Habertürk yazarı Ayşe Özek Karasu, teknoloji şirketlerinin ucuz iş gücü olarak kullandıkları çalışan kitleye dair dikkat çeken detaylar paylaştı.
GÜNEY ASYA, LATİN AMERİKA VE AFRİKA'DAKİ KÖLELİK
Karasu'nun "Yapay zekanın taşeron köleleri" başlıklı yazısından önemli bölümler:
Yapay zeka kullanırken, içine emek sömürüsü karıştığını görüp vicdan azabı çekmek de varmış. Yazar çizerin işini elinden alacak diye korku salan yapay zekaya yazı yazdırmıyoruz elbette ama arama ve araştırmalarda artan miktarda chat özelliklerini kullanınca etik bir teknoloji ürünü olmasını da bekliyorsun. Fakat Amerikan şirketlerinin emek yoğun bir iş olan AI makine eğitiminde Güney Asya, Latin Amerika ve Afrika'nın milyonları bulan ucuz iş gücünü uzaktan köle gibi çalıştırdığını öğrenince insanın adil paylaşım duygusu yara alıyor.
GÜNDE EN FAZLA 1-2 DOLAR
Dış kaynağa havale edilen işi Filipinler'de yerinde araştıran Washington Post'un yazdığına göre bu ülkede en az 2 milyon genç insan, Amerikan şirketlerinin yapay zeka modellerini eğitmek için ihtiyaç duyduğu veri yığınlarını ayıklıyor – günde en fazla 1-2 dolara! Tıkış tıkış ofislerde, evlerde veya izbe internet kafelerde çöreklenip, otonom sürüş algoritmalarını geliştirmek için kullanılan videolarda yayalarla ağaçları birbirinden ayırıyor; siyasetçilerle ünlülerin tespiti için görüntüleri etiketliyor, ChatGPT gibi dil modellerinin saçma sapan cümleler kurmasını önlemek için metin parçalarını düzenliyorlar. Saatler süren angarya karın tokluğuna kotarılmış oluyor.
YENİ SÖMÜRÜ DÜZENİ
Washington Post, denizaşırı imalatın ucuz iş gücü sisteminden esinlenerek yeni sömürü düzeninin adını da koymuş: Digital sweatshop!
İşte o 550 milyar dolarlık teknoloji sadece Amerikan halkına kapalı değil, sırtını Güney'in ucuz iş gücüne de dayıyor. Washington Post'un Filipinler'deki araştırmasına dönersek, uzaktan çalışma sistemi çok sayıda Amerikan yapay zeka şirketi tarafından yürütülüyor. Örneğin Mindanao Adası'nda on bin kişiyi çalıştıran San Francisco merkezli Scale AI adlı 7 milyar dolarlık start-up, işçileri asgarinin altında ücretlendirdiği gibi ödemeleri de geciktiriyor veya iş vaktinde bitirilmedi gibi çeşitli bahanelerle kesintiler yapıyor.
ÇALIŞANLAR ANLATIYOR
Meta, Microsoft ve Open AI gibi şirketlere çalışan Scale AI web sitesinde, işçilere asgari geçim kaynağı sağladığını iddia ediyor. Filipinler'de günlük asgari ücret bölgeye göre 6-10 dolar arasında değişiyor. Washington Post'a konuşan işçiler ise başka gerçekleri anlatıyor: Birine dört saatlik çalışma için 2 dolar sözü verilmiş, iş bitiminde aldığı ücret 30 sent. Bir başkası, üç günlük çalışmadan 50 dolar kazanacağını zannederken eline 12 dolar tutuşturulmuş. Hele biri, 150 dolar birikmiş alacağı varken aniden platformdan atılmış, havayı almış!