Deniz tarağı kabuklu bir deniz canlısı olarak bilinmektedir. Ancak deniz tarağının ne olduğuna dair herhangi bir fikri olmayan pek çok kişi bulunmaktadır. Bu noktada da adını duyan birçok kişi bu canlının ne olduğuna, neye benzediğine, tadının nasıl olduğuna dair araştırmalar yaparak, yenilebilir olup olmadığı hakkında bir araştırma yapmaktadır. Bu sayede de deniz tarağının yenen bir canlı olduğu hatta birçok farklı yöntemlerle yapılabilir olduğu bilgisi yaygınlaşan bir bilgi olarak karşımıza çıkmaktadır. Peki deniz tarağı nedir? Deniz tarağı nasıl temizlenir ve nasıl pişirilmelidir? Deniz tarağının faydaları nelerdir? Deniz tarağını satın almak için nereye gidilmelidir? İşte tüm bu ve buna benzer soruların cevapları aşağıdaki yazımızda detaylarıyla bulabilirsiniz..
Deniz tarağı nedir?
Deniz tarağı kabuklu bir deniz canlısı olarak bilinmekle birlikte, dünyanın en uzun yaşayan canlılarından biri olarak kayda geçmektedir. Ülkemize genel olarak ithalat yapılarak giriş yapan bu canlı birçok farklı yöntemlerle hazırlanabilmektedir. Bu canlı özellikle kıyı şeritleri olan ülkelerde çok sıklıkla bulunan bir canlı olmasıyla beraber Guinness Rekorlar Kitabı'nda da kendinden bahsetmektedir. Guinness Rekorlar Kitabı'na uzun ömrü sebebiyle nam salan bu canlı ortalama 100 yılı aşkın süre yaşayabilmektedir. Hatta öyle ki bu canlılar 150 yıla yakın bir süre dahi yaşayabilmektedir. Bu deniz canlılarının kabukları yelpaze şeklinde yuvarlak bir hisme benzerken; deniz tarağının etinin besin değeri oldukça yüksektir. Tam da bu nedenle sıklıkla tercih edilen besin değeri yüksek canlılar arasında yerini almıştır.
Deniz tarağı canlısı tatlı sularda barınabilen canlılar değildir. Deniz tarakları genel olarak dünyanın tüm okyanuslarında hayat bulabilen canlılar olmakla birlikte pek çok ülkede de görülebilen canlılardır. Özellikle Kuzey Atlantik ülkelerinde sıklıkla rastlanan yaygın bir yiyecek olan deniz canlısı Kanada, Singapur, Endonezya, Türkiye, Yeni Zelanda ve Malezya'da da sıklıkla tüketilen hatta avlanabilen canlılardandır. Ek olarak, bu canlılar kısa ve az mesafelerde süratle yüzebilen canlılar olduğundan okyanus tabanından da kolaylıkla uzaklaşabilen canlı türlerinin arasında bulunmaktadır. Ayrıca deniz tarağı canlısı genellikle serbest yaşayan kabuklu gruplardan biri olarak bilinmektedir.
Deniz tarağı canlısı derin sularda yaşamalarıyla bilinmektedir. Kuvvetle muhtemel uzun yıllar yaşayabilen bu hayvanın sırrı da denizin derin sularında yaşıyor olmasıdır. Bunun yanı sıra bu deniz tarağının yüksek besleyici yanı olduğundan küçük bir porsiyonu dahi uzun bir süre boyunca tokluk hissi vermesiyle beraber vücudun pek çok ihtiyacını karşılamaktadır. Denizin sığ yerlerinde yaşamını sürdüren bu canlılara dalgıçlar file atarak ulaşabilmekte, zaman zaman ise elleri ile toplamaktadırlar. Deniz tarağının avlanma dönemlerinin bilinmesi gereklidir, aksi takdirde bu canlıların yumurtlama dönemlerine zarar verebilir; hatta türlerinin zarar görmesine sebep olabilir. Deniz tarağı canlıları genel olarak ocak ve mart ayları süreleri dışında yumurtlama yapmaktadır. Bu sebeple ocak ve mart aylarında deniz tarağı canlısının avlanmaması gerekmektedir. Bu canlılar kabuklarının içine yumurtlamakla birlikte yine ocak ve mart ayları dışında bu hayvanların avlanmaları yasaklanmaktadır.
