İstanbul'da inşası devam eden 3. Havalimanı, işçilerin “insanca yaşamak istiyoruz” diyerek eyleme başlamasıyla yeniden gündeme geldi.
İşçilerden yüzlercesi gözaltına alındı, 24'ü tutuklandı.
İşçilerin yatakhanedeki tahtakurularından olan şikayetlerini gidermek için henüz herhangi bir işlem yapılmadı. Havalimanının 29 Ekim'deki açılışa yetiştirileceği duyuruldu.
Çok yakında 3. Havalimanına uçakların iniş ve kalkışları başlayacak. Ancak gözden kaçan, unutulan bir nokta var.
KUŞLARIN GÖÇ YOLU
Havalimanının inşaatının yapılacağı bölge ilk açıklandığında havacılık ve çevre uzmanları ciddi uyarılarda bulunmuşlardı.
Çevre uzmanları, havalimanı inşaatının kuşların göç güzergahında yer aldığını belirterek, “dünyanın en yoğun göç yollarından biri olan İstanbul üzerinden göç eden kuşlar için küresel kıyım anlamına geliyor” demişti.
Çevreciler özellikle havalimanının, küçük orman kartallarının dünyadaki nüfuslarının yüzde 90'ının geçiş yolu olduğunu ve projenin küçük orman kartalı neslini tehdit ettiğini belirtmişti.
Limak'ın açıklamasını değerlendiren dönemin Doğa Derneği Genel Direktörü Engin Yılmaz, “Göçmen kuşlar, her yıl iki kere yaptıkları binlerce kilometrelik yolculuklarını, son buzul çağından bu yana aynı rotalar üzerinden sürdürüyor. Deniz üzerinden göç edemeyen milyonlarca kuş ise İstanbul gibi darboğazlarda yoğunlaşıyor. Kuşların doğal göç rotalarını, beslenme ve dinlenme alanlarını değiştirmeyi iddia etmek ciddiye alınamayacak ölçüde bilimsel gerçeklerden uzak bir açıklama” demişti.
“İNSAN ÖLÜMLERİNİN VEBALİNDEN DE ÇEKİNMİYORLAR”
Yılmaz'ın konuyla ilgili bir başka uyarısı da uçakların karşı karşıya kalabileceği kazalarla ilgiliydi:
“İddia edilenin aksine, havalimanı üzerinde oluşacak sıcak hava termalleri yüzünden kartallar, leylekler gibi süzülerek uçan kuşların bu noktada daha fazla toplanma riski var. Doğanın yok olmasına sebep olanlar, uçakların kuşlara çarpması sonucunda meydana gelecek kazaların ve buna bağlı kuş ve insan ölümlerinin vebalinden de çekinmiyorlar.”
UÇAKLARIN KAZA RİSKİ
Havacılık uzmanları ise, uçakların kuşlar nedeniyle yaşadıkları olumsuzluklara dikkat çekmişti. Havacılar, kuşlar nedeniyle büyük ölümlerin yaşandığı kazaların olduğu, birçok uçuşun iptal edildiğini, uçakların acil iniş yaptığını hatırlatmışlardı.
Havayolu şirketlerinin bu kazalar nedeniyle büyük maddi kayıplar yaşadığını belirten havacılar, 15 Ocak 2009'da Kuzey Carolina'ya gitmek üzere New York'un LaGuardia Havalimanı'ndan havalanan US Airways'e ait Airbus A 320 tipi yolcu uçağının yaşadığını örnek verdiler. Söz konusu olayda uçak kuşlara çarpmış irtifa kaybedip sulara gömülmüştü.
LUFTHANSA'NIN ÇEKİNCESİ
Çiğdem Toker 2015 yılında Cumhuriyet gazetesinde kaleme aldığı yazıda şu ifadeleri kullandı:
“Konsorsiyum ortağı Limak'ın patronu Nihat Özdemir'in, bundan iki ay önce Murat Çelik'e, ‘Kuşların göç rotası konusunda çok özel bir çalışma yürüttüklerini' açıklamıştı. Buna göre, sinyaller kullanarak kuşların rotasını değiştirecek bir sistem için uzmanlarla çalışılıyordu. O gün, projenin fizibilite ve ÇED aşamasında çalışılması gereken bu işin, neden ihaleden iki yıl sonra yapıldığını merak etmiştim. Bugün artık bu çalışmanın, kuşların vebalini üstlenmeme kaygısı taşındığı için yapılmadığını biliyorum. Meğer Lufthansa, çekince bildirmiş. 150 milyon yolcu kapasitesiyle 'dünyanın en büyüğü' iddiasındaki bir havalimanına Lufthansa'nın iniş-kalkış yapmayı reddettiğini bir düşünün...”
Toker, yazısında 3. Havalimanı ihalesini alan şirketlerin kuşlarla ilgili ciddi bir çalışma yürüttüğünü de yazmıştı.
Açılışına günler kala, yeni havalimanı bugünlerde pek konuşulmayan büyük riskleri de barındırıyor.