Sadece ülkemizde değil uluslararası tüm alanda düzenlenen fuarlar sektör olarak ilgili ülkelerin kasasına finansal destek sağlarken ekonomi kadar sosyal ve kültürel ilişkilerin gelişimine de katkı sunuyor.
Küresel Fuar Endüstrisi Birliği'nin açıkladığı 2019 rakamlara göre tüm dünyada düzenlenen fuarların yıllık ekonomik büyüklüğü 137 milyar doları bulmaktadır. Doğrudan ve dolaylı olarak 3,2 milyon kişiye istihdam sağlayan dünya fuarcılık endüstrisi, 325 milyar dolarlık iş hacmine de aracılık etmektedir.
6 milyar doları zorluyor
Tarsus Turkey Genel Müdürü Zekeriya Aytemur, özellikle Avrupa ve ABD ile kıyaslandığında Türkiye'deki fuarcılık sektörünün çok eski tarihlere uzanmadığını, İzmir Enternasyonel Fuarı'nın 1946 yılında UFI'ye üye olmasının, Türkiye'de fuarcılık sektörünü başlattığına dikkati çekmişti.Türkiye Fuarcılık Sektörümüzün doğrudan ve dolaylı yoldan yarattığı pazar hacmi yaklaşık 5,5 milyar dolar.
ABD-Çin ve Almanya başı çekiyor
En çok para harcayan turist statüsünde olan uluslararası fuar ziyaretçilerinin Türkiye için oluşturduğu katma değer günümüzde yaklaşık olarak 800 milyon dolar gibi bir hacme ulaşmaktadır. Dünya genelindeki toplam fuar alanı 35 milyon metrekarenin üzerinde. En çok fuar alanına sahip ilk 5 ülke sırasıyla ABD, Çin, Almanya, İtalya ve Fransa. Türkiye ise toplam 20 fuar merkezi ve 602 bin m2 fuar alanıyla dünyada 12. sırada yer alıyor.
137 fuarı 5 milyon 913 bin kişi ziyaret etti
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) 2020 yılında düzenlenen ulusal ve uluslararası fuarlara yönelik raporu kendi kurumsal sitesinde yayınladı.
Genel anlamda 137 adet fuarın 135 adedi ihtisas, geri kalan 2'si ise genel fuar olarak gerçekleşti.
Fuarların toplamına 15 bin 139 katılım sağlanirken bunlardan 664 adedi yabancı katılımcı oldu.
Toplam ziyaretçi sayısına baktığımızda ise 5 milyon 913 bin 80 kişiye ulaşılmış oldu.
Uluslararası fuar olarak 42 adet fuar organize edilirken bu fuarları 148 bin778 yabancı, 1 milyon 920 BİN 702 toplam ziyaretçi gezdi.
İstanbul 49, Antalya 7 fuara ev sahipliği yaptı
Fuarların düzenlendiği şehirlere bakıldığında Antalya 11 fuara ev sahipliği yaparken İstanbul'da düzenlenen fuar sayısı 49. İzmir'de 10 fuar düzenlenirken Ankara'da 4 fuar düzenlenmesi dikkati çekti. Bursa'nın 7 fuar ile öne çıkması da dikkati çekti. Muğla 5 fuarla yükseliş trendi sergilerken Adana ise 4 fuara ev sahipliği yaparak etkinliğini gösterdi.Kayseri ve Diyarbakır illerinde düzenlenen fuar sayısı ise 1'er adet.
İstanbul'daki fuarlara gelen kişi sayısı 1 milyon 382 bin 47. Antalya'ya gelen fuar ziyaretçi sayısı da 167 bin 536 olarak kayıtlara geçti.
Panayırlardan fuarlara
Ülkemizde fuarcılık tarihi süreç içerisinde özellikle yakın dönemde uluslararası atılım şeklinde gelişerek önemli bir ekonomik ağırlığa sahip olmuştur.
Fuarcılık yakın döneme damgasını vursa da Anadolu topraklarında da bu etkinliğin önemi büyüktür...
Marmara Fuar'ın değerlendirmesinde ise fuarcılığın kökenine dair bilgiler yer alıyor.
Türklerin ekonomik hayatında panayır adıyla yer alan bölgesel pazarların tarihi oldukça eskidir. Panayır kelimesi, Yunanca Penegyris (bütün halkın toplanması) kelimesinden gelmekte olup sözlük anlamı “bir yerde belirli zamanda kurulan pazar” olarak açıklanmaktadır.
Cumhuriyet süreci ve fuarcılık gelişimi
Tarihte ilk yerleşimlerin kurulduğu Anadolu'da Truva, Kalkamış Çatalhöyük izlerine rastlanmaktadır. Kayseri ise Asurlulardan kalma tabletlerde bile önemli ticaret, antrepo ve fuar yeri olarak görülmektedir.
Fuarların işletmeler ve ülkeler açısından bir tanıtım aracı olarak kullanılması Türkiye'de 1923 yılına kadar plansız ve programsız olarak düzenlenen panayırlarla gerçekleştirilmiştir.
Düzenlenen söz konusu panayırların yeterince işlevsel olduğunu söylemek mümkün değildir. Fuarlar konusundaki bu düzensiz uygulamalar, İzmir İktisat Kongresi'ne kadar sürmüştür. Söz konusu organizasyon hakkında Mustafa Kemal Atatürk “İktisat sergisi çok güzel olmuş her sene tekrarlayın bunu. Bölgemizde böyle sergiler, iktisadın gelişmesine yol açar” şeklinde görüş belirterek konuya verdiği önemi vurgulamıştır. Sergiye yerli yabancı toplam kuruluşlar katılmıştır.
1960'lı yıllarda ciddi adım ve atılımlar
20 Agustos 1936 yılında açılan ilk İzmir Enternasyonel Fuarı ile uluslararası kimliğe kavuşturulmuş ve yerli yabancı kuruluşlarda katılmıştır.İzmir Enternasyonel Fuarı 1946 yılında Uluslararası Fuarlar Birliği'ne ( UFI ) üye olmuştur.İşte bu gelişme, Türkiye'de fuarcılık sektörünü başlatmıştır.
1960'lı yıllardan itibaren fuarcılık konusunda daha ciddi adımlar atılmaya başlanmış ve hem kurulan hem de katılımcı fuar sayılarında artmalar görülmüştür.
Fuarlarda işletmelerin aktifleşmesi
1964-1973 yılları arasında Samsun, Bursa, Balıkesir, Kayseri, Trabzon, Erzurum, Tatvan, Konya, Kocaeli ve Gaziantep'te ulusal fuarlar kurulmuştur.1980'li yıllara gelindiğinde fuarcılık konusunda bir adım daha ileri gidilmiş ve fuarlar ithalat -ihracat ilişkilerinin olmazsa olmaz bir parçası hâline gelmiştir.
Fuarcılık Sektörü ülkemizde özellikle 1990'larda gelişme yolunda önemli bir ilerleme kaydederek düzenlenen fuarların ve kurulan organizatör firmalarının sayılarında artış olmuştur.
Günümüzde fuarcılık alanıyla ilgili pek çok çalışma yürütülmektedir ve düzenlenen fuarlar ihtisas fuarları niteliğine bürünmüştür. İhtisas fuarları doğrudan sektörle ilgili alıcı ve satıcıları bir araya getirir. Bu nedenle dünya genelinde ihtisas fuarlarına ciddi yönelme sözkonusu.