İsrail şirketleri yeniden gündemde
7 Ekim'den bu yana İsrail işgali altındaki topraklara devam eden saldırılar dünyanın dört bir yanında protesto edilirken, Türkiye'deki İsrail kökenli veya İsrail ortaklı firmalar yeniden gündemde... Bu firmalar arasında adı geçen Türk Tuborg'un geçmişinde ünlü Yahudi spekülatör George Soros'un da adı geçiyor.

Oluşturma Tarihi: 2023-10-24 22:07:24

Güncelleme Tarihi: 2023-10-24 22:11:55

İsrail kaynaklı malları boykot tartışmaları sosyal medyanın gündeminde... X'teki hesabından Türk Tuborg hakkında paylaşımda bulunan Gıda dedektifi adlı hesap, markanın İsrail şirketine ait olduğunu hatırlattı.

Gıda Dedektifi adlı hesabın paylaşımında şu bilgiye yer verildi:

"Türk Tuborg markasının %95'i İsrailli International Beer Breweries Ltd şirketine aittir. Şirket aynı zamanda Carlsberg markasıyla bilinen alkollü içecekleri de üretiyor.

Carslberg Türkiye'de #probably etiketiyle birçok hesap üzerinden gizli reklam yapıyor."

TÜRK TUBORG'UN GEÇMİŞİ

Danimarkalı Carlsberg, bugüne kadar 220 milyon dolar yatırım yaptığı Türk Tuborg'u İsrailli Central Bottling Company'e 80 milyon dolara satıp pazardan çıktı.

Carlsberg İletişim Direktörü Jens Bekke, "Sorun sadece yüksek vergi değildi. Farklı alım plarımız var. Türkiye'ye eğilecek CBC'ye bırakma kararı aldık" dedi.

Danimarkalı Carlsberg, bugüne kadar 220 milyon dolara yakın yatırım yaptığı Türk Tuborg'u İsrailli Central Bottling Company (CBC)'ye 80 milyon dolara sattı. Carlsberg'in 2001 yılından bu yana sürekli zarar eden Tuborg ile Türkiye pazarında umduğunu bulamadığını dile getiren Carlsberg İletişim Direktörü Jens Bekke, "Sorun sadece yüksek vergi değildi. Bizim gerçekleştirmeyi planladığımız farklı alımlar var. Bu nedenle işi Türkiye pazarına daha çok eğilecek CBC'ye bırakma kararı aldık" dedi.

İsrail'den de çıktı

Tuborg'daki 95.6 hissesini İsrail ve Romanya'daki ortağı CBC Group'a satan Carlsberg, bu satışın ardından CBC ile ortaklık ilişkisini de bitirdi. Carlsberg CBC ile birlikte sahip olduğu Israel Beer Breweries'deki yüzde 20 hissesini 30 milyon dolara ortağına sattı. Bu satışla birlikte Carlsberg'in Türkiye pazarı ile olan ticari ilişkisi tamamen bitmiş oldu. Ancak, şirket lisansı aracılığıyla Carlsberg ürünlerini üretmeyi sürdürecek. Carlsberg de bu yolla dünyadaki varlığından birşey kaybetmemiş olacak. Farklı ülkelere yoğunlaşma kararı alan Carlsberg ile Heineken İngiliz rakiplerini 7.8 milyar dolara almak için güç birliği yapma yoluna gitmişti.

2 milyar YTL'ye yakın satışın yapıldığı Türkiye bira pazarında 50'ye yakın firma faaliyet gösteriyor. Pazarın yüzde 83'ünü elinde bulunduran Efes lider konumda yer alırken, Tuborg da yüzde 5'lik payıyla pazarda ikinciliği elinde bulunduruyor. Carlsberg'i Türkiye dışına iten en büyük etken olarak da ÖTV'de 2 yılda yüzde 250 oranında artış gösteriliyor. 2 milyar YTL'lik satış yapılan pazarda biracıların ödediği vergi 1 milyar YTL'yi buluyor. Türkiye kişi başı milli gelir göz önüne alındığında alkollü içkiye en yüksek vergiyi ödeyen ülke konumunda oluyor. Tüm bu zorluklar nedeniyle daha önce dünyada en çok satan bira olan ve 170 ülkede faaliyet gösteren Heineken da Türkiye'den vazgeçmişti.

500 milyon dolar ciro

Türk Tuborg'un yeni sahibi İsrailli Central Bottling Company yıllık 500 milyon doların üzerinde ciroya sahip bir şirket. Türkiye CBC'nin bira konusunda faaliyet gösterdiği 4'üncü ülke konumunda bulunuyor. Grup, Türkiye'nin yanısıra Cezayir, İsrail ve Romanya'da da Carlsberg markası ile yer alıyor. Türk Tuborg'a sahip olmak için Alkol Kurumu ile Rekabet Kurumu'nun onayını bekleyen şirketin İsrail'de temsil ettiği diğer markalar ise şöyle: "Carlsberg, Coca Cola, Tara, Müller, Moshkar Plus, Johnie Walker, Store Next, Neviot, Prigat."

