AA'nın haberine göre: Numan Kurtulmuş, Rus uçakları defaatle sınır ihlalleri yaptığını aktarak, "Angajman kuralları gereği bu uçak bir türlü düşürüldü. Onu da söyledik ki uçağın sınırlarımızı ihlal ettiği anda kimliği bilinmiyordu. Defaatle uyarıldı. Bunların hepsinin kayıtları var. Dolayısıyla bu krizin çok uzun sürmeyeceği kanatindeyiz. Kurtulmuş, Rusya ile yaşadığımız bu krizin yakın bir dönemde çözülebileceğini ümit ettiğini belirterek, "İyimser bakıyorum" dedi.
Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, TRT Avaz'da katıldığı canlı yayında, gündeme dair soruları yanıtlayarak, değerlendirmelerde bulundu.
Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun Kazakistan'da bulunduğu anımsatılarak, Türkiye-Kazakistan ilişkilerine yönelik görüşü sorulan Kurtulmuş, AK Parti'nin hızlı bir şekilde reform hükümeti olarak yola koyulduğunu, bu pakette Türkiye'nin sahip olduğu jeopolitik imkanlarını çok daha iyi değerlendirmesi perspektifinin bulunduğunu belirtti.
"TÜRKİYE'Yİ ÇEKEMİYENLERİ DE ENDİŞELENDİRDİ"
Kamu diplomasisinin önemine ilişkin soru üzerine Başbakan Yardımcısı Kurtulmuş, bu konuda başarılı olunabilmesi için önce ülkenin kendi gücünün farkında olması gerektiğini vurguladı.
DÜNYANIN HER YERİNDE İZİMİZ VAR
Türkiye'de son 13 yıldaki en önemli değişimin "zihniyet değişimi" olduğunu anlatan Kurtulmuş, şunları söyledi:
"Türkiye kendisinin farkına vardı. Sadece Türkiye Cumhuriyeti devletinden ibaret değil arkasında binlerce yıllık bir tarihi birikim var. Dünyanın her yerinde izimiz var. Türkiye bu gücünün farkına vardı. Bu gücün farkına varılmış olması nasıl bizim dostlarımızı sevindirdiyse, Türkiye'yi çekemeyenleri de endişelendirdi. 'Aman bunlar bu gücün farkına varırlarsa başımız belaya girer. İçeride meşgul edelim, bunlar bu pencerelerini açamasınlar...' Türkiye bunu yaşıyor. Bunu yaparken de sözle, yazıyla, internetle, sosyal medyayla sürekli aleyhinize kampanyalar yürütülüyor. Kamu diplomasisi bu anlamda Türkiye'nin gücünün farkına varmasının doğal sonucu olarak çok güçlendirilmesi gereken bir alandır. Bu alana şimdi çok kuvvetli ihtiyaç var."
"ORTADOĞU'DAKİ GELİŞMELER TÜRKİYE'Yİ MEŞGUL EDİYOR"
Yakın bölgesi ve Ortadoğu'daki akut sorunların, Türkiye'nin Türk dünyasını ihmal etmesine yol açıp açmadığına ilişkin soruya da Kurtulmuş, "Suriye'deki kriz, fiilen sizi 2011 yılının nisan ayından beri meşgul ediyor. Yaklaşık 2 milyon 700 bin Suriyeli insana kapılarınızı açıyorsunuz. Bu insanların içinde Araplar var, Türkmenler var, Kürtler var, Ezidiler var. Kim sizden yardım isterse, siz de onun elinden tutup ayağa kaldırıyorsunuz. Bu bir insani ilişki. Dolayısıyla evet, doğru, Ortadoğu'daki bu gelişmeler Türkiye'yi ciddi şekilde meşgul ediyor. Türkiye yaklaşık 8 milyar dolar bir maliyete katlanmış oluyor, yetmiyor bir uluslararası göçmen sorunuyla karşı karşıya kalıyor, yetmiyor, Suriye ve Irak'taki siyasi istikrarsızlık dolayısıyla bir terör tehdidiyle karşı karşıya kalmış oluyor" yanıtını verdi.
