Pandeminin ardından başlayan Rusya-Ukrayna savaşı Türk turizmini durduramadı. Türkiye'ye 26 Haziran Pazar günü tek günde 220 bin turist girişi oldu. Bu, ülkeye saatte 9 bin 166 turistin girdiği anlamına geliyor. Kişi başı gelir 845 dolara çıkmış durumda... Neredeyse, 2023 hedefine yaklaşıldı. Bir turistin ülkede geceleme süresi 10 günü geçti. Peki bu nasıl oldu? Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile buluştuk. Hem turizmin geleceğini hem de turizmdeki hikâyenin perde arkasını konuştuk…
Pandemi döneminde Türkiye turizmi başarı hikâyesi yazdı. Bu nasıl oldu?
Yaşadığımız coğrafyada krizler eksik olmuyor. Bunlara karşı sektörü bağışıklı hale getirmemiz gerekiyordu. Türkiye'de turizm için her şey var. Deniz, kum, güneş, kültür, gastronomi, doğa, tarih… Doğru planlama, tanıtım ve stratejiyle yeni yol haritasını çizdik. Önce Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı'nı (TGA) kurduk. Yönetim Kurulu 15 kişiden oluşuyor. 3'ü bakanlık tarafından atanıyor. Diğer 12 üye ise sektör tarafından seçim ile belirleniyor. Daha önce kamu eliyle tanıtım yapılıyordu. Şimdi bağımsız yönetimi olan ve ağırlıklı olarak özel sektör tarafından seçilmiş üyelerden oluşan yönetim kurulu ajansın bütçesini yönetiyor; 'hangi ülkelere', 'ne yoğunlukta' ve 'tanıtıma ne kadar harcama' yapılacağına karar veriyor. Tanıtım faaliyetlerinde de daha esnek ve proaktif hareket ediliyor. Sadece TV reklamlarıyla yani offline medya ile değil, dijital ve sosyal medyayla da yoğun çalışılıyor. Tanıtımda PR faaliyetlerinin ağırlığını önemli ölçüde artırdık, daha da arttıracağız. Pandemide en yoğun ve en etkili tanıtım yapan ülke olduk. Pandeminin hemen başında turizm işletmelerinde Güvenli Turizm Sertifikası'nı hayata geçirdik. Bu dünyada bir ilkti. Hatta birçok ülke 'Bunu nasıl başardınız?' diye sorup, bizi örnek aldı. Pazar çeşitliliğine ağırlık verdik. Ayrıca Türkiye'nin gerek havalimanı gerekse limanlar ve yollar açısından altyapı eksikliği kalmadı. Bugün İstanbul Havalimanı'nda slot sorunu yok. Galataport ile dünyanın dev cruise gemilerini ağırlayabiliyoruz. Türk Hava Yolları gibi bir markamız var. Dünyanın 330 şehrine uçuyor. Uçuş yapılan her nokta artık hedef destinasyonumuz…
Güvenli Turizm Sertifikası programı bitti mi?
"Güvenli Turizm Sertifikasyon Programı" başarıyla uygulanıyor. Bakanlık olarak bir yandan güvenli turizm programını uygularken bir yandan da bu kavrama yeni bir boyut kazandırıyoruz. Dünyada 'sürdürülebilir turizm' kavramı giderek önem kazanan bir unsur. Biz de güvenli turizm sertifikasını ikinci bir aşamaya taşımaya karar verdik ve "Güvenli ve Yeşil Turizm Programı"nı başlattık. Dünyanın önde gelen ve bu konuda otorite olarak kabul edilen akreditasyon kuruluşu olan Global Sustainable Tourism Council ile ocak ayının başında bir anlaşma imzaladık. Türkiye Yeşil Turizm programı ve kriterleri sektör mutabakatının sağlanmasının ardından haziran ayı itibarıyla GSTC tarafından resmi olarak kabul edildi ve yayına alındı. Bu yıl 400'e yakın otelin güvenli turizm yanında Yeşil Turizm Sertifikası'na da sahip olmasını hedefliyoruz.
