İşte açıklamadan satır başları:
PUTİN:
Biz ancak birlikte çalışırsak bütün zorlukların üstesinden gelebiliriz. Biz büyük nükleer güçler olarak büyük bir sorumluluk düşüyor üzerimize. Müzakerelerimiz içerisinde büyük önem verdik istikrarın sağlanması ile kitle imha silahlarının kısıtlandırılması için bazı fikir alışverişlerinde bulunduk.
Birlikte çalışmamızın son derece önemli olduğunu düşünüyoruz. Silahsızlandırma ajandası konusunda vurgu yapmak istiyorum. Start anlaşmasının son derece önemli olduğunu düşünüyoruz. Uzayın silahlardan arındırılmış olması da son derece önemli. Terörle mücadele işbirliğimizin devam etmesi ve siber güvenlik için de birlikte çalışılmasının altının çizilmesi gerekiyor.
Geniş bir çerçeve içerisinde işbirliğinin devam etmesi gerektiğini düşünüyoruz. Başkan Trump ile terörle mücadele çalışma grubunun ortaya konulması için Trump'a yeni bir teklifte bulundum.
Suriye konusunda tabi ki barış ve ülke içerisinde yeniden yapılanma konusundaki işbirliğimiz bizim ilk başarılı çalışmamız olabilir. Rusya ve ABD yapıcı bir şekilde birlikte çalışabilir. Bu konuda liderlik rolünü üstlenebilir. Suriyeli halkın evlerine dönmesini sağlayabilir. Bunu yapabilmek için her türlü şeye sahibiz. Ama hem Amerikan hem Rus ordusu etkin ve doğru bir iletişimle işbirliği sağlamak zorunda. Bunun içinde doğru kanalların açılması gerekiyor. Tehlikeli olayların yaşanmaması için iletişim kanallarının açık olması gerekiyor.
Suriye'de teröristlerin ortadan kaldırılması durumu da 1974 anlaşmasına da uygun şekilde gerçekleştirilmiştir. Bu Golan tepelerinde barışın sağlanmasına yol açacaktır. Bu Suriye ve İsrail arasındaki barışı da güçlendirecektir. Sayın Başkan bu görüşmelerde buna özellikle parmak bastı.
Rusya bu konuda gerekli adımları atacaktır. Bu durum Rusya'nın da çıkarınadır. Kalıcı barış için gerekli adımları atarak BM Güvenlik Konseyi kararı çerçevesinde Kore durumunun da çözülmesi için adım atmaya da hazırız.
Biz ABD'nin almış olduğu kararlar konusunda bizim duruşumuzu da biliyorlar. Ancak İran nükleer anlaşmadan çekilmesi kararını değerlendirmek istiyorum. İran nükleer programının barışçıl olması konusunda yükümlülüğünü yerine getirmiştir. Aynı şekilde anlaşmaların gerçekleştirilmesi konusunda ABD Ukrayna konusunda da önemli adımlar atabilir. Aynı şekilde ekonomik işbirliği konusunda her iki ülkenin de tabi büyük çıkarına olacaktır.
“RUSYA HİÇBİR ZAMAN ABD SEÇİMLERİNE VE İÇİŞLERİNE ASLA KARIŞMAMIŞTIR”
Bir kez daha Rusya'nın sözde ABD seçimlerine müdahalesinden bahsetti. Ben daha önce söylediğim şeyleri tekrar ettim. Rusya hiçbir zaman ABD seçimlerine ve içişlerine asla karışmamıştır, karışmayacaktır. Örnek olarak buna ortak çalışma siber güvenlik çalışma grubumuzla bunlar değerlendirebilir. Tabi ki çok net şekilde kültür alanındaki insani konulardaki işbirliğimizin de tekrar ortaya konması konusunda fikir birliğine vardık.
Amerikalı kongre üyeleri ülkemize gelmişti. Tarihi bir durumdu. Eskiden son derece sıradan olan bir durumun özel hale geldiğini görüyoruz. Bu konuda sayın Başkan Trump'a fikir sunduk. İkili ilişkiler konusundaki iki ülkenin ve tarihimizi bilen uzmanlardan oluşan konseyin kurulması gerekmekte.
Bütün sıkıntıları, eski tıkanıklıkları, bütün konuları çözmüş değiliz, ama bir başlangıç oldu. Bu işbirliği atmosferi, Finlandiya liderlerine de teşekkür etmek istiyoruz. Finlandiya'ya sıkıntı çıkardığımızın farkındayım, çok teşekkür ediyorum.
