Özellikle yurt dışı seyahat planı yapanlar aşı konusunda daha hassas olmalılar. Tatil tercihini Afrika gibi bölgelerden yana kullananların ise sıtma aşısı olması öneriler arasında...
İşte aşı uygulamaları ve aşı öncelikleri:
Seyahat öncesi hangi aşıların yapılması gerektiğine kişiye ve yolculuğa ait özelliklerin değerlendirilmesi yapılarak karar verilir. Yani seyahat öncesi yapılması gereken aşı şeması kişiye özgüdür. Bu risk değerlendirmesinde göz önünde bulundurulan özellikler şunlardır:
Kişiye ait özellikler:
Yaş (çocuk ve yaşlılarda bazı aşılar yapılamayabilir veya etkinlikleri ve yan etkileri farklı olabilir)
Sağlık durumu (Diyabet gibi bazı kronik hastalıkların olması hastalıklara daha duyarlı olunmasına neden olabilir, bazı hastalıklarda birtakım aşılar yapılamayabilir)
Hamilelik ve emzirme durumu (Bazı aşılar yapılamayabilir)
Bağışıklık sistemi yetmezliği ( Bazı aşılar yapılmamalıdır)
Alerji öyküsü
Aşılama geçmişi
Yolculuğa ait özellikler:
Gidilen ülke (Bazı hastalıklar bazı ülkelerde daha sık olabilir)
Yolculuğun zamanı (Bazı hastalıklar yılın belli döneminde görülebilir. Örneğin yağışlı dönemde)
Süre (Kalınan sürenin artması riski artırır)
Kalınan yer ( Kırsal bölgede hastalık riskleri daha fazla olabilir, kamp alanında konaklamada risk otele göre fazladır)
Seyahatte yapılan aktiviteler (Kırsal alanda çalışmak, doğa yürüyüşü yapmak gibi aktiviteler riski artırabilir)
Aşılamayı takiben koruyuculuğun başlaması için belli bir sürenin geçmesi gerekmektedir. Bu süre aşının tipine, gerekli aşılama dozu sayısına, aşılama geçmişine bağlı olarak değişir. Yeterli bağışıklık yanıtının oluşabilmesi ve gerekli aşılama şemasının tamamlanabilmesi için yolcular seyahatten en az 4-6 hafta önce Seyahat Sağlığı Merkezlerine başvurmalıdır. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğüne bağlı Seyahat Sağlığı Merkezlerinde ücretsiz olarak aşılar yapılmakta ve koruyucu ilaçlar verilmektedir. Seyahat Sağlığı Merkezlerine sitemizdeki merkezlerin adreslerinden randevu alınarak başvurulabilinir. Hiçbir aşının %100 koruma sağlayamadığı ve aşı yapılsa bile genel enfeksiyondan korunma önlemlerine uyulması gerektiği akılda tutulmalıdır.
Rutin Aşılar
Dünyanın bazı ülkelerinde hala tetanoz, difteri, kızamık gibi hastalıklar endemik olarak görülmektedir. Bu nedenle seyahat öncesinde yolcuların ülke takvimine uygun olarak aşılarını yaptırmaları çok önemlidir. Çocuklukta yapılan aşıların pek çoğunun etkili koruyuculuk düzeyini muhafaza etmek için hayat boyunca ek aşı dozlarına ihtiyaç vardır. Yolculuk öncesi değerlendirmede rutin aşılama programına göre eksik aşılar varsa tamamlanmalı ya da hiç aşılanmamış kişiler de ilk aşılama serisini tamamlamalıdır. Rutin aşılama programında bulunan aşıların bazıları:
Tetanoz-Difteri (Td)
Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak (KKK)
Polio
Seyahat Aşıları
Her yolcu için yolculuk risk değerlendirmesi temel alınarak tavsiye edilir.
Sarı Humma (zorunlu)
Meningokok (zorunlu)
Tifo
Kolera
Hepatit A
Kuduz
