Taliban ne demek? Taliban terör örgütü mü? Taliban'ın amacı ne? Taliban Afganistan'da kontrolü ele geçirdi. Taliban'ın başkente girmesinden sonra binlerce kişi ülkeden kaçmak için ABD kontrolündeki hava alanlarına akın etti. Çaresizlik içinde olan halk uçuşa geçen uçaklara tutunarak ülkeden kaçmak isterken metrelerce yükseklikten düşerek can verdi. Taliban'ın hızlı ilerleyişi ABD'yi bile şaşırttı.
Taliban 20 yıl aradan sonra Afganistan'da yeninden kontrolü ele geçirdi. Başkent Kabil'e giren Taliban güçleri başkanlık sarayını ele geçirdi. Afganistan Cumhrubaşkanı'nın da ülkeden kaçtığı duyuruldu. Kaos yaşayan Afganistan'da halk da kaçış için her yolu denemeye başladı. Afganistan'dan kaçmak isteyenler ise Kabil Havaalanı'na akın etti. THY tarafından tahliye için Kabil'e gönderilen ve İstanbul'a gelecek olan 300 kişilik bir uçağa ise bin kişinin binmesi sonrasında kriz yaşandığı öğrenildi. Havalimanına akın eden halk çaresizlik içinde kalkışa geçen uçaklara tutunarak ülkeyi terk etmenin yolunu arıyor. Uçaklara tutunup uçakla birlikte yükselen 2 kişi metrelerce yükseklikten düşerek hayatını kaybetti.
Taliban ne demek?
Peştuca bir kelime olan, ṭālibān, ṭālib'in çoğuludur "öğrenciler" anlamına gelir. Arapça ṭālib'e Farsça çoğul eki -ān eklenerek oluşturulmuş bir kelimedir. Arapçada ṭālibān "öğrenciler" değil, "iki öğrenci" anlamına gelir. Kelimenin Arapça çoğulu ṭullāb'dır.
Taliban, 1996'dan 2001'e kadar, Afganistan'ın kabaca dörtte üçüne hükmetmiş ve şeriatın katı bir yorumunu uygulamıştır. 1994 yılında Afgan İç Savaşı'nın önde gelen gruplarından biri olarak ortaya çıkmıştı ve büyük ölçüde Afganistan'ın doğu ve güneyindeki Peştun bölgelerindeki geleneksel İslami okullarda eğitim görmüş ve Sovyet-Afgan Savaşı'nda savaşmış öğrencilerden (talebe) oluşmaktaydı.
Taliban Terör örgütü mü?
Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi, 2003'te Taliban'ı terör örgütü olarak kabul etmişti. Rusya da 2003'te Taliban'ı yasaklanan terör örgütleri listesine dahil etmişti. ABD tarafından terör olarak adlandırılan Taliban Afganistan'da korku salmaya başladı. Taliban, bir çok ülker tarafından 'terör örgütü' olarak kabul edilmiştir.
Taliban'ın Afganistan'daki amacı, afyon üretim alanlarını ele geçirmek ve dünyadaki eroin kaynağının yüzde 90'ını sağlayan bu kaynağa sahip olmak istediği olarak bilinmektedir.
Taliban kaç kişi?
20 yıldır NATO'dan eğitim alan 300 bin kişilik Afgan ordusu karşısında 60 bin kişilik Taliban ordusu bulunuyor. Taliban büyük şehirleri ele geçirdiğinden kağıt üstünde Afgan ordusundan güçlü bir Taliban var.
20 yılnda binlerce kişi öldü
Bunun 47 bin 245'i sivil, 66-69 bini polis ve asker, 51 bini muhalif savaşçı. ABD tarafında 2 bin 442 asker ölürken 20 bin 666 asker yaralandı.
NATO'daki diğer müttefiklerin kayıpları bin 144. Tahminlere göre savaş ve yeni bir düzen için 2 trilyon dolar harcandı. 978 milyar doları Amerikalıların payına düşüyor. İzi sürülemeyen paralar da var. ABD Kongre raporuna göre 2009-2019 arasında yeniden inşaya ayrılan bütçenin 19 milyar doları kayıp.
Ülkenin mülteci tablosu hala ağır. BM'ye göre Taliban devrildikten sonra 5.7 milyon mülteci dönerken 2.7 milyon mülteci Pakistan ve İran gibi ülkelerde kalmaya devam ediyor. 4 milyon iç göçmen henüz evlerinden uzakta.
