Vatandaşın en çok merak ettiği hususlardan birisi de yatırımını nereye ve nasıl yönlendireceği...Bu süreçte ön plana çıkan tahvil ve hisse senetlerinin ne olduğu ve nasıl bir risk taşıdığı konusu da kafalarda soru işaretleri oluşturuyor.

Tahviller ve hisse senetleri, farklı öncelikleri ve tercihleri olan yatırımcılara hitap edebilecek, farklı özelliklere sahip en yaygın finansal varlıklardır. Bu varlıkların sermaye yapısını ve sermaye maliyetini etkileyen durumlar ihraççılar için de kritik öneme sahiptir.

Ortak olmak ya da olmamak

Bir şirketin hissesi, o şirketteki mülkiyeti, ortaklığı temsil eder ve bu hissenin varlığı ortaklara bazı ayrıcalıklar sağlar. Öncelikle ortaklar, şirketi etkileyecek önemli konularda oy kullanma hakkına sahiptirler. Bu hakkın kullanıldığı en can alıcı nokta ise yönetim kurulu seçimidir. Ortaklar, yönetim kurulunu seçtiklerinden, şirketin yönetiminde söz sahibi olurlar ve oy kullanamayacakları en temel günlük operasyonel konuları bile dolaylı olarak etkilerler...Tahvil sahipleri, yönetimin kendi çıkarlarına zarar verecek eylemlerini sınırlamak için ek borç sınırlamaları veya yeni sermaye yatırımlarına kısıtlamalar koymak gibi koruyucu sözleşmeler kullanır.

Tahviller ve sahip olma durumu

Prof. Dr. Cenktan Özyıldırım'ın Halkbank blog değerlendirmesine göre; Tahviller, hisse senetlerine göre daha düşük risk seviyesine sahip, daha muhafazakâr bir yatırım aracı olarak kabul edilir. Bunun nedenlerinden birincisi, tahvillerin genellikle sabit faiz ödemelerine sahip olması (kuponlar) ve yatırımcının, tahvilin vadesine kadar elde tutulması halinde elde edeceği getiriyi net olarak bilmesidir. Diğer yandan, bir hisse senedinin getirisi ise şirketin performansına bağlıdır. Yatırımcı, şirketin arzu edilen performansının altında kalması durumunda zarar etme riskini taşırken, firmanın yukarı yönlü potansiyelinden faydalanabilir.

Risk durumları

Tahvillerin daha az riskli kabul edilmelerinin ikinci nedeni ise şirketin iflası durumunda, tahvil sahiplerinin, hissedarlar nezdinde varlıkları talep etme hakkına sahip olmasıdır. Dolayısıyla tahvil sahiplerinin şirketin tasfiyesi durumunda yatırımlarının en azından bir kısmını kurtarma olasılığı daha yüksektir.

Risk iştahı göz önünde bulundurulmalı

Yatırımcıların yatırım kararı verirken öncelikle risk iştahlarını göz önünde bulundurmaları gerekmektedir. Riskli varlıklara, kaybetmeyi göze alamayacakları büyüklükte varlıkları yatırmamalıdırlar. Eğer bir tahvil, yatırım amacıyla düşünülürse, tahvilin riskliliğini etkileyebilecek koruyucu sözleşmelerin, teminatların ve diğer özelliklerin olup olmadığını anlamak için tahvilin senedi araştırılmalıdır.