Şehirlerin Simgesi Olan Yapılar

Doğanın bizlere ne kadar mucizevi güzellikler bahşettiğini hepimiz biliyoruz. Bir de dünyada insan elinden çıkmış, yapay bazı yapılar var. Bunların birçoğu nefes kesici güzellikte, mimarlık harikası olan yapılar.

Bazı şehirlerin, simgesi olan yapılar da ardında yatan hikayelerle bizi alıp geçmişe götürüyor. Sizlere bol bol “muhakkak görülmesi gerekli olan yerler” listesi çıkarırken de bu binalara yer veriyorum. Ancak bu kez bir liste halinde yazalım istedik. Çünkü yalnızca bu binalar için bile insan keşfe gelir buralara! :) Eyfel Kulesi - Paris

Efendim, kruvasan ve kahve eşliğinde izlemesi ayrı kıymetli olan Eyfel Kulesi'ni listenin başına almazsam ayıp etmiş olurdum. GustavEiffel'in firması tarafından 1887'de yapımına başlanıyor. Amaç, Expo 1889 Paris Fuar girişine, 100. Yıl kutlamaları için heybetli bir kapı tasarlamak. Ancak, Fransızlar bu yapıdan hiç memnun kalmıyorlar. Elektrik direğine benzeten mi istersiniz, demir bir baca diyen mi dersiniz... Gelin görün ki Eyfel Kulesi açılışından bu yana nerdeyse 250 milyon ziyaretçi kabul etmiş. “Demir Kadın” olarak da anılan 324 metre uzunluğundaki kule şehirler ve simgeleri arasında hala en popüler olanlardan bir tanesi ve size nefis bir manzara sunuyor. Burj el-Arab - Dubai

O ihtişamlı yapının ihtişamının ne kadar ergonomik olduğunu bilemezsiniz. Araplar yerden oldukça tasarruf etmişler. 1994 senesinde yapımına başlanan 7 yıldızlı otel daha öncesinden denize indirilen büyük kaya bloklardan oluşmuş bir adacık üzerine inşa edildi. Otelin dış yüzeyinde kullanılmış olan kalın kumaşa gelecek olursak... Yalnızca modern mimari eseri değil; otelin bir yelkenliye benzemesine neden olan bu yüzey esasında ısı ve rüzgarın etkisiniz minimize etmek için yapılmış. Geceleri üzerine yansıtılan ışıkların görsel güzellik katması da bonus! Özgürlük Heykeli - New York

Özgürlük Heykeli Frederic Bartholdi tarafından tasarlandı ve tam 93 metre yüksekliğindeki heykel Fransa'nın ABD'e naçizane bir hediyesi. Tacın başındaki 7 sivri uç 7 kıtayı temsil ediyor. Tablette ise ABD Bağımsızlık Bildirgesi'nin tarihi yazılı. Heykel özellikle 19. Yy'da daha çok büyük bir anlam kazanıyor. Çünkü o zaman 9 milyon kişinin göç ettiği ABD'da başarmış olmanın simgesi haline geliyor.

Yaklaşık 4000 yıl öncesinde yapılmış olan bu gizemli yapılarla ilgili hala pek çok şey sır halinde. Gize Piramitleri, Mısır'da bulunan yüzlerce piramit arasında en popüler olanları. Şehrin simgesi haline gelmiş olan bu üç piramit hem yapılış tarihleri hem de büyükten küçüğe doğru sırasıyla Khufu (Keops), Khafre ve Menkarure'dir. Dünyaca ünlü mimari yapılar arasında listenin ilk 5'inde yer alabilecek bu devasa anıtsal mezarlar günümüzde hala milyonlarca ziyaretçinin gözdesi.

