Yavaş yavaş havaların ısınmasıyla birlikte denizlerimizde yeni bir tehlike kendini göstermeye başladı. Bu tehlikenin adı Müsilaj. Peki Müsilaj nedir? Özellikle Marmara Denizi'nin üstünü beyaz bir tabaka olarak kaplayan, deniz canlılarına zarar veren ve deniz salyası olarak da adlandırılan müsilajın ne olduğu vatandaşlar tarafından merak edilmeye başlandı. Peki Müsilaj neden olur? Deniz salyası nedir?
Müsilaj nedir?
Müsilaj, hemen hemen tüm bitkiler ve bazı mikroorganizmalar tarafından üretilen kalın, yapışkan bir maddedir. Müsilaj, biyolojik ve kimyasal birçok koşulun bir araya gelmesiyle oluşuyor. Bu yapının oluşabilmesi için suyun çok sıcak ve durgun olması gerekiyor. Bu nedenle mevsimsel düzensizliklerin de müsilaj oluşumunda etkili olduğunu söyleyebiliriz. Bu mikroorganizmalardan biri, müsilajı hareketleri için kullanan protistlerdir. Hareketlerinin yönü her zaman müsilaj salgısının tersidir. Polar bir glikoprotein ve bir ekzopolisakkarittir. Bitkilerdeki müsilaj, su ve gıdanın depolanmasında, tohum çimlenmesinde ve zar kalınlaşmasında rol oynar. Kaktüsler (ve diğer sukulentler) ve keten tohumları, özellikle zengin müsilaj kaynaklarıdır.
Müsilaj neden olur?
Denizlerimizde görülmeye başlanan müsliaj neden olur? Müsilaj mevsim normallerinden yüksek olan sularda oluşur. Bu yapının oluşabilmesi için suyun çok sıcak ve durgun olması gerekiyor. Fitoplankton dediğimiz bitkisel canlıların aşırı çoğalması ve buna bağlı olarak bakteriyel aktivitelerin artmasıyla oluşur.
Müsilaj oluşumunun üç ana sebebi var:
* Bunlardan ilki Marmara Deniz'inde bir süredir sıcaklığın normalde olması gerekenden 2-3 derece yüksek olması.
* İkincisi azot-fosfor gibi organizmaları besleyen maddelere ihtiyaç var. Bunlarda denize verilen atıklardan yoğun şekilde sağlanıyor. Marmara'da büyük bir azot-fosfor yükü var.
* Üçüncüsü ise iklim değişikliğine de bağlık olarak denizde yaşanan durgunluk.
Deniz salyası nedir?
Deniz salyası ile müsilah aynı anlamdadır. Deniz salyası denizde oluşan salya benzeri tabakadır. Deniz salyasının deniz canlıları yaşamına olumsuz etkisi vardır.
Müsilaj deniz canlıları için tehlikeli mi?
Müsilaj deniz canlılıarı için tehlike oluşturabilir. Müsilajın oluşmasında etkili olan bazı türler, toksin içerebiliyor. Bunlar da solungaçla, nefes alan bazı canlılar için tabii ki risk oluşturuyor. Ancak bu tip canlılar genellikle bu tehlikeyi sezdikleri zaman, bu bölgeden kaçarlar. Bu da canlılarda ve biyo çeşitlilikte azalmaya neden olur.
Müsilaj ne zaman biter
Bunun sona erebilmesi için öncelikle hava koşullarının normal düzeye gelmesi lazım. Meteorolojik olaylar genellikle anlık olaylar. Bu tip yapıların artması ya da oluşması ise uzun ve sürekli olaylar sonucunda gerçekleşir. Örneğin biyo çeşitliliğin azalması gibi olayların düzelmesi için çok uzun bir süreç gerekli. Biz zaten son bir yıldır balıkçılardan müsilajın yoğun olduğuna dair haberler alıyoruz. Ancak dediğim gibi şimdilik 10 yıl önceki kadar yoğun değil. Tabii ki bunların düzelmesi için denizlerimiz konusunda daha hassas olmamız lazım.