Bu yapılanlar geçen yıl turist sayısında yüzde 90 artış getirdi. Şu anda durum nedir?
Bu yıl iyi başladı. İlk 6 aylık gerçekleşmeler ve ileriye dönük rezervasyonlar gayet iyi gidiyor. Mayısta ülkemizi ziyaret eden turist sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 308.5 arttı. Haziran sonu itibarıyla tahminen 19 milyon rakamını yakalarız. 2019'da 52 milyon turist gelmişti, 34.5 milyar dolar gelir sağlamıştık. Bu yıl 42 milyon turist, 35 milyar dolar gelir hedefi verdik. Gelişmeleri dikkate aldığımızda bunu geçebileceğimize inanıyorum.
Günlük turist rakamı nedir şu anda?
Türkiye'ye 26 Haziran Pazar günü tek günde 220 bin turist girişi oldu. Bu sayı her gün artarak devam ediyor.
SUUD'LARIN ARAMASI 8 KAT ARTTI
Türkiye'nin diplomasi trafiği son dönemde oldukça yoğun… Bu turizmi nasıl etkiliyor?
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman'ın Türkiye'ye gerçekleştirdiği resmi ziyaret sonrasında Suudi Arabistan'daki Türkiye aramaları 1 günde 8 kat arttı. Bu yıl 250 bin turist gelmesini bekliyoruz. 2023'te bu rakam 750 bine çıkabilir. İsrail'den de çok sayıda misafir ağırlıyoruz. İngiltere'den 3.5 milyon ziyaretçi bekliyoruz. Önümüzdeki yıl 5 milyon İngiliz'i ağırlamak istiyoruz. İstanbul'da 1 Mayıs'tan bu yana günlük satışlar 2019'u geçti. Otellerde fiyatlar da arttı. Avrupalıların ülkemize yönelik ziyaret talebi memnuniyet verici. Temmuz itibarıyla Antalya turist kapasitesinde maksimum verimi yakaladı. Bu yıl Antalya'ya 11 milyon turist gelir. Geçen yıl rakam 9 milyondu.
GECELEME 10.8 GÜNE ÇIKTI
Kişi başı turizm geliri şu anda ne durumda?
Bu rakam 647 dolara kadar inmişti. Şimdi 845 dolara çıktı. 2023 hedefimiz ziyaretçi başına 867 dolar, kişi başı gecelik 86 dolar harcama oranıydı. Kişi başı gelirde buna yaklaştık. Ama önemli olan kişi başı gecelik gelir. Önümüzdeki süreçte buna konsantre olduk. Hedeflediğimiz rakamları yakalamak zor değil…
Peki turistlerin geceleme süresi de arttı mı bu süreçte?
Avrupa'da azalıyor, Türkiye'de artıyor. Şu anda geceleme süresi 10.8 güne çıktı. Bunda tanıtım faaliyetlerinin etkisi büyük. İstanbul'a gelen turist Kapadokya'ya, Karadeniz'e, Antalya'ya da gitmek istiyor. Avrupa'da neden turistin geceleme süresi azalıyor? Çünkü keşfedecek yeni bir şey bulamıyor. Biz ise yeni ürünler geliştirerek, ürün çeşitliliğini artırıp turizmi 81 ilimize yaymaya çalışıyoruz.
Ne yapıyorsunuz bu konuda?
81 ilde turizm tanıtım kurulları oluşturduk. Her il kendisi için bir strateji belirledi. Onlar yerel olarak çalışıyor, biz de bakanlık olarak destekçileri oluyoruz. Go Türkiye sitesinde 10 dilde tanıtım yapıyoruz. Bunu daha da artıracağız. Bütün illerimizin turizm pastasından pay almasını istiyoruz. Yapılan çalışmalar sonrasında tüm illerimizi inceleyeceğiz; beklenen rakamlara ulaşamayan illerimize gereken tavsiyelerde bulunacağız. Yani illerimiz birbiriyle tatlı bir rekabete girecekler.
