Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, Bilgi Teknolojileri Kurumunda (BTK), Bakanlığın "2018 yılı değerlendirmesi ve 2019 yılı hedefleri"ne ilişkin düzenlenen basın toplantısına katıldı.

Kanal İstanbul'un etüt proje işlerini tamamladıklarını bildiren Turhan, "Kanal İstanbul ile Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin hükümlerini açık ve örtülü bir şekilde ihlal etmeden, İstanbul Boğazı deniz ulaştırmasına açık tutularak alternatif ve ikinci bir kapı ve su yolu açılmış olacak. ÇED Raporu'nun onaylanmasını bekliyoruz. Çevre Düzeni Planı'nın onaylanmasını müteakip ihale ilanına çıkacağız." diye konuştu.

Turhan, 3 Katlı Büyük İstanbul Tüneli'nin projelendirme faaliyetlerini de tamamladıklarına değinerek, bu projeyle İstanbul Boğazı'nı 3. defa denizin altından geçmeyi planladıklarını kaydetti.

"Ulaştırma ve haberleşme hizmetleri stratejik bir sektör"

Bakan Turhan, ulaştırma ve haberleşme hizmetlerinin, ekonomik gelişmenin yanında köy-kent bütünleşmesini, kültür birliğini ve dengeli nüfus dağılımı gibi birçok sosyal faydayı sağlayan, tarım, turizm ve sanayinin altyapısını oluşturan stratejik bir sektör olduğunu söyledi.

Ülke ekonomisinin büyümesine ve araç sayısının artışına paralel olarak yollarının trafik hacmi artmasına karşın kazalarda hayatını kaybeden kişi sayısında yüzde 68'lik azalma olduğunu dile getiren Turhan, bölünmüş yol yapımıyla mevcut yolların asfalt yapımı ve onarımına da önem verdiklerini bildirdi. 

Demir yolunda sinyalli hat uzunluğunu iki katın üzerinde artırarak, 2 bin 505 kilometreden 5 bin 746 kilometreye çıkardıklarını vurgulayan Turhan, 2 bin 211 kilometre hatta ise çalışmaların sürdüğünü söyledi.

Demir yolu yatırımları hakkında bilgi veren Turhan, "Amacımız, 100'ncü yılımızda da 'hızlı trenle ördük anayurdu dört baştan' marşını söyleyebilmektir." dedi.

Turhan, Gebze-Halkalı Banliyo Hattının bu yıl işletmeye alınacağını bildirerek, Ankara Metro Hattı'nı Esenboğa Havalimanı'na kadar uzatacak hattın ihalesine de bu yıl çıkacaklarını kaydetti.

Kızılay-Çayyolu ile Batıkent-Sincan metrolarını bağlayacak 20 kilometrelik hat ile ANKARAY'ı uzatacak 15 kilometrelik hattın projelendirme çalışmalarına başlayacaklarını dile getiren Turhan, İstanbul metroları olan 8,9 kilometrelik Bakırköy İDO-Bahçelievler-Kirazlı, 7,4 kilometrelik Sabiha Gökçen havalimanı bağlantısı, 27 kilometrelik İstanbul Havalimanı-Halkalı metrosu ve 37,5 kilometrelik Gayrettepe- İstanbul Havalimanı metrolarının yapımına devam ettiklerini vurguladı.

Turhan, PTT'nun bu yıl içerisinde dron ile teslimatlarına başlamasını da planladıklarını dile getirdi. Ulaşım kartı özellikli yerli ve milli yemek kartı projesine de değinen Turhan, 2019 yılında PTT'nin iştiraki olan şirketi tarafından hayata geçirileceğini ifade etti.

İstanbul Havalimanı

Bakan Turhan, basın toplantısının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

İstanbul Havalimanı'na ilişkin soruya Turhan, 29 Ekim 2018'de açılışı yapılan havalimanından, ilk aylarda 5 noktaya uçuş yapıldığını söyledi.

Turhan, İstanbul Havalimanı'ndan şu anda 19 noktaya uçuş yapıldığını dile getirerek, havalimanının taşınma işleminin 29 Ekim 2018 itibarıyla başladığını anımsattı.

Uçuş sayılarının her geçen gün arttığını ifade eden Turhan, burada hizmet verecek şirketlerin taşınma işlemlerinin sürdüğünü bildirdi.

Bu yılın mart ayı içinde taşınmanın tamamlanacağını ifade eden Turhan, THY'nin kendi tesislerine taşınmayı hızlandırdığını kaydetti.

