TIMETURK | HABER MERKEZİ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı Alevi toplumunun büyük bir kesiminden destek gelirken, bazı Aleviler ise Erdoğan'ın açıklamalarına sert tepki gösterdi. Yapılacak düzenlemeler için “Beklentimizin çok ilerisinde” diyen Alevi temsilcileri diyen Aleviler de var, “Alevi dinselliğine darbe” diyenler de!
İşte Alevi örgütlerinden Yeni Şafak ve Aydınlık gazetesine yapılan açıklamalar:
SİS PERDESİ ARALANDI
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın telekonferansla açılışını yaptığı Erzurum Palandöken Cemevi'nin dedesi Hüseyin Gönül: Birlik ve beraberliğimiz için önemli bir adım. Bizim için büyük bir hizmet. Hem hükümete hem de Cumhurbaşkanı'na çok teşekkür ediyoruz, Allah razı olsun. Cemevinin yapımı sırasında devlet bize kapıyı sonuna kadar açtı. Bizi hiçbir konuda kırmadılar. Cemevimizi açtık, gururluyuz.
-Elazığ Cem Kültür Vakfı Başkanı ve Alevi Dedesi Cafer Yeşil: Ete kemiğe bürünecek düzeyde bir gelişme oldu. İmar sorunumuz vardı. Eskiden bir yere başvurduğumuzda kendi imkânlarımız ile alabiliyorduk ya da kaçak bir şekilde yapabiliyorduk. En azından bu imar sorunu giderildi. Türkiye'de yıllardır beklenen taleplerdi. Alevilik üzerindeki o sis perdesi aralandı. Bizim için önemli bir adımdı. Sayın Cumhurbaşkanımıza ve emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.
ÇOK İYİ BAŞLANGIÇ
-Erzincan Kemah'ta açılan Alevi Kültür Dernekleri Cemevi'nin dedesi Alican Binay: Atılan adımları iyi bir başlangıç olarak görüyoruz. Alevi toplumu için kurulan Cemevi Başkanlığı da isabetli bir adım. İyi bir hizmetler almak için tek çatı altında toplanmadan yanayız. Her federasyon kendi başına bir şey yaparsa ortaya çözümsüzlük çıkar. Artık soranlarımız daha hızlı çözülebilir.
-Yeni açılan Elazığ Karakoçan Alevi Kültür Ve Dayanışma Derneği Başkanı Hüseyin Artut: On yıllardır Alevi toplumu görmezden geliniyordu. Atılan bu adımların bu açıdan değerli. Ülke yönetimine birçok parti geldi, geçti. Hiç adım atan olmadı. İnşallah bundan sonra daha güzel olacak. Aleviler içinde Aleviler kendileriyle çelişiyor. Önce yan yana gelip bir birlerimizle barışmamız, konuşmamız lazım. Şimdi bazıları Ali'siz Aleviliği, farklı şeyleri savunuyor. Ali'siz Alevilik olmaz.
DAHA ÖZGÜR İBADET
-Hüseyingazi Kültür ve Sanat Vakfı Başkanı Mehmet Ali Ayyıldız: Sivas olayından bugüne örgütlü bir Alevi toplumu vardı ama bugüne kadar bu toplum bir arpa boyu yol gidememişti. 2018'de Cumhurbaşkanı'nın Aleviler ile ilgili bir çalışma başlattığını biliyoruz. O zamandan beri Alevi toplumundan alınan talepler rapor haline getirildi ve Cumhurbaşkanı'mıza sunuldu. Bu bir başlangıçtı. Kurumsal bir hale gelmemiz önemli bir adım. Var olmamız büyük mutluluk. Alevi dergâhlarında cemevlerinin sıkıntısı vardı. Artık bunlar devlet tarafından karşılanacak. Daha özgür ibadet edilecek. Yakın zamanda bunun seçim için yapıldığı konuşuldu ama bence bu kazanımlara bu düşünceler ile gölge düşürülmemeli.
İLK DEFA TALEPLERİMİZ DİNLENDİ
-Şahkulu Sultan Dergâhı ve Cemevi Başkanı Beyzade Özkahraman: Devletimizden bazı taleplerimiz vardı. Bunun karşılanacağının sözünü aldık. Biz bu ülkede yaşayan 86 milyon insanımızın Alevi, Sünni, Laz, Çerkez etnik kökeni ne olursa olsun kardeşçe yaşamasını istiyoruz. Bizim temel hedefimiz, amacımız budur.
-Hüseyingazi Cemevi Dedesi Hüseyin Öz: Şimdiye kadar Alevi toplumuna dokunulmamış, el uzatılmamıştı. Devlet ilk defa Alevi toplumunun temel taleplerini ele aldı. Sayın Cumhurbaşkanımız, bazı grupların elinde çalgı aleti olan Aleviliği kullanamayacakları hale getirdi. Beklentimizin ilerisinde yenilikler açıklandı. Artık yok sayılmayacağız.
