Prof. Dr. İlber Ortaylı: 2. Abdülhamid kızıl sultan değil, dirayetli bir hükümdardı

2. Abdülhamid'in 'kızıl sultan' olmadığının altını çizen tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, 'II. Abdülhamid Han dirayetli bir Türk hükümdarıydı. Zor dönemde gelen zekâlardandı. Bu zekâ maalesef başka zekâları da takdir edip yanına çekemedi; hem Sultan Abdülmecid’den hem de amcası Sultan Abdülaziz’den farkı budur' dedi.

Oluşturma Tarihi: 2022-06-05 13:03:59

Güncelleme Tarihi: 2022-06-05 13:03:59

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener'in grup toplantısında söylediği sözler sonrası Osmanlı padişahı 2. Abdülhamit'in 'Kızıl sultan' olup olmadığı yeniden tartışma konusu oldu.

Tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, 2. Abdülhamid'in 'Kızıl sultan' olmadığının altını çizdi. 2. Abdülhamid'in başarılı bir diplomat olduğunun altını çizerek yaptığı reformları anlatan Ortaylı, "Zor dönemde gelen zekâlardandı. Bu zekâ maalesef başka zekâları da takdir edip yanına çekemedi; hem Sultan Abdülmecid'den hem de amcası Sultan Abdülaziz'den farkı budur" ifadelerini kullandı.

İlber Ortaylı'nın Hürriyet gazetesinde yazdığı "Dirayetli bir Türk hükümdarı... Sultan II. Abdülhamid" başlıklı yazısından ilgili bölüm şöyle:

Kısacası II. Abdülhamid Han dirayetli bir Türk hükümdarıydı; tarih “olsaydı, olabilirdi” hükümleriyle pek yazılamıyor. Zor dönemde gelen zekâlardandı. Bu zekâ maalesef başka zekâları da takdir edip yanına çekemedi; hem Sultan Abdülmecid'den hem de amcası Sultan Abdülaziz'den farkı budur. O gecikmiş bir Sultan Mahmud Han'dı, 19. asır bunu kaldıramıyor. Kızıl Sultan değildi, mesnetsiz iftiradır. Döneminde siyasi idamlar fevkalade azdır. Avrupa'da etkili olmaya çalışmanın bütün vasıtalarını kullandı ama kullandığı vasıtalar; yani bu tip gazeteci ve adamlar, yabancılar arasında daha iyiydi, Vambery gibi. Türk diplomatların aynı başarı ve hamiyeti gösterdiğini söylemek mümkün değildir.

Türkiye tarihçiliğinde Sultan Abdülhamid'e ulu hakan diyenlerle yerden yere batıranlar mevcut. Bu tarz kitapların okunmaktan vazgeçileceği ve unutulacağına şüphem yok. Şimdilik Türk yazarlar içinde Orhan Koloğlu'nun yazdıkları ve Fransız akademik dünyasının en başarılı Türkologlarından François Georgeon'un Sultan Abdülhamid kitabını okumayı gençlere tavsiye ediyorum.

ABDÜLHAMİD HAN TARTIŞMASINI KİM BAŞLATMIŞTI?

Geçtiğimiz günlerde katıldığı bir canlı yayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a yönelik eleştirilerde bulunan Meral Akşener, "Abdülhamid Han Osmanlı padişahı. O günün şartlarında oluşan demokrasi rüzgârlarının yansıması var. O tavır karşısında bir davranış biçimi var. Hürriyet ve İtilaf da var İttihat ve Terakki Cemiyeti de var. Bu bir istibdat sistemine karşı, istibdat rejimine karşı tekleşmeye tek adamlığa doğru giden bir sisteme karşı başkaldırıdır. Buranın öznesi eğer Abdülhamid ise bugünün öznesi Recep Tayyip Erdoğan'dır. Onu söylemeye çalışıyorum." demişti.

ERDOĞAN SERT TEPKİ GÖSTERMİŞTİ

Meral Akşener'in Osmanlı padişahı 2. Abdülhamid hakkında sözlerine sert tepki gösteren Cumhurbaşkanı Erdoğan "Meral Hanım sen kim Abdülhamit'e dil uzatmak kim? O, 6'lı masada olanlardan 3 tanesi var ki bunlar Sultan Abdülhamid'e laf söyletmemişlerdi. Şimdi ne oldu da sus pus oldular. Bu millet ecdadına hakaret edenlere haddini bildirecektir." şeklinde konuşmuştu.