Üstelik besleyici değerinin yüksek olduğu bilinen bu canlının içerisinde yağ oranı pek bulunmadığından, vücuda girecek ekstra yağlar arasında yer almamaktadır. Aynı zamanda şeker oranı da hemen hemen yok denecek kadar az olan bu canlının protein miktarı oldukça yüksek çıkmıştır. Tam da bu sebeplerden dolayı, deniz tarağı sıklıkla tercih edilmesi gereken sağlıklı yiyecekler arasında yerini almıştır. En çok tercih edilen yiyeceklerden biri olması konusunda hemfikiriz ancak deniz tarağı nasıl temizlenir veya yenir bu konular hakkında pek de bir bilgimiz olduğu söylenemez. İşte bu konular hakkında detaylı bilgi edinmek için yazının devamını okumanız yeterlidir.
Deniz tarağı canlısı nasıl temizlenmektedir?
Deniz tarağı temizlenirken pür dikkat olunması gereken bir canlı türüdür. Oldukça ince bir derisi olan bu canlının kabuk kısmının altı pek nazik bir yapıya sahiptir. Bu noktaya dikkat edilmesi gerekmektedir, çünkü yanlış temizleme işlemi uygulanan durumlarda deniz tarağı canlısının etli kısımları ziyan olabilmektedir. Temizleme evresine geçilmeden önce deniz tarağı canlısının bol su ile yıkanması gerekmektedir. İçinde barındırdığı kir veya bakterileri atabilmesi adına gerekli olan su ile yıkama evresi oldukça önemlidir. İyice sulama işlemi yapılan deniz tarağı canlılarının kabuklarında yer alan yosun ya da kum kalıntılarının sert bi fırça veya tel sünger ile temizlenmesi gerekmektedir.
Daha sonrasında kabukları da yosun ve kumdan arındırılan deniz tarağı canlılarının kabuklarını açmakta sıra. Bu adımda deniz tarağı pişirmek isteyen kimselerin deniz tarağını kabuğundan ayırmak için özel istiridye bıçağını kullanması gerekmektedir. Oldukça hassas davranılması gerekilen bu adımda özel istiridye bıçağı ile hassas bir şekilde açılmalı, ancak deniz tarağının kaslı ve beyaz olan kısmını bıçaklama işlemi yaparken kabuğundan nazikçe ayırmamız gerekmektedir. Bu kısım deniz tarağının yenen kısmı olarak bilinmektedir, aynı zamanda en lezzetli bölümü olarak da kullanılmaktadır. En lezzetli kısmı olması sebebiyle bu kısmı kabuktan ayırırken oldukça dikkatli olunması gerekmektedir, çünkü bu kısımda etin parçalanmaması gerekmektedir. Deniz tarafının kabuğundan ayrılan bu kaslı kısım bol su ile yıkandıktan sonra pişirilmeye hazır bir hale gelmektedir. Bu noktada pek çok farklı yöntem ile pişirilen deniz tarağı canlısı kızartma, fırınlama veya soteleme gibi işlemler uygulanarak tüketilebilir. Ancak bu şekilde pişirme işlemi sevmeyen biri pek tabii çiğ olarak da bu canlıyı tüketebilir. Bu noktada yine deniz tarağı canlısının tüketimi ile ilişkili olarak birden çok damak zevkine hitap edebildiği açıkça ortadadır.
Deniz tarağı canlısı nasıl yenmektedir?