FAYDALI OLACAK
-Aydıncık Köyü Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Elvan Bakır: Sayın Cumhurbaşkanımızın açıklamaları bizi umutlandırdı. Kurulan yeni birimin toplumumuza faydalı olacağına inancımız tamdır. Kendilerine teşekkür ediyorum. Devletimizin bize sahip çıkması çok güzel.
-Dede Garkın Ocağı Dedesi Hüseyin Dedekargınoğlu: Devletimiz tarafından bilinir olmak, kabul edilmiş olmak güzel bir şey. Cemevlerine yönelik bu çalışmaların yanı sıra bunun istismar edilmemesi için kontrol de sağlanmalı. Cumhurbaşkanı'nın daha önce cemevini ziyaret etmesi, Hacı Bektaş-ı Veli etkinliklerine katılmış olması, televizyon kanallarında Aleviler için önemli olan Muharrem ayında program yapılmış olması çok güzel gelişmeler. Şimdiye kadar bunlar görülmedi, bu yenilikler ile iyi bir noktaya gidilecektir.
MÜTEŞEKKİRİZ
Türkmen Alevi Bektaşi Vakfı Genel Başkanı Özdemir Özdemir: Cemevlerinin yasal statüye kavuşması için Anayasa'nın değişmesi gerekiyor. Geçmişteki Cumhuriyet hükümetleri de buna el atmadılar. Alevi seçmenin çoğunun oyunu alan CHP geçmişte isteseydi Anayasa değişikliğiyle Alevilerin bu sorununu çözerdi. Alevilerin oyunu alan partiler, bu konuya eğilmediler. Birtakım Alevi dernekleri HDP'nin çatısı altındaymış gibi hareket ediyor. CHP ise Alevi toplumunu arka bahçesi olarak kullanıyor. Alevilerin hiçbir siyasi partiye bağlı olmaması gerekiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, samimi adımlar attı. Ancak, CHP ve HDP çatısı altında hareket eden Alevi kurumları bu adımlara sürekli muhalefet etti. Neden 98 yıllık Cumhuriyet döneminde bir cumhur erki Alevileri muhatap alarak bir toplantı düzenlemedi? Bunu sadece Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan düzenledi. Bundan dolayı şahsına müteşekkiriz.
‘BÖYLE BİR ŞEY BEKLEMİYORDUM'
Hüseyin Gazi Cemevi Dedesi Hüseyin Öz: “Bundan böyle cemevlerinin kadrosu, temizliği, onarımı, aklınıza ne geliyorsa her ihtiyacı, diğer ibadethanelerdeki gibi başkanlık tarafından karşılanacak. Muhtarlıklar, cemevi dernekleri ve cemevleri bu kurum tarafından sevk ve idare edilecek. Cemevinde çalışan dede, inanç önderi, görevli, bekçi, güvenlik gibi görevlilerin ihtiyaçları bu daire tarafından karşılanacak. Bu bizim beklentilerimizin çok üstünde bir şey. Ben şahsen böyle bir şey beklemiyordum. Bir daire başkanlığından filan söz ediliyordu, bir zamanlar da Diyanet İşleri Başkanlığına bir Alevi Başkanlığı oluşturulacağı söyleniyordu. Ama şu anda bağımsız bir başkanlık oluşturuldu. Bu bakımda çok iyi oldu. Ben şahsen çok mutlu oldum. Birliğimiz kuvvetlendi.
“Bu bazı siyasilerin elindeki kozu da aldı. Örneğin CHP, Alevileri kendi malı gibi görüyordu. Bu zamana kadar Alevilerin hangi meselelerine el attılar, çözdüler ya da çabaladılar? Bu anlamda da hükümetin bu yaklaşımını çok olumlu görüyorum. İleriye dönük daha güzel şeyler de olabileceğini görüyorum.
“Bu olay Alevilerin taleplerini kullanan bazı sol örgütler ve siyasi partilerin de önünü kesti. Alevileri kullanarak, devlete karşı PKK politikalarıyla saldırtamayacaklar. Bunlar daha önce Hacıbektaş'ta bir panel yaptılar ve orada ‘Kürt sorunu çözülmeden Alevi sorunu çözülmez' dediler. Ne alakası var? Başka bir konuşmada da ‘eşit yurttaşlık' söyleminde bulundular. Biz bu ülkenin eşit yurttaşıyız. Biz kendimizi azınlık ya da horlanmış, atılmış, silinmiş insan olarak görmüyoruz. Bu da tüm bunların önünün kesilmesi açısından çok iyi oldu. Artık Alevileri kullanmayacaklar.”
