Zeugma Antik Kenti, tarihî ve arkeolojik gezi yapmak isteyenlere Güneydoğu'nun otantik doğasıyla kucak açıyor. Fırat Nehri'nin kıyısında bulunan kent, Antik Mısır kalıntılarına taş çıkaracak, milattan önce yaşamakta olan bir kültürün mozaiklerle süslenmiş yaşamına sizleri konuk ediyor. Birçok ağıdın, destanın ve efsanenin konusu olan Fırat Nehri, bu antik kentle sizleri bambaşka diyarlara, zamanlara götürmekle kalmıyor; sanatın daha yüzyıllar önce bir kente nasıl aksettiğini gösteriyor.
Zeugma Ne Demek?
Büyük İskender'in generallerinden olan ve daha sonra Suriye kralı olan Selevkos Nikator'un kendi adı ile kurulmuş olan kent, Fırat Nehri'nin adı ile birleşerek Selevkos Euphrates (Fırat'ın Silifkesi) adı ile anılır. Daha sonra kent M.Ö. 1. Yüzyılda kentin Roma hâkimiyetine girerek “Köprü, geçit” manasına gelen Zeugma adı ile anılır. Antik bir terim olan Zeugma nehrin karşı kıyılarında kalan “ikiz tepeler” manasına da geliyor.
Zeugma Nerede?
Gaziantep sınırları içinde bulunan Belkıs Köyü'nde, Fırat Nehri'nin kıyısında yer alır. Kent yaklaşık 20 000 dönümlük arazi üstünde yer almakta. Şehir o dönem 80.000 nüfusa ev sahipliği yaparak zamanının en büyük kentleri arasında gösteriliyor.
Zeugma'ya Nasıl Gidilir?
Gaziantep'e kara ve hava yolu ile ulaşıp burdan yaklaşık 45 dakikalık bir yolculukla antik kente ulaşabilirsiniz.
Zeugma Evleri
Avlulu kent villaları tarzında yapılan evler yaklaşık 800 metrekarelik alanı kaplıyor. Bu evleri önemli kılan şey, M.Ö. 253 senesindeki Sasani yağmasında terk edilmesiyle pek çok buluntunun olduğu gibi yerinde kalmasıdır. Geride kalan antik mozaik buluntu en dikkat çeken unsurlar arasında. Roma evlerinde bulunan mozaiklerde Greko-Roman mitolojileriyle Yunan mitolojileri ve Grekçe yazıların da bulunduğu efsane ve halk öyküleri mozaiklerle betimlenmiştir. Bu mozaikler büyük sanat eserleri olarak ilgi görmüş ve bundan ötürü Gaziantep şehir merkezine Zeugma Mozaik Müzesi yapılarak eserler bu müzeye taşınmıştır.
Zeugma Mozaik Müzesi
Tarihî İpekyolu üzerine yapılmış olan müze, dünyanın ikinci büyük mozaik müzesi unvanını taşıyor. Yaklaşık 30 000 metrekarelik bir alanda, 2011 senesinde açılan müze pek çok yerli ve yabancı turistin ilgi odağı durumunda. Zeugma Antik Kenti'nden pek çok mozaik eser bu müzede titizlikle sergileniyor. Zeugma Mozaik Müzesi kolleksiyonunda Roma ve geç antik döneme ait 2.448 m2 mozaik, 4 Roma dönemi çeşmesi, 140 m2 duvar fotoğrafı, 4 kireç taşından yapılmış heykel, 20 sütun, tunç Mars Heykeli, lahitler, mezar stelleri ve mimari parçalar pek çok restorasyon işlemi sonrasında sergilenebilir hâle getirilmiştir. Hem tarihî İpekyolu hem de bu antik kentin keşfi için buraya muhakkak uğramalısınız.
Lezzet Durağı Olarak Gaziantep
Gaziantep'e gidip de oranın ünlü mutfak kültürünü, harika lezzetlerini tatmadan geri dönmeyin. Zeugma Mozaik Müzesi'nin hemen arka tarafında bulunan kebapçı Halil Usta'da özellikle yöreye uygun “küşleme”yi muhakkak yemenizi tavsiye ediyorum. Kentin kendisine has fast food'u olarak bilinen nohut dürümü hiç tatmadığınız ve yiyince tarif edemeyeceğiniz bir lezzet sunuyor. Beyran çorbası, patlıcan kebabı, şiveydiz, çiğ köfte, lahmacun gibi lezzetlerin yanında elbette tatlıları da denemeniz gerekmektedir. Fıstığın nerdeyse binbir çeşit tatlısının yapıldığı bu şehirde akla gelen ilk baklava olsa da fıstıklı dürüm, fıstık bohçası, şöbiyet gibi lezzetleri bir yere not edip şehire gittiğinizde talep edin.
Gaziantep, Zeugma Antik Kenti ve müzesi dışında tüm Türkiye'ye nam salmış bir mutfağıyla da ilgi çekerek gurme gezginlerinin ilgi odağı oluyor. Hem tarihî ve arkeolojik gezi yapmak hem de harika lezzetleri keşfetmek istiyorsanız Gaziantep'i keşfe koyulun. Ha, bir de yaşanılan en eski antik kent Dülük'ü de gezi rehberinize not etmeyi unutmayın!
Sevgili Timetürk okuyucuları Gaziantep gezinizde Zeugma Antik Kenti'ni gezin ardından da müthiş yemeklerinin tadına bakın. Şimdiden keyifli seyahatler dilerim.
Hazırlayan: Özlem Akçin ( Özlem Keşifte)
