Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Felsefe ve Din Dilimleri Din Sosyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ejder Okumuş, Anadolu Ajansı'na yazdığı makale ile 'Paralel Yapı'yı değerlendirdi.
İşte o analiz:
Bir süredir Paralel Yapı (FETÖ/PDY) olarak karşımıza çıkan Fethullah Gülen liderliğindeki küresel mesiyanik/mehdici hareket, kendini sürekli olarak gösteri ve gösterişçi dindarlık üzerinden var kılan bir örgütlü dinsel yapıdır. Yaklaşık 50 yıllık tarihiyle çeşitli aşamalardan geçerek bugünlere gelen bu güç odaklı siyasal hareketin, özellikle son yirmi yılı incelendiğinde, imaj, gösteri ve gösterişçi dindarlık olarak adlandırılabilecek bir kimlikle temayüz ettiği görülür.
28 Şubat postmodern darbesinin din ayağında önemli görevler üstlenen bu yapı, o süreçte özellikle İmam-Hatip Liselerine, İlahiyat Fakültelerine ve Diyanet İşleri Başkanlığına operasyonlar yapmada, onları dönüştürmede ciddi çabalarda bulunmuştur. 2002 yılından sonra Ak Parti iktidarları döneminde iktidarın yanında görünerek güç devşirmeye ve halka mal olmaya çalışmış, nihayet şartlar müsait olmaya başlayınca da bilhassa 2010 yılından itibaren siyaseti kontrol etme, dizayn etme ve sahiplenme iradesi göstermeye başlamış, MİT krizinde, 17/26 Aralık darbe girişiminde ve 15 Temmuz kanlıdarbe ve iç savaş girişiminde başaktör görünümünde sahneye çıkmıştır.
DİN İSTİSMARCISI KÜRESEL MEHDİCİ HAREKET
Gösterişçi dindarlıkla özdeşleşen bu kanlı darbeci mesiyanik yapı, aslına bakılırsa küresel ölçekte din istismarı kavramıyla özetlenebilecek bir tutum, davranış ve ilişki biçimiyle kendini sahnelemektedir. Bilindiği gibi ekonomi, siyaset, eğitim ve kültür gibi sosyal hayatın bütün alanlarında kendini gösterebilen istismar, din alanında da ortaya çıkabilmektedir.
Din alanında ortaya çıkan istismar, yani din istismarı ise dini suistimal etme/kullanma, din sömürüsü yapma, dini menfaati için araçsallaştırma, dini asıl maksatlarının dışında kullanma, dine, dinî inanç ve duygulara haksız çıkar elde etmek amacıyla atıfta bulunma, dini bir şeye alet etme, dinî değerleri kullanarak toplumdan maddî veya manevî çıkar sağlama gibi mânâlara gelir. Din istismarı, bir tür din tacirliğidir. Din istismarcısı, din üzerinden çıkar elde etmeyi amaçlayan, tabir caizse dini, dinin hükümlerini veya dinî kural ve değerleri kendi çıkarı uğruna satan kimsedir. İslam filozofu Kindî'nin ifadesiyle düşünce ufuklarını kuşatan karanlık, din istismarcılarının hakikatin nurunu görmelerini engeller. Saldırgan ve zalim düşman olarak bunlar, haksız yere işgal ettikleri makamları korumak için elde edemedikleri ve çok uzağında bulundukları insanî erdemlere sahip insanları küçümserler
Amaçları makam ve mevkilerin başına geçmek ve din tacirliği yapmaktır. Gerçekte onlar, dinden yoksundurlar; zira bir şeyin ticaretini yapan onu satar, sattığı ise artık kendisinin değildir. Gösterişçi dindarlıkla temayüz eden Paralel Yapı, bir din istismarı organizasyonudur. Küresel mesiyanik mehdici bir örgütlü dinsel yapı olarak Paralel'in kendisi, bizzat küresel bir din istismarı projesi olup buna uygun olarak Müslümanları istismar eden din görünümlü seküler bir yapısallık arz etmektedir.
RİYAKARLIKTAN GÖSTERİYE, KÜRESEL GÖSTERİŞÇİ 'DİNDARLIK'
Gösterişçi dindarlık, aslında ilahî dinlerin ve İslam'ın yasakladığı riyakarlığın ta kendisidir. Ancak bugünün gösterişçi dindarlığı, tarihte eşine rastlanmamış nitelikte geniş çaplı ve derinlikli boyutlara sahiptir. Küresel gösterişçi dindarlık olarak ifade edilebilecek olan ve küresel ölçekte varlık bulan dindarlık, diğer gösteri ve gösterişçilikler gibi görme ve gösterinin gücünden yararlanmak suretiyle dini, hayatta gösteriyle buluşturmaktadır. Küresel gösterişçi dindarlık, gösterinin genel olarak sahip olduğu imaj ve reklamcılık boyutuyla ve de küreselleşme araçlarıyla varlık kazanmakta, yayılmakta, güçlenmektedir. Gösterişçi dindarlıkta ve gösterişçi dindarlığın küreselleşmesinde, insanların imaja aşırı önem vermelerinden ve reklamlardan etkilenme düzeylerinin çokluğundan yararlanılır. Bir toplumsal ilişki biçimi olarak küresel gösterişçi dindarlığın Müslüman cemaat ve hareketlerin bilhassa Müslümanlarla münasebetlerini kaygan bir zemine oturtması, onları güce endekslemesi, gücü elde etmek için şiddete, çatışmaya, teröre yöneltmesi kaçınılmazdır. Küresel üst akıl aktörlerinin yönettiği anlaşılan 15 Temmuz kanlı darbe girişimini ortaya koyan Paralel Yapı örneğinde bu çok açık bir biçimde görülebilmektedir.
