İçişleri Bakanlığı, kadına yönelik şiddetle mücadele için 2020 yılının ilk gününde Bakan Süleyman Soylu imzalı “Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Genelgesi” yayımladı. 81 İl Valiliği, İl Emniyet Müdürlüğü, İl Jandarma Komutanlığı, İl Sahil Güvenlik Komutanlığına gönderilen genelgede, kadına yönelik şiddetle mücadele konusunda yükümlülüğü bulunan tüm kamu kurum ve kuruluşları ile bu alanda görev alan kamu görevlilerinin sorumluluklarını gecikmeksizin yerine getirmeleri ve bu konuda topyekûn mücadele edilmesi gerekliliğinin önemine vurgu yapıldı.
“2020-2021 Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Koordinasyon Planı” kapsamında; İçişleri Bakanlığı valiliklerin ve kolluk birimlerinin görev ve sorumluğunda olan konularda mevzuatta verilen görev ve sorumlulukların gecikmeksizin uygulanması, alınan tedbirlerde etkinliğin ve kurumsal kapasitenin artırılması, koordinasyon ve işbirliğinin geliştirilmesi ayrıca toplumsal farkındalığın artırılması istendi. Ayrıca gönderilen genelge ile şiddet mağdurunun yaşam, fiziksel ve ruhsal vücut bütünlüğünün her şart altında korunması gerektiğinin net bir şekilde altı çizildi.
Bakanlığın 81 ile gönderdiği genelgede kadına yönelik şiddetle mücadele için atılacak olan adımlar şu şekilde sıralandı:
Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından öncelikli olarak asayiş birimleri, polis merkezleri ve karakollarda görev yapan kolluk görevlilerinden başlamak üzere personelin tamamının 2020-2021 yılları arası aile içi ve kadına yönelik şiddetin önlenmesi konusunda hizmet içi eğitime tabi tutulacak.
KADINA YÖNELİK ŞİDDET KONUSU KOLUK BİRİMLERİNDE ZORUNLU DERS OLACAK
Polis Akademisi Başkanlığı ile Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi tarafından kadına yönelik şiddetin önlenmesi konularına ilişkin eğitim müfredatı hazırlanarak bu konunun hemen her seviyede eğitim alacak öğrencilerin eğitimlerinin bir parçası haline getirilmesi sağlanacak.
Valilikler aile içi ve kadına yönelik şiddetin engellenmesine yönelik olarak illerindeki tüm kamu kurumlarının sorumluluklarına ve uygulamalarına yön verecek. Görev ve sorumlulukların uygulanmasındaki eksiklikleri ortadan kaldırılacak. Kurumlar arası koordinasyon ve işbirliğini geliştirici hizmet içi eğitimler düzenleyecek. İllerde oluşturulan “Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele İl Koordinasyon, İzleme, Değerlendirme Komisyonları” valilerin başkanlığında, başta kolluk amirleri olmak üzere, görev ve sorumluluk üstlenen tüm birim/kurum amirlerinin bizzat katılımıyla 3 ayda bir toplanacak. “Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele İl Koordinasyon, İzleme, Değerlendirme Komisyonları” ilçe düzeyinde ve kaymakamlar başkanlığında ilgili kurum amirleri ile düzenli olarak toplanmasının sağlanacak. İl/ilçe düzeyinde yapılacak komisyon toplantılarına, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları, kadın dernekleri, barolar vb. kurum ve kuruluşlar davet edilecek.
Aile içi ve kadına yönelik şiddet olaylarının daha çok özel alanda kalması ve bu nedenle yaşanan olayların yüzde 80'inin kamu birimlerine yansımadığı hususu göz önünde bulundurularak il/ilçelerde muhtarlar,
rehber öğretmenler/diğer öğretmenler, aile hekimleri, din görevlileri başta olmak üzere tüm kamu görevlilerine gerekli eğitimlerin verilmesi ve kamu görevlilerinin bu hususta etkin rol almaları sağlanacak. Ayrıca beyanlara yansımasa bile şiddet olayını çağrıştıran durumlar gerekli birimlere bildirilecek.