Temizlenme aşamasında pür dikkat hareket edilmesi gerekilen bu deniz canlısının onca çaba sonrasında yeme aşamasına geçilmiştir. Bir önceki başlıkta da bahsedildiği gibi deniz tarağı canlısı gerek pişirilerek yani fırınlanarak, kızartılarak veya sotelenerek yenebileceği gibi çiğ de yenebilmektedir. En çok tercih edilen yenme şekli ise fırınlama ve soteleme olarak kayda geçmiştir. Yüksek besin değeri sebebiyle bu etkiyi çok da tesirleştirmemek adına bu şekilde yenmesi beklenen bu yiyeceğin besin değerinin yüksek olması yanı sıra omega 3 yönünden de oldukça yüksek olduğu yapılan araştırmalar sonucunda bulunan bulgular arasındadır. Bu noktada kabuklarından ayrılan deniz taraklarının kabukları yapılan yemeğe tat vermesi açısından yemeğin pişirilme evresinde kullanılabilmektedir. Eğer lezzetli bir deniz tarağı yemek isterseniz en önemli püf nokta olan temizleme işlemine dikkat edilmesi gerekmektedir. Temizlenme işleminin yanı sıra deniz tarağının kabuklarını ayırırken de dikkatli ve özenli davranmak gerekmektedir, tam da bu sebeple oldukça zahmet veren bir yemektir.
Zahmet vermesi sebebiyle yüksek maliyeti olan bu canlının ortalama kilo fiyatı 60 TL iken kabuksuz olarak ayrıştırılmış deniz tarağının ortalama bir kilo fiyatı 80 TL olarak bilinmektedir. Özellikle ülkemize ithal edilen bu canlının satış durumu doğal yollardan pek de kolay olmamaktadır. Deniz tarağının av mevsimi sürecinde bu işlemi yapan kimseler genel olarak Jumbo boy tercih etmektedirler. Bunun yanı sıra deniz tarakları, taze satılabileceği gibi dondurulmuş olarak da satılabilmektedir. Dondurulmuş şekilde satılan deniz tarakları paketleri içerisinde konserve şeklinde ayıklanmış, temizlenmiş ve pişirilme işlemine hazır bir şekilde süpermarketlerde satılmaya hazır bir şekilde sunulmaktadır.
Yukarıda bahsedilen temel pişirme yöntemlerinin yanı sıra, besin değeri oldukça yüksek olan deniz tarağı canlısı safranla kızartılabilmektedir, safranın lezzetiyle buluşan omega 3 deposu oldukça keyifli bir tat sunmaktadır. Ek olarak, sarımsaklı veya zencefilli kullanımları da oldukça keyiflidir. Enteresan bir şekilde deniz tarağı canlısı pudingli tatlı çeşitlerinde de kullanılan tatlardan bir olarak dikkat çekmektedir. Bunun en büyük sebebi ise, deniz taraklarının kabukları içerisinde muhafaza ettiği beyaz etin protein, su, glikojen ve yağ içermesi ve zengin bir alt tona sahip olmasıdır. Bu noktada kabuklarından ayrılan deniz taraklarının kabukları yapılan yemeğe tat vermesi açısından yemeğin pişirilme evresinde kullanılabilmektedir. Eğer lezzetli bir deniz tarağı yemek isterseniz en önemli püf nokta olan temizleme işlemine dikkat edilmesi gerekmektedir. Temizlenme işleminin yanı sıra deniz tarağının kabuklarını ayırırken de dikkatli ve özenli davranmak gerekmektedir, tam da bu sebeple oldukça zahmet veren bir yemektir.
Deniz tarağı nasıl pişirilik?
Deniz tarağı canlısının gelişmiş bir sinir sistemi vardır, hatta gelişmiş sinir sistemi sebebiyle de oldukça güçlü bir canlı olarak bilinmektedir. Çift kabuklu deniz hayvanlarından biri olan deniz tarağı besin kaynağı olarak oldukça kıymetli bir canlıdır. Deniz tarakları oldukça parlak, simetrik be yelpaze görünümlü yuvarlak bir şekle sahiptir.
