TIMETURK | HABER MERKEZİ
Kimyasal silahların kullanımı, modern çağda ilk olarak I. Dünya Savaşıyla birlikte başladı. I. Dünya Savaşında harp halindeki her iki tarafın da kullandığı kimyasal silahlarla yüz binden fazla kişinin öldüğü tahmin edilmekte.
BİR MİLYON İNSAN HARDAL, KLOR ve SARİN GAZINDAN ÖLDÜ
O günden bu yana yüz yılı aşan süreçte en azından bir milyon insanın kimyasal silah saldırıları ile hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Pek çok çeşidi olan bu acımasız silahın günümüzde en bilinenleri hardal, klor ve sarin gazları.
CENEVRE PROTOKOLÜ
Nitekim bu sinsi tehlikenin korkutucu toplumsal etkileri karşısında I. Dünya Savaşının hemen akabinde 1925 yılında kimyasal silahların kullanımının yasaklanmasına dair Cenevre Protokolü imzalandı.
PROTOKOLÜN "ÇELİŞKİSİ"
Protokol kimyasal silahların kullanımını yasaklamakla birlikte geliştirilmesi, üretimi ve depolanması ile alakalı herhangi bir sınır koymamaktaydı. Halbuki kullanılması yasak olan bir şeyin üretiminin ve depolanmasının yasaklanmaması kendi içinde çelişki oluşturmaktaydı. Zira kimyasal silahlar kullanılmayacaksa niçin üretilip depolanıyordu?
ZEHİRLİ GAZLAR, NAZİLER, TOPLAMA KAMPLARI...
Zehirli gazlarla ilgili en acımasız uygulamalar II. Dünya Savaşı esnasında Naziler tarafından toplama kamplarında yapılmıştı.
ORTADOĞU'YA GELİŞİ: 1980
II. Dünya Savaşından sonra pek çok ülke tarafından geliştirilen kimyasal silahlar maalesef 1980'lerden itibaren Ortadoğu bölgesinde sıklıkla kullanılmaktadır.
SADDAM ve HALEPÇE
Bölgede kimyasal silahlar ilk olarak 1980'li yıllarda Irak-İran savaşında Saddam Hüseyin tarafından kullanılmıştı. Kimyasal Ali lakaplı bir generale de sahip olan Saddam Hüseyin'in sonunu hazırlayan hadiselerden biri de 16 Mart 1988'de 6 binden fazla Iraklı sivilin öldüğü Halepçe katliamıydı.
SADDAM TARZLI SON YÖNETİCİ: ESED
Saddam Hüseyin tarzı ülke yönetiminin bölgemizdeki son temsilcilerinden olan Esed rejimi Suriye iç savaşında özellikle 2013 yılından itibaren savaşın bu en acımasız yöntemini sık sık kullanmakta. Bunun en son örneğini İdlib iline bağlı Han Şeyhûn nahiyesinde çoğunluğu çocuk olmak üzere yüz civarında Suriyeli'nin ölümüne sebep olan Suriye'de gördük.
OBAMA'NIN AŞILAN KIRMIZI ÇİZGİSİ
ABD eski Başkanı Obama'nın 2012 yılında Suriye iç savaşında kimyasal silah kullanımını kırmızı çizgi ilan etmesine rağmen 21 Ağustos 2013'te başkent Şam'ın muhaliflerin elindeki doğu banliyösü Doğu Guta yaptığı kimyasal saldırıda 426'sı çocuk olmak üzere bin 500 civarında Suriyeli hayatını kaybetmişti.
DOĞU GUTA SONRASI ABD-RUSYA ANLAŞMASI
Doğal olarak rejimin üstlenmediği bu saldırının üzerinden bir ay geçmeden 14 Eylül'de Rusya'nın araya girmesiyle ABD ile bir anlaşma yapılarak 2014 ortalarına kadar rejimin elindeki tüm kimyasal silahların imhası üzerinde anlaşılmış olmasına rağmen 16 Eylül 2013'te Ğûta'da bir kimyasal saldırı daha gerçekleşmişti.
2015 DOĞU GUTA
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2015'te almış olduğu kararla 2016'da kurmuş olduğu müşterek soruşturma komisyonu Suriye'de yapılan kimyasal saldırının tamamıyla ilgili olarak yaptığı soruşturmalarda bir sonuca varamamış olmakla birlikte bunlardan büyük kısmının rejim ve sadece birinin ise DEAŞ tarafından yapıldığına hükmetmişti.
ŞAM'A YAPTIRIM RUSYA ve ÇİN'E TAKILDI
Buna binaen Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 28 Şubat 2017'deki toplantısında Şam yönetimi için yaptırım kararı Rusya ve Çin'in vetosuyla sonuçsuz kalmıştı.
VE İDLİB SALDIRISI
Henüz bu vetonun üzerinden bir ay geçmeden Hân Şeyhûn saldırısı geldi. Zira muhaliflerin elinde bulunan ve büyük bir nüfusun sıkıştığı Sünni İdlib cebi batı Suriye'de rejimin elinde olmayan en önemli bölge. Bundan sonra rejim ile destekçisi Rusya'nın hedefindeki en büyük alan.
DURUM, SREBRENİTSAYI HATIRLATIYOR
Kimyasal saldırının Rusya'daki terör hadiseleri, ABD'nin "Esed rejiminin kalıp kalmaması bizim meselemiz değil" açıklaması, Kerkük'teki bayrak ve referandum meselesi ile PYD/YPG'nin İdlib'den yapılacak bir saldırı karşısında Afrin'de tahkimat kurduğu esnada meydana geldiğini not edelim.
Bölgede durum hiç iç açıcı değil ve uluslararası toplumun sefaleti Bosna savaşında 1995'te Srebrenitsa'da uluslararası toplumun güvencesindeki Müslüman Boşnakların Birleşmiş Miletler'e bağlı Hollanda askerleri tarafından düşmanlarına teslim edildikleri günleri hatırlatıyor.