CBC: Pazarı iyi inceledik

SATIŞ için müzakerelere başladıkları Mart ayından bu yana Türkiye pazarını büyük dikkatle incelediklerini ifade eden CBC Kurumsal İletişim Müdürü Paul Solomon şunları söyledi: "Türkiye'den hiç korkmuyoruz. Aksine çok fazla potansiyel taşıyan bir ekonomi olduğunu düşünüyoruz. Türk Tuborg'a da inancımız büyük. Şu an alımın onayını bekleme sürecindeyiz. Bu sürecin ardından Türk Tuborg yetkilileri ile masaya oturup planlarımızı yapacağız. Şirketin ismini değiştirmeyeceğiz. İlk etapta Türkiye'de bira dışında bir pazar da düşünmüyoruz."

CBC'nin sahibi Ofer'in ortağı

CBC'nin sahibi Muzi Wertheim sadece içecek sektöründe faaliyet göstermiyor. Wertheim'ın United Mizrachi Bank'de Galataport ihalesi ile gündeme oturan Ofer ailesi ile de ortaklığı bulunuyor. Ülkenin dördüncü büyük bankası olan Mizrahi Bank yönetiminin yüzde 51'i Yuli Ofer'in kontrolü altında bulunuyor. Wertheinm ve Ofer kardeşler bankanın yüzde 26'ı için 110 milyon dolar ödemişti. İki grubun alımının ardından bankanın yönetici direktörü Micheal Bloomberg görevini hemen bırakmıştı.

1967'de kuruldu 3 kez el değiştirdi

Türk Tuborg Yaşar Holding ve Tuborg'un işbirliği ile 1967'de kuruldu.

1999'da ünlü spekülatör George Soros, Türk Tuborg'dan şirketten yüzde 20 hisse aldı.

Soros 10 milyon dolara aldığı hisseleri 25 milyon dolara satıp 2 yılda yüzde 150 kazandı.

Şirket 2001 krizinin ardından Yaşar Holding tarafından Carlsberg'e devredildi.

Carlsberg'in Türk Tuborg'daki hisse payı yüzde 95.65'e çıktı.

2008 TARİHLİ SATIŞLA İLGİLİ DETAY HABERİ

Carlsberg Breweries A/S, Türk Tuborg Bira ve Malt Sanayii AŞ'nin 96,36'sını 80 milyon dolara CBC Group kuruluşu Israel Beer Breweries Limited'e sattı. Türk Tuborg'dan İMKB'ye yapılan açıklamada, 27 Mart 2008 ve 23 Mayıs 2008 tarihlerinde şirket hisselerinin muhtemel devrine ilişkin olarak yapılan açıklamalar sonrasında, Carlsberg Breweries A/S'nin Türk Tuborg Bira ve Malt Sanayi AŞ'ye dün yaptığı yazılı bildirime ilişkin bilgi verildi. Açıklamada, bildirim uyarınca, 22 Temmuz 2008 tarihinde Carlsberg Breweries A/S ile CBC Group'a dahil bir kuruluş olan Israel Beer Breweries Limited arasında Carlsberg Breweries A/S'nin Türk Tuborg'da sahip olduğu ve şirketin toplam ihraç edilmiş sermayesinin yüzde 95,69'unu temsil eden 9.565.937.431,8 adet hissesi ile Carlsberg Breweries A/S'nin Türk Tuborg'un iştiraki olan Bimpaş Bira ve Meşrubat Pazarlama AŞ'de sahip olduğu ve Bimpaş toplam sermayesinin yüzde 0,67'sini temsil eden 1.741.495 adet hissenin satışına ilişkin olarak bir hisse devir sözleşmesi imzalandığının duyurulduğu kaydedildi.

Açıklamada, Carlsberg'in yaptığı bildirime ilişkin olarak şunlar kaydedildi: "Şirketimize bildirildiği üzere, hisse devir sözleşmesi uyarınca, 1) Yukarıda belirtilen hisselerin toplam satış bedeli, taraflar arasında yapılan müzakereler neticesinde, Türk Tuborg ve Bimpaş'ın banka ve finans kurumlarından tedarik ettiği faizli kredilerin bu bedelden indirilmesi kaydıyla 80 milyon dolar olarak belirlenmiştir. 2) Hisse devir sözleşmesi uyarınca, söz konusu satış bedeli, Haziran 2008 sonu ve hisse devrinin gerçekleşeceği tarih arasında Türk Tuborg'un işletme sermayesinde meydana gelebilecek fark uyarınca (ki bu fark ticari alacaklar, toplam stoklar ve ticari borçlar esas alınarak hesaplanacaktır) uyarlanacaktır. Satış bedeli nakden ve defaten hisse devir tarihinde ödenecektir. 3) Hisse devir sözleşmesi ile düzenlenen hisse devri Rekabet Kurulu ve Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu'nun izinlerinin alınmasına bağlıdır."

Kaynak: Hürriyet, Dünya