18 ay olarak yapan bir kişi 540 günlük askerlik borçlanması yaptığında asgari 20 bin 606 TL prim öder.
SÜRENİN TAMAMINI BORÇLANMA ZORUNLULUĞU YOK
Borçlanmalar genellikle eksik prim gününü tamamlamak veya sigorta başlangıcını öne çekmek için yapılıyor. Sürenin tamamını borçlanmak gerekmiyor, ihtiyaç kadar borçlanma yapmak mümkündür. Örneğin 540 gün askerlik yapmış kişi 1 günlük borçlanma yaptığında sigorta başlangıcını öne çekerek emeklilik yaşını bir yıl erkene alabiliyorsa, sadece 1 gün borçlanma yapması yeterlidir.
Habertürk