Temel pişirme yöntemlerinin yanı sıra, besin değeri oldukça yüksek olan deniz tarağı canlısı safranla kızartılabilmektedir, safranın lezzetiyle buluşan omega 3 deposu oldukça keyifli bir tat sunmaktadır. Ek olarak, sarımsaklı veya zencefilli kullanımları da oldukça keyiflidir. Enteresan bir şekilde deniz tarağı canlısı pudingli tatlı çeşitlerinde de kullanılan tatlardan bir olarak dikkat çekmektedir. Bunun en büyük sebebi ise, deniz taraklarının kabukları içerisinde muhafaza ettiği beyaz etin protein, su, glikojen ve yağ içermesi ve zengin bir alt tona sahip olmasıdır. Bu noktada kabuklarından ayrılan deniz taraklarının kabukları yapılan yemeğe tat vermesi açısından yemeğin pişirilme evresinde kullanılabilmektedir. Eğer lezzetli bir deniz tarağı yemek isterseniz en önemli püf nokta olan temizleme işlemine dikkat edilmesi gerekmektedir. Temizlenme işleminin yanı sıra deniz tarağının kabuklarını ayırırken de dikkatli ve özenli davranmak gerekmektedir, tam da bu sebeple oldukça zahmet veren bir yemektir.
Kabuklarının yemeğin haşlanmasına dahil edilmesinin yanı sıra deniz tarağı haşlanırken içerisinde midye ve ıstakoz gibi diğer deniz canlılarının da dahil edilmesi yemeği daha da lezzetli kılacaktır. Deniz tarakları zengin sofraların gözbebeği olarak kullanılan bir ürün olarak göz önüne çıkarken bu zengin tadı verebilmesi için öncelikle deniz tarağının soğuk su ile yıkanması gerekmektedir. Yıkama işlemi tamamlandıktan sonra ise deniz tarağının bu sudan iyice arındırılması ve süzülmesi gerekmektedir. İyice süzdürülen deniz taraklarının tuz ve karabiber baharatları ile baharatlandırıldıktan sonra pişirilmesi beklenmektedir.
Yıkama işlemi tamamlanan deniz tarağı daha sonrasında tereyağı eşliğinde ısıtılan bir tavaya alınarak her iki tarafını da hafifçe kızartmak gerekmektedir. Bu noktada da işlemin oldukça hassas bir şekilde yapılması gerekmektedir. Her iki tarafı kızartılan deniz tarakları daha sonrasında servis tabağına alınır. Daha sonrasında yine aynı tavaya ince ince olacak şekilde doğranan sarımsak ve maydonoz eklenmelidir. Eklenen bu malzemeler tereyağı ile sotelenir, daha sonrasında hazırlanan bu karışım servis tabağına alınan deniz tarağının üzerine dökülerek servis edilebilir.
Deniz tarağı canlısı çiğ olarak yendiği gibi sıklıkla tercih edilen bir başka şekli ise az pişmiş şekilde yenmesidir. Yukarıda bahsedilen temizlenme ve yıkanma işlemleri sonrasında deniz taraklarının bir dakika kadar haşlanması gerekmektedir. Bir dakika boyunca haşlanan deniz tarakları fırın tepsisine nazikçe dizilmelidir. Bu dizme işlemi sonrasında ise deniz taraklarının üzerine tuz, karabiber, kırmızı biber ve zeytinyağı gibi ek maddeler eklenerek 10 dakika kadar fırınlama işlemi yapılması uygun görülmüştür. Fırınlanan deniz taraklarını daha sonrasında makarna üzerine ekleyerek veya yalnızca deniz taraklarını servis ederek yiyebilirsiniz.