KADIN ACİL DESTEK (KADES) UYGULAMASI YAYGINLAŞTIRILACAK
Kadın Acil Destek (KADES) uygulamasının il/ilçe düzeyinde vatandaşa duyurularak, uygulamanın kullanımı konusunda gerekli bilgilendirmeler yapılacak.
Oluşturulacak bir komisyonla kolluk birimleri tarafından kullanılan “Aile İçi ve Kadına Karşı Şiddet Olayları Kayıt Formu” değiştirilecek. Form, olay bazında risk/tehdit değerlendirmesini daha iyi ortaya koyacak, uygulayıcılara yön verme niteliği artırılacak. Acil durumun fark edilmesine olanak sağlayacak şekilde kırmızı ve diğer renklere yer verilerek farkındalık artırılacak.
UYAP/POLNET/JABS/ŞÖNİM ORTAK PORTALININ KURULUMU TAMAMLANACAK
Kadına yönelik şiddetle daha etkin mücadele etmek için Adalet Bakanlığının Ulusal Yargı Ağı Sistemi (UYAP) Jandarma Genel Komutanlığı Jandarma Bilgi Sistemi (JABS), Emniyet Genel Müdürlüğü Polis Bilgi Sistemi (POLNET), Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı Şiddet Önleme Merkezleri (ŞONİM) arasında bilginin hızlı paylaşımı için ortak bir ağ kurulacak.
ŞİDDET FAİLLERİ İÇİN ELEKTRONİK KELEPÇE 81 İLDE YAYGINLAŞTIRILACAK
Şiddet failleri için “Elektronik Kelepçe” uygulaması ülke geneline yaygınlaştırılacak. Bununla ilgili ilgili bakanlıklar işbirliğinde gerekli altyapının yapılması için çalışmalar hemen başlayacak.
TEK BİR İŞLEMLE ŞİDDET MAĞDURLARININ BİLGİLERİNE 3. KİŞİLERİN ERİŞİMİ GİZLENECEK
Şiddet mağduru korunan kişi ile birlikte diğer aile bireylerinin kimlik ve adres bilgileri 3. Kişilerin erişimine engellenecek. Bu bilgilerin tüm kurumlara ait resmi belgelerde “Gizli Tutulması” ilişkin kararlar elektronik ortamda gönderilmesi için Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından gerekli alt yapı kurulacak.
SORUMLULUKLARINI YERİNE GETİRMEYEN BELEDİYELER DENETLENECEK
Belediye Kanunu gereğince büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 100.000 üstü olan ilçelerde kadın konukevleri açılıp/açılmadığı hususunda İçişleri Bakanlığı müfettişlerince denetimler yapılacak.
Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı bünyesinde vatani görevini yapmakta olan er ve erbaşlara; ailenin önemi, erken yaşta ve zorla evlilikler, kadına yönelik şiddetin sonuçları ve bu durumun engellenmesine yönelik eğitimler verilecek.
Jandarma Genel Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından 6284 sayılı Kanun kapsamında yürütülen tüm işlemlerin il/ilçe düzeyinde tek elden takibinin yapılması için tek işi kadına karşı şiddetle mücadele olan idari birimler kurulacak.
Şiddet mağdurunun hayati tehlikesinin bulunması halinde; bu hususta bir talebinin olup olmadığına bakılmaksızın mağdurun yaşam hakkının korunmasını sağlamak amacıyla koruyucu tedbirler alınacak. 6284 sayılı Kanun kapsamında koruyucu veya önleyici tedbir kararlarının alınması ve yerine getirilmesi aşamasında şiddet mağduru ile şiddet uygulayan arasında kesinlikle uzlaşma ya da arabuluculuk faaliyetinin yapılamayacağı hususunda gerekli tedbirlerin alınacak.