PTT'nin katılım bankası kurması

PTT'nin katılım bankası kuracağına ilişkin soruya Turhan, Türkiye'nin her köşesinde bulunan PTT'nin mevcut iş yerlerini daha verimli ve etkin kullanma adına Posta Katılım Bankacılığı konusunda fizibilite düzeyinde çalışmalarının sürdüğünü, henüz sonuçlanmadığını ifade etti.

Turhan, bu konuda gerekli iznin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan (BDDK) çıkmadığını söyledi.

"Siber saldırıların kaynağı yanıltıcı olabiliyor"

Siber saldırılara ilişkin soruya Bakan Turhan, internetin doğası gereği siber saldırılarda kaynağın gizlenmesinin oldukça kolay olduğuna işaret ederek, saldırı kaynaklarının yanıltıcı olabildiğini bildirdi.

Turhan, saldırıların hedefinde genellikle finans, havacılık, sağlık kurumları gibi sektörlerin yer aldığına dikkati çekerek, yılda yaklaşık 56 bin siber saldırının önlendiğini belirtti.

USOM'daki ekiplerin, 7 gün 24 saat esasına göre siber saldırıların önlenmesi için çalıştıklarını anlatan Turhan, siber saldırıların verdiği finansal zarara ilişkin çalışmanın sektörler tarafından yapıldığını vurguladı.

Ankara'daki tren kazası

Ankara'da tren kazasının olduğu hattaki sinyalizasyon çalışmalarının ne zaman tamamlanacağı sorusuna Turhan, "Ankara-Sincan arasındaki sinyalizasyon çalışmalarımız şubat sonunda, Ankara-Kayaş arasında ise mart sonunda tamamlanacak." diye konuştu.

"BTK veri merkezini bu yıl içinde hizmete alacağız"

Ulusal Kamu Entegre Veri Merkezi fizibilitesini bu yıl tamamlamayı hedeflediklerini anlatan Turhan, şu ana kadar ihtiyaç analizi ve stratejik plan raporları, kavramsal tasarımın bitirildiğini ve bundan sonraki süreçte de ayrıntılı tasarım, mimari proje ve uygulama projesi hazırlık süreçlerinin devam edeceğini söyledi. Gölbaşı bölgesinde tahsis edilen arazinin imar çalışmalarının devam ettiğini aktaran Turhan, "Veri merkezine önem veriyoruz. 2 bin 500 metrekarelik BTK veri merkezini beyaz alanlı olarak bu yıl içinde hizmete alacağız." diye konuştu.

Turhan, yatırımlarda daralma düşünmediklerini vurguladı. Başlattıkları projeler hakkında bilgi veren Turhan, "Karayollarında doğu batı aksında hemen hemen projelerimizi önemli ölçüde tamamladık. Kuzey güney aksında 2 bölgemizin özellikle kuzey ve güney bölgesi malum dağlık... Şimdi buraları viyadük ve tünellerle geçmeye çalışıyoruz. Bunlar yüksek maliyetli ve inşaat süresi uzun olan yerler. Bu yatırımlarla çok fazla hedef büyütüp cepheyi dağıtmadan, mevcut devam eden işlerimizi en kısa sürede hizmete alıp, kaynaklarımızı bir an önce hizmete dönüştürme niyetindeyiz. Planlama teşkilatıyla icracı bakanlıklar olarak böyle bir karar aldık." ifadesini kullandı.

Yeni yatırımlara da değinen Turhan, yap-işlet-devret ile yapacakları öncelikli projeleri; yüksek standartlı paralı yollar ile mevcut bölünmüş yolların bazı güzergahlarda kapasitesini dolduranları, gelecek yıllarda hizmet seviyesini düşürmeden, ulaşım maliyetlerini yükseltmeden yeni otoyol sistemleriyle buralardaki kapasiteleri arttıracaklarını dile getirdi. Turhan, söz konusu projelerin belirli oranlarda kendilerini telafi edebildiğini de aktardı.

