Başbakan Binali Yıldırım ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin geçtiğimiz hafta yaptıkları görüşmede vardıkları mutabakatın ardından anayasada yapılacak başkanlık düzenlemesi için kritik haftaya girildi. AK Parti'nin hafta sonu son rötuşları yaptığı teklifin, MHP tarafından da en geç hafta ortasına kadar değerlendirilmesi bekleniyor. İki parti arasında yapılacak görüşme sonrası teklifin hafta sonuna kalmadan Meclis'e sunulması, önümüzdeki ay Anayasa Komisyonunda masaya yatırılması, ocak ayında Genel Kuruldan çıkarılması, nisan-mayıs döneminde de referandumla halka sunulması planlanıyor. Teklifin nasıl açıklanacağı ve ortak imzalarla mı gönderileceği, son istişareyle kararlaştırılacak.
FİRE ÇIKSA DA GEÇER
AK Partililer, Anayasa değişiklik oylamalarının gizli yapılmasına karşın, partide fire beklemiyor. MHP'den daha önce 5 milletvekili ‘Hayır' diyeceğini açıklasa da, kalan 35 milletvekilinden büyük çoğunluğunun adıma destek vermesi öngörülüyor. AK Parti'nin 317, MHP'nin 40 milletvekili bulunuyor. CHP'nin 133, HDP'nin 10'u tutuklu 59 milletvekili ‘Hayır' dese de, 350 civarında oyla değişikliğin referanduma sunulabileceği tahmin ediliyor.
İŞTE O MADDELER
Başkanlık teklifinin ana hatları şöyle:
Anayasa'nın ilk dört maddesi ile 66'ncı maddesindeki vatandaşlık tanımına dokunulmayacak.
Eyalet ve federatif sistem gibi modeller gündemde yok.
ABD'deki gibi iki Meclis'li yapı olmayacak. TBMM yasama faaliyetini yapacak. Kanunlar, milletvekillerinin ve parti gruplarının teklifleriyle hazırlanacak.
Başkan, 5+5 yıllığına iki defa seçilebilecek
Başkan'ın kararname çıkarma yetkisi olacak, Meclis'i fesih yetkisi bulunmayacak.
Başbakanlık makamı bulunmayacak, Başkan Yardımcısı da, Başkan'la birlikte seçim öncesi belli olacak ve halk tercihini buna göre yapabilecek.
Milletvekili seçimleri de, başkanlık seçimleriyle yapılacak.
Bakanlar Meclis dışından atanacak.
Milletvekili bakan olursa, vekillikten istifa edecek.
Yasama, yürütme ve yargı erkleri iç içe geçmeyecek.
Başkanın denetlenmesi, bütçenin Meclis'te hazırlanması, atamalardan bazılarının Meclis tarafından yapılması ve çıkarılacak kanunlarla olacak.
2017'de Anayasa değişiklik teklifi kabul edilir ve referandumdan da geçerse, geçiş (intikal) süreci olacak. Cumhurbaşkanı'nın görev süresinin dolacağı 2019'da Başkanlık seçimlerinin yapılması planlanıyor.
∂ 2019'a kadar, Seçim Kanunları ve Siyasi Partiler Kanunları da değiştirilecek. "Dar bölge" sistemi gelecek. Böylece halk, seçtiği milletvekilini doğrudan tanıyacak.