DAEŞ FİİLEN TÜRKİYE'YE DE SALDIRIYOR
"Ortadoğu'daki istikrarsızlık olmasaydı, bugün DAEŞ diye bir örgüt olmayacaktı" ifadesini kullanan Kurtulmuş, konuşmasına şöyle devam etti:
"DAEŞ denilen örgüt fiilen Türkiye'ye de saldırıyor, işte Suruç saldırısı, Ankara saldırısı, İstanbul saldırısı. Aynı şekilde Fransa'da Paris'te de saldırıda bulunuyor, Londra'da da saldırıda bulunuyor. Dolayısıyla evet, bu Ortadoğu'daki istikrarsızlık, Ortadoğu'da özellikle Amerika'nın Irak'ı işgaliyle birlikte başlayan süreçte ortaya çıkan bu olağanüstü yüksek siyasi tansiyon ve Ortadoğu'da neredeyse hem Irak'ta hem Suriye'de merkezi yönetimin ortadan kalkması, yönetilemezlik durumunun ortaya çıkması... Dolayısıyla, Türkiye de bundan etkileniyor, doğru ama bu hiçbir şekilde Türk kardeşlerimizle irtibatımızı kestiğimiz anlamında değil. İşte Sayın Başbakanımız, biz burada konuşurken, Kazakistan'da, bir müddet önce Azerbaycan'daydı. Bütün bakan arkadaşlarımız kendi sahalarını ilgilendiren ikili ya da çok taraflı ilişkileri artırmaya çalışıyorlar, ortak projelerimizi yapmaya gayret ediyoruz. Ortak bir haber ajansı, ortak bir televizyon kanalı gibi."
TÜRK DÜNYASI FARKLI TECRÜBELER YAŞADI
Türk dünyasında bağımsızlığını kazanan ülkelerin hepsinin belli bir devlet tecrübesi de edinmiş olduğunu kaydeden Başbakan Yardımcısı Kurtulmuş, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Biz Türkiye olarak, Osmanlı yıkıldı, arkasından Türkiye Cumhuriyeti kuruldu ama biz sürekli olarak bir devlet geleneğini sürdürdük. Çok şükür hiç işgal altında olmadık, hiçbir döneminde bu ülke, bu topraklar, Anadolu ve Rumeli toprakları, işgal altında olmadı, sömürgeleştirilemedi, zihniyeti esir alınamadı. Türk dünyası farklı tecrübeler yaşadı, her birisi farklı tecrübeler yaşadı. Çok şükür tek tek bağımsızlıklarını kazandılar, ayağa kalktılar. Zor durumda olan yine Türk kardeşlerimiz var farklı bölgelerde, Rusya'da, Çin'de. Farklı bölgelerde bulunan ve hakikaten zulme uğrayan insanlar var ama sonuçta hep beraber inşallah Türk dünyasının durumu daha da iyiye gidecektir. Bu devlet tecrübeleri geliştikçe ikili, çok taraflı ilişkilerimiz daha ileriye gidecektir."
RUSYA İLE KRİZİN ÇÖZÜLECEĞİNİ UMUT EDİYORUM
Numan Kurtulmuş, "Rusya ile yaşanan krizin Türkiye'nin Türk Cumhuriyetleri ile ilişkilerini nasıl etkiledi" şeklindeki soru üzerine ise "Rusya ile yaşadığımız bu krizin ilk gününden itibaren bu krizin yakın bir dönemde çözülebileceğini ümit ediyorum. İyimser bakıyorum. Evet istemediğimiz bir durum ortaya çıktı. Rus uçakları defaatle sınır ihlalleri yapmıştı, angajman kuralları gereği bu uçak bir türlü düşürüldü. Onu da söyledik ki uçağın sınırlarımızı ihlal ettiği anda kimliği bilinmiyordu. Defaatle uyarıldı. Bunların hepsinin kayıtları var. Dolayısıyla bu krizin çok uzun sürmeyeceği kanatindeyiz. İstenmeyen bir durumdu, arızi bir durumdu. Evet, ne Rusya Türkiye'yi bu kriz dolayısıyla tamamen gözden çıkarabilir ne de biz Türkiye olarak Rusya'yı gözden çıkarabiliriz" ifadelerini kullandı.
