Böbrek üstü bezlerimiz vücudumuzun normal işlevleri yerine getirmesi için ihtiyaç duyduğu hormonların çoğunu üretir. Addison hastalığı, adrenal korteks hasar gördüğünde ve adrenal bezler kortizol ve aldosteron steroid hormonlarını yeterli bir şekilde üretmediğinde ortaya çıkar.
Kortizol, vücudumuzun stresli durumlara tepkisini düzenlemektedir. Aldosteron, sodyum ve potasyum düzenlemesine yardımcı olur. Adrenal korteks ayrıca androjenleri üretir.
Addison hastalığı hangi belirtilerle ortaya çıkar?
Addison hastalığı semptomları genel olarak birkaç ay içerisinde yavaş yavaş gelişmektedir. Genellikle hastalık çok yavaş ilerler. Hastalık veya yaralanma gibi bir şey ortaya çıkana ve semptomları daha da kötüleştirene kadar semptomlar göz ardı edilir.
Addison hastalığında aşırı yorgunluk, kilo kaybı ve iştahta azalma, cilt renginin koyulaşması (hiperpigmentasyon), düşük tansiyon, bayılma, tuz iytiyacı duyma, düşük kan şekeri (hipoglisemi), midede bulantı, ishal veya kusma (gastrointestinal semptomlar), karında ağrı, kas veya eklem ağrısı, sinirlilik, depresyon veya diğer davranışsal belirtiler, saç dökülmesi veya cinsel işlev bozukluğu görülebilir.
Addison hastalığının bir tedavisi var mı?
Addison hastalığında hormon tedavisi yapmak gerekir. Vücudun üretmediği steroid hormonlarının seviyelerini düzeltmek için hormon replasman tedavisi yapılması gerekir. Bir veya iki defa günlük olarak, bir steroid hormon olan hidrokortizon tabletleriyle yapılır. Gerekli görülürse, aldosteron, günde bir defa oral olarak alınan sentetik bir steroid, fludrokortizon asetatla değiştirilebilir. Bu ilaçların özellikle stres, enfeksiyon, cerrahi veya yaralanma zamanlarında artırılması gerekir. Hormon tedavisi genel olarak başarılı sonuçlar verir. Tedavi başarıya ulaşırsa Addison hastalığı yaşayan kişiler gayet normal bir hayat sürebilir. Bununla birlikte, her zaman bir doktor uyarı bileziği ve acil kimlik kartı taşımaları ve iş veya okulda küçük bir ilaç kaynağı tutmaları doktorlar tarafından tavsiye edilir.
Addison hastalığı neden oluşur?
Addison hastalığının iki türü vardır. Bunlar birincil böbrek üstü bezi yetmezliği ve ikincil böbrek üstü bezi yetmezliğidir. Birincil böbrek üstü bezi yetmezliğin yaklaşık % 70'i otoimmün bir sürece bağlıdır. Böbrek üstü bezi hasarı, tüberküloz, çeşitli bakteri, virüs ve mantar enfeksiyonları, böbrek üstü bezi kanaması ve kanserin böbrek üstü bezlerine metastazı gibi gibi başka sebepler de birincil böbrek üstü bezi yetmezliğine neden olabilir. İkincil böbrek üstü bezi yetersizliği hipofiz hormonu ACTH (adrenokortikotropik hormon) üretiminde azalmaya bağlı olarak oluşur. Hipofiz tümörü veya başka bir sebebe bağlı olarak yaşanan ACTH eksikliğinde kortizol üretimi uyarılmaz. İkincil böbrek üstü bezi yetersizliğinde aldosteron üretimi genel olarak etkilenmez.