2024 yılı, artan solo yaşam trendi, yükselen maliyetler ve hane halkı sayısındaki düşüş ile birlikte konut sektöründe önemli değişimlere sahne oldu.
Evlerin küçülmesinin başlıca sebepleri arasında hane halkı büyüklüğündeki azalma, solo yaşamın artan popülaritesi ve daha düşük maliyetlerle satılabilir konut üretme isteği öne çıkıyor. Ayrıca kentsel dönüşüm projeleri de bu durumu pekiştiriyor. Belediyeler tarafından verilen yeni yapı ruhsatlarına dayalı olarak İstanbul Gayrimenkul Değerleme, Türkiye genelindeki konut büyüklüklerini inceledi ve önemli sonuçlara ulaştı.
Ülke genelinde ortalama konut büyüklüğü 71 ile 171 metrekare arasında değişiyor. 2000'li yılların başında 136 metrekareyi gören ortalama konut büyüklüğü, 2023'te 104 metrekareye düşerken, üç büyük şehirde de önemli farklılıklar gözlemleniyor. Ankara, 130 metrekare ile en büyük konutlara sahipken, İstanbul'da 98, İzmir'de ise 84 metrekare ortalama büyüklük dikkat çekiyor.
Müstakil evlerin ortalama büyüklüğü, pandemi sonrası artan taleple birlikte büyümeye devam etti. 2010'da 165 metrekare olan müstakil evlerin büyüklüğü, 2023'te 224 metrekareye çıktı, ancak apartman dairelerinin büyüklüğü 97 metrekareye geriledi. Bu durum, müstakil konut üretiminin giderek azalmasına, gayrimenkul firmalarının ise daha kolay satılabilen ve daha küçük villa projelerine yönelmesine yol açtı.
Ekonomik koşulların zorlaşması ve yüksek konut fiyatları, konut büyüklüklerinin küçülmesinde önemli rol oynuyor. İstanbul Gayrimenkul Değerleme Yönetici Ortağı Dr. Ahmet Büyükduman, "Konut üreticileri maliyetleri düşürmek ve erişilebilir fiyatlarla konut sunmak için, yüzölçümünü küçültmeye yöneliyor" dedi. Ayrıca, aile yapısındaki değişim ve konut alanlarının daha verimli kullanılması ile birlikte, ortalama konut büyüklüğünün gelecekte daha da küçülmesi bekleniyor.
Konut üretimi, talebin gerisinde kalıyor. 2024'ün üçüncü çeyreğinde belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatı sayısı ve daire sayısı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre önemli ölçüde düştü. Türkiye'nin her yıl 800 bin yeni konuta ihtiyacı olduğu belirtiliyor, ancak üretimin bu ihtiyacı karşılamadığı ifade ediliyor.
Kaynak: Hürriyet