Big Ben Saat Kulesi - Londra

Big Bang'den bu yana... Şaka şaka. İsimler çağrıştırıyor ama alakaları yok tabii. Belki “zaman” dolayısı ile bir ilişki kurmak mümkün ama abartmamakta fayda var. Ayrıca “Big Ben” esasında kulenin adı da değil; kuledeki büyük çana verilen isim. Kulenin asıl adı ise Elizabeth Tower. Yapılış hikayesi de biraz ateşli. Westminister Sarayı yanıyor ve hatta yanıp bitip kül oluyor. Yeni bir saray yapılacağı zaman “biraz ihtişam” katmak için mimariye bir de saat kulesi ekleniyor. Başarılı da oluyorlar ki her sene milyonlarca insan Big Ben'i ziyaret ediyor. Böylece şehirlerin simgesi haline gelen yapılar arasında Big Ben Saat Kulesi de yerini almış oluyor. Tac Mahal - Agra

Yalnız Agra'da şehrin simgesi haline gelmekle kalmamış UNESCO Dünya Mirası listesinde de yer almakta. Ardında ise bir aşk hikayesi... Dönemin hükümdarı Şah Cihan 3. Eşini kaybettikten sonra uzun bir yas sürecine giriyor ve onun anısında Tac Mahal'i inşa ettiriyor. Yapımı tam 20 yıl sürüyor. Aşklarını ebedileştiren bu yapı hemde Şah Cihan'ın da oğlu tarafından hapsedildiği yer oluyor. Bembeyaz ve ihtişamlı görünümüyle şehirlerin simgesi haline gelmiş yapılar arasında en fazla bilinenler arasında. Hindistan'da bu güzelliği seyre dalıp bahtsız aşıkların hüznüne boğulanlar için bir de reçetem var; Hindistan size eğlencenin de kapılarını açıp çılgın deneyimler sunabilir. 

Baktığında insanın yiyesi geliyor; o derece tatlı, o denli rengarenk, o kadar şirin bir yapı. Adeta Harikalar Diyarı'ndan çıkıp gelmiş gibi... Şehir sembolleri görsel sanatlara ilham versin diye yapılmış. Bunu neden ısrarla vurguladım? Çünkü bir ironi saklı; katedral çok tatlı ama katedrali yaptıran Korkunç İvan. Rengarenk 8 kubbenin her biri savaşlarda kazanılan zaferleri simgeliyor. Başta som altından olan kubbelere sonradan renklendirilerek bugünkü halini alıyor. “Aaaa, Bak Şu da Var” Listesi

Efendim, yaz yaz bitmez şehirlerin simgesi olan yapılar. Hepsinin hikayesini anlatmaya içimde bir meddah olsa yetişemez. O yüzdenhatırı kalmasın dediklerimi de listeledim; Pisa Kulesi - Pisa

İnşası 1173 senesinde başlıyor ancak sonradan anlaşılıyor ki zemin elverişsiz. 3. Katından sonra kulenin yan yatmaya başlama nedeni de bu. Sagra da Familia - Barselona

İhtişam, görkem ve gotik mimari... Ancak bitmiyor. Bitemiyor. 1882'de yapımına başlanmış olan ve bugün bile yüzlerce işçinin çalışmakta olduğu kilisenin bitmesi için 2026 ön görülüyor. Bir yapı daha nasıl şehir simgesi haline gelebilir ki?

1.056.000 beyaz sermaik fayans bu yapının çatısı için İsveç'ten getirtildi. Mimarı Jorn Utzon'a ödül kazandıran yapı 2007 senesinde UNESCO Dünya Mirası listesine alındı. Parthenon - Atina

Yunan sanatının ve adaletinin timsali, dünyanın en eski kültürel yapılardan... Parlemento Binası - Pudapeşte

Avrupa'nın 3. Büyük parlemento binası burası ve dış cephesinde 88 adet Macar Hükümdarının heykeli yer almakta.

Şehirlerin simgesi olan bu yapıları şehirlere gidip gezmeye değmez mi? Değer tabii. O zaman yollar sizi bekler... :)

Hazırlayan: Özlem Akçin (Özlem Keşifte)