"Köprü ve otoyolların özelleştirmesini ÖİB araştırıyor"

Turhan, hızlı tren çalışmalarının Ankara merkezli olarak İstanbul, Bursa, Sivas, İzmir, Adana, Mersin ve Gaziantep'te devam ettiğine dikkati çekerek, yüksek hızlı treni ülke genelinde yaygınlaştırmayı planladıklarını vurguladı. Şehir içi ulaşıma değinen Turhan, "Özellikle iş hayatındaki ulaşım ihtiyacı için yapacağımız şehir içi toplu taşıma sistemleriyle onlara tercih edebilecekleri konforda ulaşım altyapısı sunmak istiyoruz. Yani büyük şehirlerimizde şehir içi metrolarını, bundan sonra yatırım programımızda öne alacağız. Mevcut demiryolu hatlarımızı, iyileştirip standartlarını yükseltip, kapasitesini arttıracağız... Ayrıca mevcut demiryolu hatlarını elektrikli hale getirmemiz lazım." şeklinde konuştu.

Köprü ve otoyolların özelleştirmesi konusundaki soruya Turhan, Özelleştirme İdaresi Başkanlığının (ÖİB) bu konuda piyasayı araştırdığını söyledi. Uygun ortam ve piyasa şartları bulunduğunda özelleştirmenin denenebileceğini dile getiren Turhan, konuyu ÖİB'nin takip ettiğini bildirdi.

Turhan, Adil Kullanım Noktasına ilişkin (AKN) soruyu ise şöyle cevapladı:

"Türkiye İstatistik Kurumunca (TÜİK) açıklanan enflasyon verilerine bakıldığında, uzun zamandır internet tarifelerinin de yer aldığı haberleşme harcama grubunda gerçekleşen fiyat artışlarının, enflasyonun altında gerçekleştiği görülüyor. Sektörde yaşanan verimlilik artışları ve artan rekabet nedeniyle sektördeki fiyat artışlarının sınırlı kaldığı ve bu durumun tüm sektörlerin dahil edildiği ülke genelinde hesaplanan ortalama enflasyon üzerinde, olumlu etki yaptığını söylemek mümkündür. Bu kapsamda TÜİK verileri göz önüne alındığında, AKN uygulamasının kaldırılması neticesinde geniş bant internet fiyatlarının fahiş biçimde yükseldiği yönündeki iddiaların asılsız olduğu anlaşılmaktadır. AKN uygulamasının kaldırılması sonrasında, özellikle limitsiz tarife ücretlerinde önemli oranda düşüş yaşandı." 

"Türkiye Kart vatandaşın hayatını kolaylaştıracak"

Kanal İstanbul ihalesine, yurt içindeki ve dışındaki yatırımcılardan çok fazla ilgi olduğunu vurgulayan Turhan, ihaleye çıkıldığında da aynı ilgilinin devam etmesi temennisinde bulundu.

Turhan, Hızlı Geçiş Sistemine (HGS) de değinerek, "Abone hesabında bankada yeterli bakiye olması durumunda, tahsilatlarda aksama olmamaktadır ancak araç plakalarının zaman zaman standartlara uygun olmaması, kirli veya hasarlı olması gibi durumlardan kaynaklı ücret toplama sistemlerinin hatalı okuma yapması durumunda gerekli incelemeler yapılarak, manuel düzeltmeden sonra cezalar iptal ediliyor. Fatih Sultan Mehmet ve 15 Temmuz Şehitler köprülerindeki, malum ihlalli geçişler kanuni düzenlemeyle affedildi." değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye Kart ile sistemin nasıl işleyeceğini de anlatan Turhan, PTT öncülüğünde kurulan ortam işletim sisteminde, yerel yönetimlerle anlaşmalar yapılacağını, ulaşım alanında tek kart kullanımının yaygınlaştırılacağını ve vatandaşın hayatının kolaylaştırılacağını söyledi. 

Köprü ve otoyollardaki hisse devri

Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve İstanbul-İzmir Otoyolundaki işletmecilerin hisse devrine ilişkin haberlerin hatırlatılması üzerine Turhan, Karayolları Genel Müdürlüğünün Yap-İşlet-Devret (YİD) sözleşmelerinde yılbaşındaki kurlara göre yılda bir defa fiyat güncellemesinin yapıldığına dikkati çekerek, yıl boyunca bu fiyatın kullanıldığını bildirdi.

Yavuz Sultan Selim ve Osmangazi köprülerinin konsorsiyumunda Astaldi'nin bulunduğunu anlatan Turhan, şöyle konuştu:

"Astaldi ekonomik sıkıntı yaşıyor, dünya genelinde. Hisselerini devretmek istiyor. Sözleşmesi gereği bu projeleri finanse eden bankaların, burada yapılacak her türlü hisse devri, hak devri, sözleşme revizyonununda bilgilendirmek ve onayını almak zorunda. Haklarının herhangi bir şekilde gasp edilmemesi için. Bununla ilgili şu anda piyasa değerlendirmesi yapılıyor. 'Burası bir işletme bu şirketin değeri ne? Bundan sonraki değeri ne olacak?' Hisselerine talipliler var. Kendi ortakları içinde de dışardan da var. Çinliler de ilgileniyor. Onlar da Astaldi'nin hisseleriyle ilgili değer belirlemesi yapıyorlar. Bunların hepsi hem finans kuruluşu hem de idarenin onayına tabidir."