SURİYE'DE TÜRKİYE'NİN DURUŞU BELLİDİR
Tarihsel olarak Rusya ile Türkiye arasında büyük benzerlikler olduğuna dikkati çeken Kurtulmuş, şöyle devam etti:
"Tarih boyunca da ne zaman Doğu'nun iki büyük imparatorluğu aradaki çelişkiler yüzünden birbirleriyle mücadeleye girdiyse, bundan her ikisi de kazanmamıştır. Her ikisi de kaybetmiştir. Bu tarihsel gerçeği de ortaya koymak lazım. Biz onun için Ruslar'ın da bu çerçevede hareket edeceğini düşünüyoruz, ümit ediyoruz ki bu uçak düşmesi kriziyle başlayan süreç, her iki ülkenin de basiretle sürdürdüğü bir süreç olur ve bir anlamda çözümlenebilir diye düşünüyorum. Bu şu demek değil, yani Ortadoğu'da bütün sorunlarda Ruslar ile Türkler arasında, Türkiye Cumhuriyeti arasındaki sorunlar çözülecek anlamına gelmiyor. Ortada net bir Suriye meselesi var.. Suriye'de Türkiye'nin duruşu bellidir, Rusya'nın duruşu da bellidir. Biz başından itibaren Suriye'de halkın demokratik bir süreç içinde tamamen kendi yönetimlerini seçebilecek bir güce kavuşarak bütün toplumsal kesimlerin işin içinde olduğu bir barış sürecinin oluşmasını istedik. Maalesef Ruslar da başından itibaren önce örtülü, daha sonra da açık bir şekilde Rusya'da barbar, 400 bin kişinin ölümüne neden olmuş mevcut rejimin yanında yer aldı. İfade ettiğim gibi önce vekalet savaşı olarak yürüttükleri bu işi bir müddet sonra da fiilen uçaklarını kaldırarak, fiilen köyleri bombalayarak sürdürdüler ve halen bugün itibarıyla da bunlar devam ediyor. Dolayısıyla Suriye'deki siyasi algılama bakımından farklı yerlerde duruyoruz. Türkiye de Rusya da Suriye'nin bundan sonraki geleceğine ilişkin şu an itibarıyla farklı tutumlar sergiliyor ama ümit ederim ki Suriye ile bir barış sürecinin ortaya çıkması ve orada demokratik bir düzenin kurulması konusunda da Rusya da belli bir noktaya gelecektir. Nereden bunu söylüyorum, bu kadar açık şekilde söylüyorum, iki sene evvel Sayın Putin, İstanbul'a Dolmabahçe Sarayı'na geldiği zaman oradaki görüşmede, hem resmi görüşmede hem de resmi görüşme sonrasındaki basın toplantısında 'ben Esed'in avukatı değilim', yani burada bir esneklik payı olduğunu aslolanın kurulacak olan yeni Suriye'nin nasıl şekilleneceği olduğu manasında biz bunu yorumladık. Esed gibi diktatörü onun şahsı da değil, rejimin mahiyeti itibarıyla böylesine despot, böylesine otokratik, böylesine halka düşmanca, acımasız davranan bir rejimin yanında Rusya gibi büyük bir çarlık geleneğine sahip olan bir ülkenin de yanında durmaması gerektiğini ifade ediyoruz. Ama Suriye meselesini de Ukrayna meselesini de ben şahsen ikisini de birbirinden ayırmıyoruz."
