Safranın Latince adı 'crocus sativus'dur. Süsengiller familyasından olan safran sonbaharda çiçek açar, 20–30 cm boyunda olur, çiğdem cinsinden soğanlı bir kültür bitkisidir. Bu bitkinin mor çiçeklerinden safran baharatı elde ederiz. Safran ilaç sektöründe, parfümeri sektöründe ve tekstil sektöründe kullanılır. Ülkemizde Karabük ve Şanlıurfa gibi şehirlerde yetiştirilir. İlk olarak ise antik Yunanlılar tarafından üretilmiştir. Safran UNESCO Kültür Mirası Listesi'ndedir.
Safran nasıl yetiştirilir?
Safran soğanı 15 ağustos ile 15 eylül arasında toprağa ekilir. Soğan toprağın 10 cm derinliğinde olmalıdır. Çiçek açana kadar safranın toprağı her gün çapalanır, havalandırılır ve zararlı otlardan temizlenir. 15 ekim ile 15 kasım tarihleri arasında safran çiçek açar ve bu çiçekler üç gün açık kalır. Çiçeklerin gün doğmadan toplanması gerekir. Toplanan çiçeklerin ortasındaki üç tepecik baharat olarak kullanılır. Bu tepecikler çiçeğin içerisinden özenle alınır. Yaklaşık olarak 75 bin çiçekten yarım kilo safran elde edilir. Bu yüzden de safran bu kadar pahalıdır.
Safranın vücudumuza sağladığı faydalar neler?
Safran kadınların adet dönemlerini ağrısız geçirmelerine katkı sağlar, seratonin hormonunu dengeler, depresyondan ve anksiyeteden korur. Motivasyonu artırır, tansiyonu ve kötü kolesterolü düşürür. Uyku kalitesini artırır.
Safranın besin değeri nedir?
Bir çorba kaşığı (2 gram) safran 1 kaloridir ve 1.8 gram karbonhidrat, 1.8 gram protein, 1.8 gram yağ, 1.8 gram lif, 1.8 mg manganez, 1.8 mg C vitamini, 1.8 mg magnezyum, 1.2 mg demir, 1 mg fosfor, 1.5 mg potasyum içerir.
Safran nerelerde ve nasıl kullanılır?
Safran et, tavuk, balık yemeklerinde, pilavlarda, sebze yemeklerinde, hamur işlerinde, tatlılarda kullanılır. Yemeğe renk ve lezzet katar. Osmanlı Mutfağı'nda karabiberden sonra en çok olarak kullanılan baharat safrandır. Osmanlı'da safran gül suyu ya da sirke içinde çözündürülürdü.
Safranın zararı var mı?
Eğer gün içerisinde bir çay kaşığından fazla safran tüketirseniz sizi zehirleyebilir. Bu yüzden safranı dikkatli tüketmelisiniz. Safran ayrıca hamilelerde düşük tehdidine veya erken doğuma sebebiyet verebilir.