Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Joe Biden'ın elini öpermiş gibi yumruk tokuşturduğu fotoğraf Türkiye'deki muhalifleri çok memnun etti. Koltuğun üzerine yayılmış Bill Clinton'ın karşısında hafif tedirgin ve okul müdürünün önündeki ezik öğrenci gibi duran Bülent Ecevit kıyaslamaları yapıldı. Sosyal medyada alkış almak için bu “el öpme” pozuna çakmak dünün modasıydı. Aynı fotoğraf Financial Times'ın birinci sayfasını süsledi, dün Amerikan basınında da konuşuldu. Ancak tek bir farkla. New York Post gazetesi ve Fox News gibi fotoğrafı haber yapan Murdoch yayın organları Biden'ın “garip” selamını işledi.
Aşırı neşeli bir dede gibi kendini oradan oraya atan, kötü kötü espriler yapan Biden görüntülerden de anlaşıldığı gibi yerinde oturan Cumhurbaşkanı Erdoğan'a selam vermek için beklemediği anda hızla ilerliyor. Erdoğan da tam yerinden kalkarken COVID-19 modasına uygun olarak yumruk tutuşturuyor, fotoğraf da o an çekiliyor. Bir saniye sonra Erdoğan ayakta, ama ayağa kalkmadan yumruk tokuşturmaya kalksa Biden'ın eli havada kalacak. Cumhurbaşkanı'nın refleksi o kadar hızlı değil, Biden gibi yerinden zıplamıyor, daha ağır hareket ediyor—liderlerin döndüğü anda aynı şekilde. Biden'ın uzaktan geldiğini görürken anında yerinden fırlasa böyle bir karşılaşma olmayacak, ama o an belli ki farkında değil.
ASIL SORUN BAŞKA
Burada gerçekten de tuhaf davranan, aşırı heyecanlı hareket eden Biden. Kötü bir niyeti de yok. Amerikalıların sahte samimiyet göstergelerinden biri. Biden zaten her gördüğünü sarılıp şapır şupur öpmesiyle meşhurdu, özellikle kadınlara yönelik aşırı samimi yaklaşımlarından dolayı başı belaya da girdi. Erdoğan'a da kendince bir samimiyet gösteriyor. Fotoğraf makinesi an be an bu karşılaşmayı yakaladığı için de tek bir kareden sanki Erdoğan'ın Biden'ın elini öpüyormuş gibi durduğunu anlamak mümkün. Oysa bütün objektif değerlendirmelere göre bu fotoğrafa farklı anlam yüklemek, buradan Türkiye'nin dış dünyada düştüğü durum üzerine yorum yapmak, fotoğrafı ilişkilerin metaforu olarak yorumlamak haksızlık.
Biden'ın birtakım ev ödevleri verdiği belli: Çin tehdidine karşı G7'yi nasıl yanına aldıysa Türkiye'den de destek bekliyor; Afganistan konusunda Türkiye'nin askeri gücü (NATO'nun ikinci büyük ordusu) çekilen Amerikan askerinin yerine bölgede güvenliği sağlamak için gerekli; Rusya'yla flörtten vazgeçilmesini istiyor. Aslında AK Parti'nin ilk dönem ayarları gibi, ama 2021'de aşırı milliyetçi bir koalisyon, medyada Erdoğan'ı destekleyen ulusalcı-sağ kamuoyu önderlerinin yarattığı gürültü kirliliğinden kolay bir geçiş olmayabilir. Ama şartlar bu. ABD bundan böyle de çizgiyi çok net çizecek: Türkiye hala Batı'nın parçası mı değil mi? Bu kararın sonu AB üyeliği falan da değil bu arada. Asker karşılığı yatırım belki.