Uluslararası sistemin çözüm bulmakta yeteneğini kaybettiğini de ifade eden Kurtulmuş, "Çünkü 2. Dünya Savaşı sonrasında kurulan sistem sadece güçlünün borusunun öttüğü bir sistemdi. Kim güçlüyse onun dediği oldu" dedi. Rusya'nın Kırım ve Suriye'de NATO'ya "Benim sınırım burasıdır" dediğini anlatan Kurtulmuş, "Batı dünyasının da bu yeni durumu gözden geçirmesi lazım. Rusya'nın özellikle bu durumu çok uzun süre devam ettirmeyeceği kanaatindeyim. Suriye'nin siyasal bir çözüme kavuşması bu anlamda Suriye politikası üzerine de Rusya ile Türkiye'nin farklı yerlerde evet yine farklılıklar belki koruyacağız ama sorunun çözülmesiyle birlikte farklılıklarımız daha da azalmış olacak" dedi.
"TRT WORLD ÇOK BAŞARILI BİR DENEME YAYINI YAPIYOR"
Numan Kurtulmuş, bir soru üzerine, TRT'nin çok büyük mesafe katettiğini anlatarak, "TRT ile dünyanın birçok yerindeki Türk kardeşlerimize, İstanbul Türkçesi ile hitap etme imkanımız oluyor. Balkanlar'daki faklı milletlerin dillerinde de haber bültenlerimiz var. Dolayısıyla TRT bu anlamda bir atak içerisindedir. Bundan sonraki süreçte de bu kabiliyetini artırarak Türk dünyası dost ve akraba topluluklarla, onların dili üzerinden İstanbul Türkçesi üzerinden iletişim kurma imkanlarını artıracaktır" diye konuştu.
Ortak haber kanalı kurulması konusundaki bir soruyu ise Kurtulmuş, "Bunlar hep konuşuluyor: Uluslararası Türk dünyası ile ilgili alanlarda konuşuluyor. Zaten ortak birtakım faaliyetler var. Bunlar inşallah gerçekleşir ve Türk dünyasına çok büyük katkısı olur" şeklinde yanıtladı.
TÜRKİYE'DE SÜREKLİ GÜNDEM DEĞİŞİYOR
TRT World'ün çok başarılı bir deneme yayını yaptığını anlatan Kurtulmuş, şunları kaydetti:
"TRT World kısa süre içinde hakikaten güzel bir yayıncılık sergiliyor. Dünyanın dört bir tarafında Türkiye'yi İngilizce üzerinden, Türkiye'de olanları tanıtıyor. Çünkü Türkiye zor bir dönemden geçiyor. Zor bir coğrafyada yaşıyor. Her gün Türkiye'de diyelim 1 haftalık bir gündem, inanın Avrupa'daki herhangi bir ülkede bir senelik gündem. Sürekli gündem değişiyor. Sadece Türkiye değil, bu bölgedeki gelişmeler çok ciddi şekilde. Şunu çok net söyleyeyim: Bizim Osmanlı'da böyle sütunlar, revaklar vardır. Taşları üst üste koyarsınız en ortasında bütün taşları tutan kilit taşı vardır. Kilit taşını çeker alırsanız koskoca revak yıkılır gider. Bu coğrafyanın, Ortadoğu'nun, Türk dünyasının, Balkanlar'ın, Kafkaslar'ın İslam coğrafyasının kilit taşı Türkiye'dir. Türkiye'yi çeker alırsanız, Türkiye'nin başını belaya sokarsanız, bu insanlığın son kalesi olan, tam bir asır evvel Osmanlı'nın yıkılmasıyla darmadağın olmuş bu coğrafyada, tekrar yeniden güçlü bir şekilde ayağa kalkan bu Türkiye'yi, birileri istiyorlar ki tekrar aciz adam, hasta adam olsun. Tekrar 'vur kafasına al lokmasını' birtakım bağımlılık ilişkisi içerisinde olan Türkiye olsun. Birileri Türkiye'nin güçlenmesini istemiyor. Bunun yolu nedir? Dışarıdan mücadele ediyorlar, önünü kesemiyorlar. O zaman Türkiye'yi içeriden ve dışarıdan eş zamanlı olarak önünü kessinler, çelme taksınlar, Türkiye ile ilgili birtakım yanlış algılar, yanlış operasyonlar yapılsın..."
