Ülkemizde pek çok maden ocağı bulunuyor. Bu maden ocaklarında ise binlerce işçi görev alıyor. Yerin yüzlerce metre altında çalışan işçiler zorlu görevlerini yaparken tesislerde sürekli olarak grizu gazı ölçümleri yapılıyor. Maden ocaklarında en büyük tehlike grizu patlaması olarak gösteriliyor ve gelişen teknoloji ile bu tehlike de en aza indiriliyor. 14 Ekim'de Bartın'ın Amasra ilçesinden gelen haber tüm Türkiye'yi yasa boğdu. ürkiye Taşkömürü Kurumu'nda meydana gelen patlamada şimdiye kadar 25 işçinin hayatını kaybettiği açıklandı. Yaşanan gelişmelerin ardından Grizu patlaması nedir? Grizu ne demek? Grizu patlaması neden olur? soruları sıkça sorulmaya başlandı.
Grizu patlaması nedir?
Grizu patlaması, belli oranlardaki metan gazıyla havanın karışarak oluşturduğu patlamadır. Patlamanın gerçekleşebilmesi için asgari %12 oranında oksijen gerekmektedir. Havada %5-6 oranında bulunan metan gazı ancak bir sıcaklık etkisiyle yanarken, metan oranının %5-16 olması durumunda patlayıcı özellik kazanır. En kolay patlama metan oranının %8, en şiddetli patlama ise %9,5 olduğu durumda gerçekleşir. Tutuşturma kaynakları açık ateş, fazla ısınan yüzeyler, sürtünme ve elektrikle oluşan kıvılcımlar olmaktadır. Soma faciası ve Bartın maden kazasında da gerçekleşmiştir.
Grizu ne demek?
Grizu zehirli ve patlayıcı etkisi olan bir gaz türüdür. Maden ocaklarında belli oranda olduğu zaman yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı etkiye sahip olabilir.
Ayrıca grizu, başka bir deyişle metan-hava karışımı olarak da adlandırılabilinir. %5 - %15 arası metan ile havanın birleşmesinden oluşan bu karışım, 650'C de 2 fazlı bir yanma gerçekleştirir. Bu karışım önce ani şekilde genleşir, daha sonra patlama merkezine doğru çok büyük bir kuvvetle gazı sıkıştırır. Büyük tahrip gücüne ve yıkım etkisine sahip bir patlamadır. Kömür madenlerinin kabusu olan grizu, Türkiye'de de sık sık görülmektedir. Özellikle yaşlı kömür damarlarında grizu riski yüksektir. Yasalar doğrultusunda, metan'in havada bulunma oranı, hacimce %1'dir. Bu seviyeye ulaşıldığında acilen önlem alınması gerekmektedir. Eğer %1 üzerine çıkarsa bu karışım, maden ocaği acilen boşaltılmalıdır. Ocak derinliği, eğimi, üretim yöntemi, fay ve çatlak yapılar grizu riskini değiştiren faktörlerdir. Metalin metale sürtmesi, ocakta herhangi bir ateş parçası veya kullanılan çelik ekipmanların ısınması sonucu patlama oluşabilir.
Bartın'dan acı haber: Can kaybı 28 oldu
Bartın'da madende meydana gelen patlamada hayatını kaybeden sayısı arttı. Gelen son açıklamaya göre ne yazık ki 28 işçi hayata gözlerini yumdu. 11 kişinin tedavisinin de sürdüğü açıklandı. Soylu, arama kurtarma yapan ekiplerin güzel ve umutlu haberler vermesini temenni ederek, "Bütün duamız, niyazımız odur. Tekrar geçmiş olsun. Başımız sağ olsun" dedi.
Patlamada hayatını kaybedenlerin isimleri belli oldu
Ali Doğru, Aziz Köse, Berkay Pınarcıoğlu, Emrah Kaval, Enes Aydın, Ercan Akdeniz, Fikret Kansız, Gökhan Mercan, Murat Ergin, Rahman Özçelik, Ramazan Özer, Selçuk Ayvaz, Serkan Nakaş, Şuayip Okul, Yener Saygın, Mehmet Kara, Yasin Bulut, Sabih Akdere, Murat Öztan, Serhat Kahraman, Suat Demirkıran, Yasin Çelik, Gündoğan Serenli, Orhan Altun, Emrah Kaya, Rıdvan Hacet.
Çalışmalara ilişkin bilgileri çeşitli zaman dilimlerinde paylaşacaklarını söyleyen İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, vatandaşlardan farklı bilgilere itibar etmemelerini istedi.