FİZİKSEL ŞİDDET BARINDIRMASA DAHİ KADINA YÖNELİK ŞİDDET ADLİ OLAY SAYILACAK
Kolluk birimlerine gelen mağdur kadınlara yönelik iş ve işlemlerin; mahremiyete ve gizliliğe özen gösterilecek. Mağdur kadınlar, kendilerini rahat hissedebilecekleri, üçüncü kişilerin bulunmadığı, fiziken uygun ortamlarda, eğitim almış kadın personel tarafından ifadeleri alınacak. Kolluk birimlerince fiziksel şiddet barındırmasa bile meydana gelen kadına yönelik şiddet olaylarının adli olay olarak değerlendirilecek. Bu kapsamda il/ilçelerde meydana gelen olayların yapılacak risk/tehdit değerlendirmesi ile birlikte sıralı amirlere de bildirilecek.
Kadına yönelik şiddet olayları ile ilgili ihbar, şikayet ve haber alındığı andan itibaren konunun kriminal bir vaka olarak ele alınıp adli/önleyici kolluk görevinin bir arada yürütülmesi sağlanacak. Soruşturmanın etkinliği açısından her türlü bilgi, belge ve delilin zamanında, eksiksiz ve ayrıntılı bir şekilde toplanacak.
ŞİDDET UYGULAYANIN RUHSATLI SİLAHI KOLLUK TARAFINDAN ALINACAK
Kadına yönelik şiddetle daha etkin mücadele edilebilmesi ve kadın cinayetlerinin önüne geçilebilmesi amacıyla 6284 sayılı kanun kapsamında haklarında tedbir kararı verilenlerin silahları kolluk tarafından alınacak ve haklarında tedbir kararı kaldırılıncaya kadar verilmeyecek.
VAKA BAZLI ÇALIŞILACAK
Şiddet mağdurunun daha önce başka şikâyetinin, soruşturma ve/veya davasının bulunup bulunmadığının mutlaka kontrol edilecek. Süregelen şiddet vakalarının tespit edilmesi halinde şüpheli hakkında koruma tedbirlerine başvurulması hususunda yetkili makamların dikkati çekilecek. Şiddet uygulayanın geçmiş suç ve mükerrer şiddet kayıtları dikkatlice analiz edilerek vaka bazlı çalışılacak. Riskli durumların belirlenerek ek tedbirlerle ilgili makamlar uyarılacak
KOLLUKTA YÜRÜTÜLEN İŞLEMLERE İLİŞKİN KONTROL ÇİZELGESİ HAZIRLANACAK
Kolluk birimlerinin ilgili mevzuat çerçevesinde sorumlulukları kapsamında yapması gereken işlemlere ilişkin “kontrol çizelgesi” hazırlanacak ve her olay için yapılan iş/işlemlerin bahse konu çizelgeye uygun ve eksiksiz bir şekilde yapılıp yapılmadığı kontrol edilecek.
ŞÖNİMLERİN PERSONEL VE İDARİ KAPASİTELERİ ARTIRILIYOR
Valilikler tarafından Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri ŞÖNİM'lerin 7/24 esasına göre görev yapmalarının sağlanması amacıyla yerel imkanlar dahilinde personel ve idari kapasiteleri artırılacak. Ayrıca 7/24 esasına göre görev yapan ŞÖNİM'lerde sürekli kolluk personeli görevlendirilecek.
CEZAEVİ FİRARİLERİNE SIKI TAKİP
Kadına yönelik şiddet kapsamında tutuklu veya hükümlü şahısların takibi için ilgili kurumlar koordineli olacak. Firar ya da tahliye sonrasında şiddet mağdurlarına yönelik koruyucu/önleyici tedbirlerin ivedilikle alınacak.
İŞLEMLERİ HIZLANDIRMAK İÇİN TEBLİĞATLAR POSTA İLE DEĞİL KOLLUK YAPACAK
Adli makamlarca Tebligat Kanununun 2 nci maddesi kapsamında kolluk vasıtası ile tebligat yapılmasına ilişkin kararlar ivedilikle yerine getirilecek.