TÜRKİYE HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN ÇİĞNEYEN BİR ÜLKEYMİŞ GİBİ GÖSTERİLMEYE ÇALIŞILIYOR
Türkiye'nin 22 Temmuz'dan bu yana çok güçlü bir şekilde terörle mücadele ettiğini anlatan Kurtulmuş, "Ama terörle mücadele kadar bir algı operasyonuyla da mücadele ediyor.Türkiye'de olan bir sey tam tersine çevrilerek Türkiye kötü tanıtılmaya çalışılıyor. Türkiye insan haklarına riayet etmeyen, Türkiye hak ve özgürlükleri çiğneyen bir ülkeymiş gibi gösterilmeye çalışılıyor. Ondan öncesine gidin, Gezi olaylarıyla birlikte başlayan bir süreç. Yani burada öyle uluslararası kuruluşlar oldu ki sözde en saygın televizyon kuruluşları Taksim Meydanı'na gelerek 12 saat, 15 saat naklen iç savaş yayını yaptılar tabiri caizse. Halbuki ortada birkaç yüz göstericinin polisle mücadelesi vardı. Günlerce bunu yaydılar. Aynı şekilde 17-25 Aralık operasyonlarında çok ciddi bir şekilde bütün Türkiye'nin imajı yerle bir edilmek istendi. Dolayısıyla dünyada bizim de haklı olduğumuz, biz haklıyız ama imajla tam tersine çevirmek isteyen çevreler var. TRT World'ün burada çok büyük önemi oldu. Bütün bu coğrafyada ne olup bitiyor bunu dünyanın duymasını sağlayacak önemli bir kanal olacak "
Anadolu Ajansı'nın da bu noktadaki durumuna ilişkin olarak Kurtulmuş, "Açamadığımız ofisler var, bunların açılması temin edilecek" dedi.
Aynı şekilde TRT'nin oradaki temsilciliklerinin kuvvetlendirileceğini anlatan Kurtulmuş, "Ayrıca Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü'nün de orada henüz bazı yerlerde açamadığımız müşavirlikler var. Dolayısıyla hep beraber bütün bu kanallardan çok kuvvetli bir iletişim, hem Türkiye'yi oraya anlatmak, hem oranın Türkiye üzerinden dünyaya açılan bir eli gözü kulağı olmak durumundayız" ifadelerini kullandı.
6 ASIR İNSANLAR BALKANLARDA BİR ARADA YAŞAMIŞ
Anadolu Ajansı'nın Bosna Hersek'teki etkin durumuna ilişkin Kurtulmuş, Bosna'nın Balkanlar'ın önemli bir ülkesi olarak görüldüğünü ifade ederek, "Boşnak kardeşlerimiz üzerinden de Balkan halklarına açılan bir kapı oluyor" dedi. Anadolu Ajansı'nın bir "Türk dünyası paketi"nin fiilen oluşmuş durumda olduğunu anlatan Kurtulmuş, şöyle devam etti:
"Bunu daha geliştirmek lazım. Hakikaten aynı dili konuştuğumuz, aynı kültüre sahip olduğumuz, müziklerimiz, hissiyatımız aynı olan, mutfağımız benzer olan birçok ülkeden, birçok kardeşimizden bahsediyoruz. Balkanlar'da çok sayıda Arnavut kardeşimiz de artık Türkiye'de Türklerin kültürü Boşnaklarla, Makedonya kökenli kardeşlerimizle içli dışlı olmuşuz. 6 asır Balkanlar'da Müslümanlar, Hristiyanlar farklı mezheplerden insanlar bir arada yaşamış. Kimse kimseye karışmamış. Bu kadar güzel ortak bir kültürümüz var. Mühim olan bunları çoğaltmaktır."
