Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Göç ve Uyum Alt Komisyonu, AK Parti Antalya Milletvekili Atay Uslu başkanlığında toplandı.
Göç İdaresi Başkanı Atilla Toros, komisyon üyelerine düzensiz göç ile mücadele, Türkiye'deki göçmenler, uyum politikaları, sığınmacılar ve güvenli gönüllü geri dönüş süreçlerine ilişkin sunum yaptı.
Toros, "28 Eylül 2023 tarihi itibarıyla ülkemizde yasal kalıcı olan 4 milyon 741 bin 115 yabancı bulunmaktadır. Bunların yaklaşık yüzde 70'ini geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler oluşturmakta olup, halihazırda 3 milyon 279 bin 152 Suriyeli geçici korunma altındadır. Ülkemize öğrenim, turizm, çalışma, yatırım, ticaret gibi amaçlarla gelmiş 1 milyon 174 bin 13 yabancı ise ikamet veya çalışma izni ile kalmaktadır. 2023 yılının ilk 8 ayında 32 milyondan fazla yabancının ülkemize giriş yaptığını ve 31 milyondan fazla yabancının ülkemizden çıkış yaptığını belirtebiliriz. Düzenli göç içerisinde değerlendirilebilir" diye konuştu.
'İSTANBUL MODELİ UYGULAMAYA KONULDU'
Toros, 2023 yılında 111 bin 624 yabancının, kendi isteği ile Türkiye'den ayrıldığını belirtti. Düzensiz göçle mücadelede, İstanbul Modeli adı verilen yöntemin uygulamaya konulduğunu anlatan Toros, "İstanbul Modeli sayesinde kolluk birimlerimiz, düzensiz göçmen olduğundan şüphelendiği yabancıların kimlik kontrollerini yapmakta. Jandarma ve emniyet birimlerimiz, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına olduğu gibi yabancılarla da alakalı Türkiye'de kalmalarını sağlayan belgeleri talep etmekte. Belgelerle ilgili nasıl davranılması gerektiği konusunda İstanbul'da yoğun bir eğitim faaliyeti yürüttüğümüzü ifade etmek isteriz. Göç İdaresi Başkanlığı personeli ile emniyet, jandarma personelimiz, sahil güvenlik personelimize konularla ilgili eğitimler verdik. Sahada kimlik soruldu, yasal kalışa imkan sağlayan belge gösteriliyorsa; sorun yok, kişi ayrılıyor. Buna ilişkin bir tereddüt var. Bu tereddüttün giderilmesiyle alakalı, Göç İdaresi Başkanlığı bünyesinde kurulan, 157 Yabancılar İletişim Merkezi'nden istifade etme durumumuz oldu. Kolluk birimlerimiz, gerektiğinde burayı arayarak tercümanlık hizmeti alabiliyor" dedi.
'PARMAK İZİ VERİ SORGULAMASI YAPILIYOR'
Yasa dışı göçmenlerin tespiti ve geri gönderim süreçlerine ilişkin bilgi veren Toros, şöyle konuştu:
"Mobil göç noktalarına yabancılar götürülüyor. Bu noktalarda Göç İdaresi'nin kendi personeli var. Personelimiz buradan parmak izi ile veri sorgulaması yapabiliyor. Türkiye'ye vize ile gelen yabancıların parmak izleri temsilciliklerimiz vasıtası ile alınıyor, parmak izleri bizde var. İkamet verdiğimiz yabancıların parmak izlerini alıyoruz. Bunlar, Göç Kayıt Sistemi (GöçNet) veri tabanında var. Parmak izinden kişinin durumu, fotoğrafı, kimlik bilgilerinin tamamı çıkarılıyor. Mobil göç noktalarında aynı zamanda GöçNet var. GöçNet veri tabanından da yabancıların durumuna ilişkin ayrıntılı sorgulama yapılabilir. Yasal kalışına ilişkin durumu netleştirilen yabancılar olabiliyor. Yasal kalışları olduğu anlaşılınca buralardan ayrılabiliyorlar. Türkiye'de yasal kalış hakkı bulunmayan bir yabancı olduğu anlaşılınca, artık idari gözetim sürecinin başlatılacağı, sınır dışı kararının alınacağı Geri Gönderme Merkezi'ne doğru kendilerini götürüyoruz. Sınır dışı süreçlerini başlatmış oluyoruz" dedi.
Toros, tespit edilen düzensiz göçmen sayısına ilişkin de "1 Haziran itibarıyla yakalama sayılarında dikkate değer artış yaşanmış olup, haziran ayında 19 bin 189, temmuz ayında 26 bin 850, ağustos ayına 28 bin 16 ve 28 Eylül itibariyle 31 bin 272 düzensiz göçmen yakalanmıştır. 1 Haziran'dan 28 Eylül 2023'e kadar 45 bin 454 göçmen sınır dışı edilmiş, kalan düzensiz göçmenlerin işlemleri devam etmektedir" diye konuştu. DHA