Bakan Turhan, Bakanlığın projesi olan Avrasya Tüneli'nde dolar kuru yılda iki defa güncellendiğini ifade ederek, ödenecek olan garantiye esas tutarın hesabında fiyatın iki defa belirlendiğini kaydetti.

Kuzey Marmara Otoyolu ile İstanbul-İzmir Otoyolu sözleşmelerinde yılda bir defa tutarın belirlendiğine işaret eden Turhan, "Bununla ilgili 2018'de yaşanan aşırı kur değişikliği nedeniyle firmalar bize müracat etti. Biz de bunu Hazine ile inceliyoruz. Burada mağduriyetin giderilmesi adına hem kamunun hem de görevli şirketin hak ve hukukunu koruma adına Hazine'deki arkadaşlarımızla nasıl bir çözüm yapılacağı konusunda çalışmalar devam ediyor." değerlendirmesinde bulundu.

Arışı kur artışı dolayısıyla görevli şirketlerin, finans kuruluşlarına yüksek faiz ödeme durumuyla karşı karşıya kaldığını anlatan Turhan, "Bunu biz, eğer kuru yılda iki defa yaptığımızda ne kadarlık avantaj sağlayacaksa görevli şirketin süresinden bunu keserek, kamunun hakkını korumak niyetindeyiz." ifadelerini kullandı.

"Türk Telekom'un değeri borsada son bir ayda yüzde 25 arttı"

Türk Telekom hisselerine ilişkin özelleştirme ihalesinin yapılıp yapılmayacağına ilişkin soruya Turhan, Türk Telekom'un mevcut imtiyazının 2026'ya kadar devam ettiğini belirtti.

Kısa bir süre önce şirketin yüzde 55 hissesinin el değiştirerek bankaların oluşturduğu gruba devredildiğini anımsatan Turhan, "Ülkemizin haberleşme altyapısı bakımından önemli bir değeri olan Türk Telekom'un imtiyazı yenilenirken istekliler için cazip bir yatırım olması lazım. Etkin yönetim sayesinde şirket bu yılın son çeyreğinde 2,2 milyar lira kar etti. Borsada değeri yüzde 25 arttı." diye konuştu.

"Ankara'daki tren kazasına ilişkin soruşma devam ediyor"

Ankara'daki tren kazasına ilişkin soruya Turhan, demiryollarında hatların, Uluslararası Demiryolu Birliğince işletmeciliğe uygun olarak çalışabilir sertifika almadan çalıştırılma şansının olmadığını söyledi.

Bu kesimde sinyalizasyon altyapısının olmadığını, burada konvensiyonel sistemle çalışıldığına dikkati çeken Turhan, şu anda demiryolu sistemlerinde sinyalizasyon konusunda yüzde 45'lerde olunduğunu kaydetti.

Turhan, "sinyal olmazsa olmaz" tabirinin kendisiyle özdeşleştirildiğini ifade ederek, "Olmazsa olmaz değil, 6 bin kilometrelik demiryolu hattını, sinyalizasyonsuz çalıştırıyoruz. Sinyalizasyon işlemleri bu ayın sonunda bitince hızlı tren işletmeciliği yaptığımız Sincan tarafı, sinyalli olarak hizmet vermeye başlayacak. Hızlı tren işletim sistemine göre çalışacak. Sinyal olmadığı için yüksek hızlı tren sistemine göre işletilmiyordu. Konvansiyonel sisteme göre işletiliyordu." değerlendirmesinde bulundu. 

Bakan Turhan, söz konusu kazaya ilişkin idari soruşturmanın detaylı bir şekilde devam ettiğini belirtti.

Avrasya Tüneli'nde geçiş ücretine ilişkin fiyatın belirlendiğini ifade eden Turhan, ancak İdarenin, eski fiyatlarla devam etme talimatı verdiğini kaydetti.

Soruların ardından Turhan, basın mensuplarıyla BTK içindeki Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezini (USOM) gezdi.