Bir başka fırınlama şekli ise, orta ısıda önceden ısıtılmış fırında temizlenme işlemi gerçekleştirilen deniz taraklarının pişirilmesidir. Istakoz, istiridye gibi diğer kabuklu deniz mahsülleri gibi deniz taraklarının da içlerini doldurarak servis edebilirsiniz. Bu alternatif hazırlık işleminde kabukları açılan ve içi iyice temizlenen deniz tarakları derin bir tencere içerisinde bir süre haşlanmalıdır. Tencere içerisinde haşlama esnasında suyunu çeken deniz tarakları önceden hazırlanan tuz ve karabiberini pirinç ile birleştirerek iç harç hazırlanır. Bu işlem sonrasında hazırlanan harcı da deniz taraklarının içerisinde olduğu tencerede pişmesini sağladıktan sonra hazır olan deniz taraklarının bir fırın tepsisine dizilmesi beklenir. Daha sonrasında deniz taraklarının üzerine kaşar peyniri dilimler halinde ilave ederek maksimum 5 dakika kadar fırınlanması yeterlidir. Fırınlanma süreci de tamamlandıktan sonra afiyetle yenebilir.
Aşağıya internetten de ulaşabileceğiniz deniz tarağı yemeklerine alternatif olabilecek bir tarif bırakmak isteriz. Bu tarifimizde beşamel soslu deniz tarağı hazırlamayı öngörüyoruz.
Beşamel soslu deniz tarağı yemeği nasıl yapılır?
Beşamel soslu deniz tarağını hazırlamak için öncelikle ana yemek olan deniz tarağı gibi malzemelerin ayarlanması gerekirken, bir diğer yandan da beşamel sosu için malzemeleri ayarlamak gerekmektedir. Bu da bu yemeğin iki ayağı olduğunu göstermektedir. Bu noktada malzemeler aşağıdaki gibi verilebilir;
- 350-400 gram deniz tarağı
- Yaklaşık 20 gram kadar tereyağı
- Bir demet maydanoz ve 2 diş sarımsak
Beşamel sos için malzemeler;
- Yaklaşık 35-40 gram kadar tereyağı
- Yaklaşık 4 yemek kaşığı kadar un
- 2 diş sarımsak
- 1 su bardağı süt
- Yarım fincan konyak
- 1 çay kaşığı kadar hardal sos
- Yaklaşık 15 dilim kaşar peyniri ve bir tutam maydanoz.
Bu yemeği yapmak için öncelikle deniz taraklarını derin bir tava içerisinde haşlamamız gerekmektedir. Haşlanan deniz taraklarını bir yanda dinlendirirken, diğer tarafta yeni bir tava içerisinde tereyağını erittikten sonra sarımsak ve maydanozları ince ince doğrayarak tavaya ekliyoruz. Hafifçe renk alan sarımsak ve maydanozların yanına haşlanan deniz tarakları da eklenerek soteleme işlemi yapılır. Deniz tarağını soteledikten sonra beşamel sosunu hazırlamaya başlamak gerekmektedir. Yine bir tava içerisinde tereyağ ve un renk ve kıvam alana kadar kavrulması gerekmektedir. Bu noktada un kavrulduktan sonra bu karışıma bir su bardağı kadar önceden ılıtılmış süt eklememiz gerekmektedir. Hafif hafif kaynamaya başlayan bu karışım ocaktan alınır ve sonrasında ezilen sarımsaklar ve hardal eklenir. Tüm malzemeleri karıştırdıktan sonra konyağı da bu sıvı karışıma ekleyerek tekrardan mixer yardımıyla karıştırılmalıdır. Karışımın tüm parçalarının iç içe geçtiğinden emin olduktan sonra deniz taraklarını bir fırın kabı içerisinde düzenli bir şekilde sıralamak gerekmektedir. Dizilen deniz tarakları üzerine beşamel sos dökülmelidir. Daha sonrasında dilim dilim kesilen kaşar peynirleri deniz taraklarının üzerine yerleştirerek önceden ısıtılmış fırında peynirler tam olarak kızarana değin yaklaşık 15 dakika kadar pişirilir. Sonrasında yemeğinizi fırından çıkarıp afiyetle yiyebilirsiniz.