Tüm Otobüsçüler Federasyonu (TOF) Genel Başkanı Mustafa Yıldırım, "İnsanın aklına ilk olarak on numara yağ ve beraberinde tiner gibi karışımların kullanılması geliyor. Yangın hızına bakıldığı zaman böyle bir şüphe uyandırıyor" diye konuştu. İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Zekeriya Çelik ise, "Yolcuların birinde patlayıcı malzeme de olabilir. El yapımı patlayıcı olabilir, sabotaj olmuş olabilir. Uçaklardaki gibi otobüslerde de bu tehditle karşı karşıyayız. Bir yolcu tarafından sabotaj da söz konusu olabilir" dedi.
İstanbul'dan hareket eden tur otobüsü Kuzey Makedonya'ya giderken Bulgaristan'da yandı. Alev alev yanan otobüste 46 kişi hayatını kaybetti. Tüm Otobüsçüler Federasyonu (TOF) Genel Başkanı Mustafa Yıldırım ve Medipol Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Öğretim Görevlisi Zekeriya Çelik facianın nedenlerini DHA'ya değerlendirdi.
"İNSANIN AKLINA ON NUMARA YAĞ KULLANILDIĞINI AKLA GETİRİYOR"
Mustafa Yıldırım, "Akaryakıt fiyatlarının bu kadar yüksek olması, insanın aklına ilk olarak on numara yağ ve beraberinde tiner gibi karışımların kullanıldığını getiriyor. Yangın hızına bakıldığı zaman böyle bir şüphe uyandırıyor. Ancak otobüsün kaza yapmasından sonra yangın çıkıyor. Sürtünmeden kaynaklanan bir yangın da olabilir. Otobüsün içinde yanıcı, patlayıcı bir şey olması lazım böyle bir yangın için. Avrupa'da petrol fiyatlarının çok yüksek olması da özellikle Makedonya gibi kontrolsüz denetimsiz ülkelerde bu tür yakıtların kullanılmasına neden olabilir diye düşünüyorum. Otobüsün eski olmasının da bir etkisi var. Bakımsızlığın etkisi var, öyle görünüyor. Tabii şu an şu anda konuştuklarımızın hepsi tahmine dayalı yorumlardır. Ama yangın hızına bakıldığı zaman bir yanıcı madde olduğu çağrışımını yapıyor. Önce bu firmanın ne olduğunu bilmek lazım. Bu bir Türk firması değil. Bir Makedon firması, turizm firması grup taşımacılığı yapıyor. Türkiye'ye belli aralıklarla tur düzenleyen bir firma" diye konuştu.
"OTOBÜSÜN İÇİNDEKİ MADDELERİN HEPSİ YANICI MADDELERDİR"
Mustafa Yıldırım "Türkiye'de hala az da olsa 10 numara yağ ile yakıt elde eden insanlar var. On numara aslında yanıcı bir madde değildir ağır yanan bir maddedir. On numaranın içine yansın diye katılan tiner gibi karışımlar var. Onlar da yangına neden oluyor. Yangını hızlandırıyor. Araçlardaki elektrik tesisatından kaynaklanan yangınlarda olsun, motordan kaynaklanan hararetten kaynaklanan yangınlardan olsun. Bunlar yanmaya başladığında çok kolay tutuştuğu için arabayı hızla yakıyor. Tabii şuna da bakmak lazım, bu otobüs kaza sonrası yandı. Önce kaza yapıyor sonra yanıyor. Bu da insanın aklına farklı çağrışımlar getiriyor bakımsızlık, dikkatsizlikle, yorgunluk da etken olabilir. Otobüsün içindeki maddelerin hepsi yanıcı maddelerdir. Boyasından tutun da otobüsün içindeki kumaşı, yer döşemesi, tavan döşemesi, içindeki ahşap kaplamalar bunların hepsi yanıcı maddeleridir. Ama bu yangının hızı bizi şaşırttı, çok az rastladık böyle olaylara" dedi.
"BİR YOLCU TARAFINDAN SABOTAJ DA SÖZ KONUSU OLABİLİR"
Medipol Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Öğretim Görevlisi Zekeriya Çelik ise, "Otobüs yangınlarının yaklaşık yüzde 70'inin motor bölümünden çıktığı tespit edilmiştir. Avrupa Birliği Komisyonlarının aldığı kararlar var aslında, 22 kişi ve üzerinde yolcu taşıyan tüm otobüslerin motor bölümlerinde otomatik söndürme sistemlerinin olması zorunlu. Otobüs yangınlarında en büyük problemlerden bir tanesi yangın sırasında elektrik kesildiği için elektronik kapılar açılamıyor. Bu kapıların daha manuel çalışması lazım. Bir başka yangın sebebi de yolcuların eşyalarından kaynaklı çıkan yangınlar. Uçaklarda yapılan güvenlik kontrolleri yolcu otobüslerinde yok. Yolcuların bagajlarında, yanlarında taşıdıkları yanıcı, parlayacı, patlayıcı malzemeler de yangına sebep oluyor. Otobüs yangınlarının yüzde 20'si bu sebeple çıkıyor. Bunların önüne geçmek için otobüslerde de yolcuların bagajlarının da kontrol edilmesi gerekiyor. Bulgaristan'daki otobüs yangınında da bariyere çarpma sonucu yakıt deposundan kaynaklı da olabilir ya da yolcuların standart dışı bir malzemeden kaynaklı olabilir. Belki yolcuların birinde patlayıcı malzeme vardı. El yapımı patlayıcı olabilir, sabotaj olmuş olabilir. Uçaklardaki gibi otobüslerde de bu tehditle karşı karşıyayız. Bir yolcu tarafından sabotaj da söz konusu olabilir" şeklinde konuştu.
