NATO'nun 5. maddesi nedir? NATO 5. Maddesi Ukrayna için kullanılır mı? Rusya'nın Ukrayna topraklarına saldırmasına dünyadan tepkiler gelmeye devam ediyor. ABD'den ve AB ülkelerinden Rusya'ya peş peşe yaptırımlar gelmeye başladı. Yaşanan olaylardan sonra NATO'nun 5. maddesi tartışılmaya başlandı. Peki NATO'nun 5. maddesi içeriği nedir?
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) 4 Nisan 1949'da 12 ülke tarafından kuruldu ve farklı zamanlarda ittifaka 18 ülke daha katıldı. Uluslararası bir askeri ittifak olan NATO'nun şu anda 30 üyesi bulunuyor. NATO'nun temel prensibi örgüt üyeleri herhangi bir dış güçten gelebilecek saldırıya karşı ortak savunma yapmaktadır. Rusya Ukrayna arasında yaşanan sıcak gelişmelerden sonra NATO'nun 5. maddesi tartışılmaya başlandı.
NATO'nun 5. maddesi nedir?
NATO'nun 5. maddesi bir üye ülkeye yapılcak bir saldırının tüm üye ülkelere yapılması anlamına gelen bir maddedir. NATO'nun 5. maddesi şöyledir: "Taraflar, Kuzey Amerika'da veya Avrupa'da içlerinden bir veya daha çoğuna yöneltilecek silahlı bir saldırının hepsine yöneltilmiş bir saldırı olarak değerlendirileceği ve eğer böyle bir saldın olursa BM Yasası'nın 51. Maddesinde tanınan bireysel ya da toplu öz savunma hakkını kullanarak, Kuzey Atlantik bölgesinde güvenliği sağlamak ve korumak için bireysel olarak ve diğerleri ile birlikte, silahlı kuvvet kullanımı da dahil olmak üzere gerekli görülen eylemlerde bulunarak saldırıya uğrayan Taraf ya da Taraflara yardımcı olacakları konusunda anlaşmışlardır. Böylesi herhangi bir saldın ve bunun sonucu olarak alınan bütün önlemler derhal Güvenlik Konseyi'ne bildirilecektir. Güvenlik Konseyi, uluslararası barış ve güvenliği sağlamak ve korumak için gerekli önlemleri aldığı zaman, bu önlemlere son verilecektir."
Ukrayna NATO üyesi mi?
Ukrayna son yıllarda NATO'ya üye olmak istediğini belirtiyordu. Ancak Ukrayna resmi olarak NATO üyesi değildir.
Jeffry Flake'ten 5. madde açıklaması
ABD'nin Ankara Büyükelçisi Jeffry Flake NTV'ye yaptığı açıklamada NATO'nun 5. maddesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Flake açıklamasında şunları söyledi: Türkiye NATO'nun kıymetli bir üyesi. En başından beri tüm NATO operasyonlarında yer aldı ve dünya sahnesinde de çok güçlü bir aktör. Bu çok açık. Türkiye'nin güçlü bir müttefik olarak NATO ittifakının bir parçası olması önemli. Ukrayna'nın saldırı altında olmasının sebebi NATO üyesi olmadıklarından 5. maddenin onlar için işlememesi. Rusya ve Putin, Ukrayna'yı ele geçirip tekrar içine çekebileceğini düşünerek büyük bir hesap hatası yaptı. NATO üyesi olmanın ne kadar önemli olduğunu da bugün görüyoruz. Bu konuda Türkiye'nin duruşunu da büyük takdirle karşılıyoruz.
NATO'nun 5. maddesi ilk kez Afganistan için kullanıldı
Kuzey Atlantik Antlaşması'nın örgüte üye ülkelerin silahlı bir saldırıya uğrayan herhangi bir üye ülkeye yardım etmelerini öngören 5. maddesi, NATO tarihinde ilk ve tek kez 2001'deki 11 Eylül saldırılarından sonra uygulandı. Gerçekleştirilen bu saldırıların ardından askerler, NATO liderliğindeki ISAF'in emrinde Afganistan'a konuşlandırıldı.