Borsa İstanbul'da 2012 yılında yabancı alımları toplamı ne kadardı? 5.3 milyar dolar giriş yapmışlardı.2013'te 0.4 milyar dolarlık satış sonrası 2014'de 2.2 milyar dolarlık daha giriş oldu. O günden sonra borsanın yabancıya -2017 dışında- cazip gelmediği görülmekte. 2018'de 2.0 milyar dolar, 2019'da 0.6 milyar dolar hisse satan yabancılar, 2020 yılının ilk 10 ayında 6.2 milyar dolar gibi en büyük kaçışı gerçekleştirmişti. Fakat 2020'nin son iki ayında 1.6 milyar dolarlık para girişi yapınca 2020 toplam çıkışı 4.6 milyar dolar oldu.
Yabancılar ne kadar sattı?
Alnus Yatırım'ın değerlendirmesine göre; 2021'in ocak ayında 444, şubat ayında 254 milyon dolar satan yabancılar TCMB başkanının görevden alındığı Haziran'da 1.23 milyar dolarlık daha satarak borsayı ciddi ölçüde etkileyen bir dalgaya yol açtı. Yeni denge noktasının bulunması sonrasında Ağustos'ta 477 milyon dolar Eylül+Ekim'de 100 milyon dolar para sokan yabancılar Kasım'da 708 milyon dolarlık daha hisse aldılar. Yani son 4 ayda 1.3 milyar dolarlık alım! BIST100 Endeksi, bu dönemde yeni rekor üstüne rekor kırdı.
Yerli rekor kırıyor
Ancak Aralık ortasına kadar borsa rekor kırmaya devam ederken yabancı cephesinden sinyaller negatif gelmeye başladı. TCMB verilerine göre 17 Aralık'ta biten haftada 69 milyon dolarlık hisse satmışlar ve son 4 haftalık satış 400 milyon dolara ulaşmış. Yani son yükselişte yabancı kârını cebe alırken yerliye hisseleri veriyormuş. Yerli de o gazla rekor kırmalara devam etmeye çalışıyormuş.
Türk sermaye piyasalarının dayağını yediler
20 Aralık akşamı açıklanan yeni ekonomik tedbirler ve arkasından TL'nin hızlı değerlendirilmesi ile tüm hedge pozisyonları patlayan ve likidite krizine giren yabancılar Londra'da gecelik TL faizini yüzde 300'lere ulaştırırken bir kez daha Türk sermaye piyasalarının dayağını yediler. Takas verilerine göre Noel tatili hariç o günden beri borsadan çıkan yabancı tutarının 0.7 milyar dolara ulaştığını tahmin ediyoruz. İlk net rakamlar yarın TCMB'den gelecektir.
TCMB ve BDDK'nın yeni düzenlemeleri
BIST 100 endeksi dün 1916'ya kadar çıksa da sonrasında 1830'a kadar düştü ve günü yüzde 2.5 düşüşle 1,850.48 puandan kapattı. En çok değer kaybeden endeks % 5.3 kayıpla BIST LİKİT BANKA ENDEKSİ endeksi oldu. Adı üstünde likit bankalar, yani yabancıların en çok yer aldığı hisseler. Son 2 haftada takasta en çok yabancının çıkış yaptığı 10 hissenin 7'si banka. TCMB ve BDDK'nın yeni komisyon düzenlemeleri ve 13 bankaya 50'şer bin TL ceza haberleri bu gelişmelere tuz biber oluyordur. Önemli olan bu dalganın ne zamana kadar sürebileceğidir. Son 4 yıldır yabancının nette sattığı ama son 3 yıldır TL bazında yeni rekorlar kırarak kapanan borsada umarız yeni yılda rahata ereriz.
BIST performansı
BIST100 Ekim başında başladığı harekette yüzde 75 yükselerek tarihi rekorları yenileyen bir rallide 2400 ulaşmışken kısa sürede % 28 gerileyerek 1726 görüldükten sonraki tepki hareketlerini izliyoruz.