200 ÜLKEYE TANITIM 327 MİLYON ERİŞİM
Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı'nın katkısı ne oldu?
140 ülkede televizyon reklamları ve dijital kanallardan tanıtım yapıyoruz. Global çapta yayın yapan CNN International, BBC World ve Al Jazeera International ile olan işbirliklerimiz sonucu tanıtım yaptığımız ülke sayısı 200'e kadar çıkıyor. 2022'de şu ana kadar dünyanın 74 ülkesinden aralarında kanaat önderi, basın mensubu, yüksek takipçili influencer ve tur operatörü olan 3 bine yakın kişiyi 163 etkinlikte ülkemizde ağırladık. Bu misafirlerimizin bin 426'sı basın, influencer ve kanaat önderi… Bu ağırlamalar sonucu yurtdışında 19.7 milyar erişim, sosyal medyada ise 327 milyon erişim elde ettik. 2022 sonuna kadar 3 bini kanaat önderi, basın ve influencer olmak üzere 6 bine yakın kişiyi ağırlayacağız.
İKİ FESTİVALE 15 MİLYONA YAKIN ZİYARETÇİ GELDİ
Hem Ankara'da hem İstanbul'da yapılan Kültür Yolu Festivalleri'ne de turist geldi mi?
Beyoğlu Kültür Yolu Festivali'nde 84 farklı noktada, 53 kültür sanat kurumu ve yerli/yabancı toplam 6 bin 453 sanatçıyla 1.500'den fazla etkinlik gerçekleştirildi. 16 günlük festival sonunda 10 milyona yakın ziyaretçiye ulaşıldı. Sadece Galataport günlük 100 bin ziyaretçiyi ağırlıyor. AKM tek başına 16 gün boyunca 180 bin kişiyi ağırladı. Sadece bilet ve davetiyeyle katılan 1 milyon 600 bin kişi var. Sosyal medyada 12 milyonun üzerinde münferit erişim oldu. 16 gün boyunca sokak ve meydanlar sahneye dönüştü. Başkent Kültür Yolu Festivali'nde de 16 günün sonunda 2 milyon 300 bin ziyaretçiye ulaşıldı. Festivalde 96 konser, 69 sergi, 11 opera-bale, 27 tiyatro, 61 açık hava etkinliği, 88 söyleşi ve 155 çocuk etkinliği gerçekleştirildi.
HEDEF 200 MİLYON TIKLANMA
Reklam ve pazarlama kaç ülkede yapıldı?
43 ülkeden 170'e yakın tur operatörü, havayolu şirketi ve turizm acentasıyla anlaşma yaparak birlikte reklam çalışması gerçekleştiriyoruz. Tripadvisor, Expedia, Skyscanner ve Hotelbeds ile online turizm pazarında 29 ülkeyi kapsayan destinasyon pazarlaması yapıyoruz. Go Türkiye platformunun 24 Haziran itibarıyla tekil ziyaretçi sayısı 71 milyon oldu. Bu yıl hedefimiz 200 milyon tıklanma almak. Burada 50 ürün var. İstesek 100'e çıkarabiliriz.
BELGESİ OLMAYAN ÇALIŞAMAYACAK
Turizmi Teşvik Kanunu'na göre konaklama tesisleri sizden belge almak zorunda. Burada durum nedir?
Geçen yıl düzenleme yapıldı. Konaklama tesislerinin faaliyette bulunabilmeleri için Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan 'turizm işletmesi belgesi' veya 'basit konaklama turizm işletmesi belgesi' alma zorunluluğu getirildi. Oteller için son tarih 28 Temmuz. Seyahat acentaları ve rezervasyon platformları belgesiz konaklama tesisleri ile bu tarihten sonra çalışamayacak.