TİMETÜRK - Ekonomi
Bir yılda yüzde 55 oranında artan yem fiyatlarına para yetiştiremeyen bazı çiftçiler, süt verdiği halde hayvanlarını kesimhanelere göndermek zorunda kalıyor. Bu durumun süt arzında daralmaya ve çiğ süt fiyatlarının yükselmesine neden olmasından kaygı duyuluyor.
Süt hayvanı yeminde son bir yılda yaklaşık yüzde 55 artış yaşanması süt ürünlerinşn raf fiyatlarına da yansıdı. Tüketici fiyat artışlarından şikayet ederken bir şikayet de hayvan yetiştiricilerinden geldi.
Yemin süt üretimi içindeki payının yüzde 65 olduğunu belirten yetiştiriciler, hayvanlarını meralardan ahırlara ve barınaklara çekmeye başlarken bazı çiftçilerin yem fiyatlarıyla mücadele edemeyeÇek duruma geldiğini ve bu yüzden hayvanlarını kesim için mezbahalara satmak zorunda kaldıklarını dile getiriyor.
Geçen yıl bir çuval yemin fiyatının 90-100 lira iken şimdi aynı çuval için 150-170 lira vermek zorunda kaldıklarını kaydeden yetiştiriciler, hayvan sayısının azalmasıyla süt üretim miktarında düşüş olacağı, bunun da ürün fiyatlarına yansıyabilecek uyarısında bulunuyor.
Üretici çiğ sütün litresini 3 liradan satıyor. Sanayici sütü tesislerinde işliyor ve distribütörlere veriyor. Onlar da marketlere dağıtıyor. Bu süreçte kâr marjları da korunduğu için sütün fiyatı 9 liraya kadar çıkabiliyor. Tüketici 1 kilogram peynir için minimum 35-40 ödeme yaparken, bundan üreticiden ziyade marketler para kazanıyor. Krize dönüşen bu konuda adım atılmasını bekleyen temsilcileri, girdi fiyatlarının düşürülmesi gerektiğini belirterek şu öneride bulunuyor: “Vergiler kaldırılmalı, destekler daha da artmalı. Dar alanda üretim ve tüketim modeliyle uzak bölgelere bağımlılık azalmalı. Böylece nakliye giderleri de azaltılmalı. Sütün tüketiciye en kısa yoldan ulaşması için kooperatifçilik modeli yaygınlaşmalı." Veriler iç açıcı değil
TÜİK'in Ağustos 2021 verilerine göre toplanan inek sütü miktarı, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 0,3 arttı ve 823 bin 463 ton oldu. Ticari süt işletmeleri tarafından yapılan içme sütü üretimi ise söz konusu ayda yüzde 12 azalarak 104 bin 679 ton olarak gerçekleşti. Ocak-ağustos döneminde de içme sütü üretimi yüzde 6,2 geriledi. Buna karşılık yoğurt üretiminde artış yaşandı.
Konuyla ilgili açıklama yapan Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, yem fiyatlarının artışından herkesin muzdarip olduğunu belirterek “Dünyada gıda üretimiyle ilgili ciddi sıkıntı yok. Pandemiyle ilgili endişeler, emtia fiyatlarını olması gerekenin çok üzerinde artırıyor. Başta üretici sonra da tüketiciyi korumak amacıyla Toprak Mahsulleri Ofisi devrede” sözleriyle yüreklere su serpti. Ancak yetiştiriciler, hayvanlarını yükselen yem fiyatlarına kurban etmek istemiyor.