Gösterişçi dindarlıkla kimlik bulan Paralel mehdici Yapı, gösterişçiliğine uygun olarak takiyyeci, istismarcı ve aldatıcı özellikleriyle insanların bütün toplumsal, kültürel, siyasal, ekonomik, ahlâkî, hukukî vd. sermayeleri üzerinden güç devşiren bir örgütlü dinsel organizasyondur. Kur'an'da "Aldatıcı sizi Allah ile aldatmasın" ayetinde ifadesini bulan aldatıcı, tam anlamıyla bu gösterişçi dindar paralel yapıdır.
GÖZ-DENETİMCİ YAPI
Bu gösterişçi, istismarcı, darbeci küresel mesiyanik hareket, gösterişçiliğinin bir gereği olarak insanları gözetleme-denetleme (göz-denetim) işini ustalıkla yürütmüştür. Türkiye'de ve küresel ölçekte para merkezli çalışan söz konusu paralel derin yapının, siyasal, bürokratik, ekonomik, dinsel, hukuksal ve eğitimsel aktörler başta olmak üzere toplumu, dinleme ve gözetlemeye tabi tutarak ve de bu yolla elde ettiği bilgi, fotoğraf ve görüntüyü yayarak kontrol etmeye çalıştığı görülmektedir. Derin paralel yapı, çeşitli ortamlarda cep telefonu, internet, kamera gibi elektronik araçlarla yaptığı dinleme ve gözetlemelerden elde ettiği ses, görüntü, resim ve her türlü bilgiyle özellikle Ak Parti hükümetini ve diğer bazı siyasal parti aktörlerini denetleme iradesini göstermiş ve onları kendisiyle pazarlığa oturtmak ve uzlaştırmak suretiyle dize getirmeyi hedeflemiştir.
MAHREMİYETLERİN TARUMAR EDİLMESİ
Hiçbir ahlak kuralının geçerli olmadığı bu gözetleme ve yaygınlaştırma işi hem devasa bir mahremiyet kaybına/yokluğuna yol açarken, hem de pek çok özel şeyin çirkinleştirilmesine ve çirkin şeylerin de meşrulaştırılmasına yol açmaktadır. Gözetleme ve yaymanın etkili bir surette gerçekleştirildiği bir darbe süreci yaşadığımız Türkiye'de, küresel aktörlerin yönetiminde her türlü gözetleme ve dinlemeyle, düşünen, yazan, gayret eden, çalışıp üreten, başarılı siyaset yapan ve hükümet edenlerin mahremiyetlerini kamusallaştıran, tarumar eden bir para-derin yapıyla karşı karşıyayız.
Başta para olmak üzere her türlü aracı en temel bir güç unsuru olarak işlevselleştiren bu derin paralel yapı, üzerinden toplumla etkileşime girdiği dinsel resimle de uyuşmayacak biçimde ama yaptıklarını o dinsel imajla meşrulaştırarak para temelli, gizemli, esrarengiz, büyüsel, mitolojik, mahremiyetleri afişe eden dinsel görüntülü bir yapıyı ifade etmektedir.
15 TEMMUZ DARBE GİRİŞİMİ
Küresel mesiyanik/mehdici örgütlü Paralel Yapı, hizmet ve hoşgörü kavramları da dahil birçok dinî kelime, kavram ve konuyu gösterişçi dindarlığının bir parçası kılarak hem Türkiye'de hem de dünyanın diğer birçok ülkesinde insanların karşısına çıkmış dinî görünümlü gösterişçi bir örgüttür. Hedeflediği güç merkezli hakimiyete erişmede her türlü aracı meşrulaştırmaktan kaçınmayan bu yapı, İslam dininin temel inanç, ilke, helal ve haramlarıyla asla uyuşmayacak kabul, tutum ve davranışıyla her türlü gösterişçiliğin sahteciliğinin varacağı son gibi kendi eliyle kendi sahteciliğini ortaya koymuş ve dolayısıyla kendi sonunu hazırlamıştır.
Bu gösterişçi dinsel Paralel Yapı'nın 15 Temmuz gecesi teşebbüs ettiği kanlı darbe ve iç savaşa karşı Türk toplumunun ortaya koyduğu tarihî direniş ve devrimci duruş, söz konusu hareketin yapaylığını, gösterişçiliğini, istismarcılığını apaçık sergilemiştir.