‘ALEVİ ÖRGÜTLERİ BİR ARPA BOYU YOL ALAMADI'
Hüseyin Gazi Kültür Sanat Vakfı Başkanı Mehmet Ali Ayyıldız: “Kültür ve Turizm Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Valilikler koordinesinde 2018 yılında bir çalışma başlatılmıştı. Cemevlerinin ibadethane statüsü, eşit haklar, diyanet gibi devlet bütçesinden Alevilerin de pay alması gerektiğini anlatıyorduk. Bunu 30 yıllık örgütlü Alevi toplumunun ilk defa elde ettiği bir kazanım olarak görüyorum. Çevrede seçim yatırımı diye konuşanlar var ama ben böyle düşünmüyorum. Olumlu düşünüyorum. Alevi örgütleri bugüne kadar bir arpa boyu yol alamadılar. O yüzden bu yolların çok hızlı bir şekilde alınması lazım. Çünkü Alevi sorunları artık milli güvenlik sorunu haline gelmiş durumda. Bildiğiniz gibi çok yakın bir zamanda bizim dergahımızda bulunan dilek ağacımızı yaktılar. Bundan önce de birçok Alevi kurum ve kuruluşlarına saldırılar yapıldı. Daha önce Sivas ve Maraş da ufak ufak sorunlarla başlamış daha sonra büyük olaylar meydana gelmişti. O yüzden Alevi toplumunun sorunlarıyla ilgili bu tür adımları hızla atıp, Alevi toplumunun sorunlarını gündemden düşürüp, yola, hizmete, erkana bakmamız gerekiyor.”
‘CUMHURİYET TARİHİNİN EN BÜYÜK KAZANIMI'
Tunceli Cemevi Başkanı ve Alevi Dedesi Ali Ekber Yurt: “Bu yıllardır mücadelesini verdiğimiz olayın gerçekleşmesidir. Ben çok kısa ve öz şunu söyleyebilirim. 100 yıllık Cumhuriyet tarihinin Aleviler açısından en büyük kazanımı olmuştur. Ülkemize hayırlı olsun.”
‘NE DEMOKRATİK NE DE MÜJDE!'
Erdoğan'ın açıklamalarına bazı Alevi örgütlerinden ise tepki geldi. Alevi Bektaşi Federasyonu, Alevi Dernekler Federasyonu, Alevi Vakıflar Federasyonu, Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu, Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı, Alevi Kültür Dernekleri, Pir Sultan Abdal Kültür Derneği ve Erenköy Eğitim Kültür Vakfı Cemevi ortak bir açıklamayla Erdoğan'ın ‘müjde' olarak açıkladığı pakete tepki gösterdi.
“Açıklanan paket ne demokratiktir, ne de müjdedir. Aksine bu paket Aleviliğin şimdiye kadar kamu gücüyle soluksuz bırakılmasının, Aleviliğin tabutuna son çivileri çakma niyetinin paketidir” denilen açıklamada “Alevilerin sorunları, daha dün Hacı Bektaş deklarasyonunda ifade ettiğimiz üzere, ne cemevlerinin elektrik, su sorunu, ne imar sorunu, ne de dedelerimize ulufe diye dağıtılacak maaş sorunudur. Alevilerin sorunları, doğrudan negatif ayrımcı esaslara göre yapılandırılmış, buna göre işleyen siyasal rejimden kaynaklanan, siyasal rejimin 12 Eylül askeri faşist darbesinden beri dinselleştirilmesi ile kronik hale gelen sorunlardır. Dün olduğu gibi, bugün de Cumhurbaşkanının reform diye müjdelediği paket Alevilerin dinsel varlığını, kimliğini inkar etmekte, Aleviliği devletli Sünniliğin bir eklentisine, zenginliğine indirgemekte, dolayısıyla Alevilik kendisinden her an vazgeçilebilir, gerektiğinde malı, canı yağmalanabilir artı bir kaynak olarak konumlandırılmaktadır” denildi.
“Açıkça ilan ederiz ki bu, devletin Alevi kurumsallaşmasına, Alevi dinselliğine yönelik darbe ve el koyma girişimidir. Halkın seçilmiş temsilcilerinin yerine kayyum atanmasına nasıl karşıyysak Alevi toplulukların öz ve öz kendi mekanları, kendi ibadethaneleri olan cemevilerine de devletin el koymasına aynı şideet ile karşıyız” denilen açıklamada şu satırlara yer verildi:
“Bilinmelidir ki, bizim tarihimiz Sayın Cumhurbaşkanının zikrettiği gibi, Malazgirt'ten, Selçuklu'dan, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e uzanan ve yaşadığımız toprakları daima boş bir toprak kabul eden, bu toprakların insanlarını Malazgirt'ten itibaren yok sayan militarist bir tarih değildir. Militarist bir milliyetçilik anlayışıyla, Aleviliğin en temel düsturu ‘72 milleti bir nazarla görmek' ilkesi taban tabana zıttır. Bizim Zülfikarımız Nil Deryası'nda yüzedura, kılıcımız tahtadandır! 'Hepimizin Peygamberinden, hepimizin Ali'sinden, hepimizin Ehli-Beyt'inden, hepimizin Kerbela'sından' söz edenler bilmelidir ki, hem Muaviye'nin, hem Ali'nin, hem Hüseyin'in, hem onun başını kesenlerin safında yer alamazsınız.”