TRUMP:
Finlandiya Cumhurbaşkanı'na bizi burada ağırladığı için, Sayın Putin'e de ne kadar güzel bir toplantı olduğunu söylemek istiyorum. Rusya ve Putin, dünyadaki en iyi Dünya kupasıorganizasyonlarından birine imza attı, tebrik ediyorum. Bugün burada Amerikan diplomasisini emin adımlarını temsil etmekte gurur duyuyorum. Kesinlikle düşmanlık ve birbirimize sırtımızı dönmektense, diyalog kurmak tamamen yeğlediğim bir diplomasi türü. İki ülke arasında çok iyi bilinen anlaşmazlık var. Bunu derinlemesine konuştuk. Dünyamızın problemlerini de gündeme getirdik. Bu problemlerle nasıl başa çıkabileceğimizi konuştuk.
“4 SAAT ÖNCE BU DURUM DEĞİŞTİ”
Diplomasinin bir kenara bırakılıp, düşmanlığın sesinin yükseldiği durumlarda neler olduğunu gördük geçmişte. Bu ilişkiler ikinci dünya savaşı sonrasının çok daha ilerisine taşınacak. ABD ve Rusya bir diyalog gerçekleştirebiliyordu. Soğuk savaş zamanında bile bu denli kötü değildi. Ancak bu toplantıda bu durum değişti. 4 saat önce bu durum değişti, ben gerçekten buna yürekten inanıyorum.
Ben ABD Başkanı olarak dış politika konularında kararlar alabiliyorum. Bütün o eleştirilere karşın ben yapıcı diyaloglara inanıyorum, fırsatlara inanıyorum, ben yeni yollardan yürümeye inanıyorum. Politik riskler almayı, barışı riske atmaya tercih ederim her zaman. Ben ABD Başkanı olarak, Amerika için en iyi olanı her zaman yeğlerim.
Bugün toplantıda Sayın Putin ile Rusya'nın seçimlere müdahalesini de konuştuk. Uzun bir süre bu konuda konuştuk. Ve Sayın Putin, gerçekten bu konuda ilginç bir fikirle geldi, az önce kendisi de söyledi. Aynı zamanda insanlığın karşısındaki en büyük tehdit olan nükleer silahlarla ilgili de konuştuk. Bence hepimiz aynı şekilde düşünüyoruz. Herkes nükleer silahlanmaya karşı burada. Hepimiz nükleer silahlardan arınma konusunda bir taahhüt yapmış durumdayız.
Terörizm dünyanın kanayan yarası. Geçen sene Rusya'yı bir saldırı konusunda uyarmıştık. Ve bizim istihbaratımız sayesinde teröristler yakalandı. Altını çizmek istediğim şu, terörle ancak ulusal bir mücadeleyle savaşabiliriz. Terörü yenmenin tek yolu hep beraber hareket etmek. Sayın Putin ile de bunu konuştuk. Hem Ortadoğu'daki agresif tavırların durulması konusunda mutabakata varmak üzereyiz diyebilirim.
Yüz binlerce insan hayatını kaybetti. Bütün dünyada oldu bu. IŞİD DEAŞ gibi terör örgütleri yüzünden pek çok kişi hayatını kaybetti. Heyette milli güvenlik konseyinden temsilciler de vardı. Ben bu toplantıdan çok büyük memnuniyet duydum. Ben sadece uzun bir sürecin ilk adımıydı. Ve bunu güçlü bir diyalogla yaptık. Kafamızda çok parlak fikirlerle yaptık. Şu an umut doluyum. İşbirliği yapacağımızı biliyorum.
Sayın Putin size ne kadar teşekkür etsem az. Bu açık diyaloğa siz de ön ayak oldunuz. Bu uzun süredir bizi boğan diplomasiyi aştık. Daha yapıcı, üretken şeyler yapıyoruz. Bu geçtiğimiz 4 saat çok verimli geçti. Bu tarz toplantılar yapmaya devam edeceğiz, daha sık yapacağız diye düşünüyorum. Bugün konuştuğumuz, tartıştığımız bütün problemleri çözeceğim.
SORU & CEVAP
Sayın Trump'a bir sorum var. Bir imada bulundunuz. Almanya Rusya'nın esiri dediniz. Ancak sizce Rusya'nın enerji vermesi, Avrupa'ya enerji sağlaması bir problem mi? Enerjiyi Rusya'dan almaları sizin için problem mi olacak?
Sizce bu krizleri çözmek için, hem pratik ve pragmatik bir öneri sunmayıp, hem de Rusya'yı suçlar gibi konuşuyorsunuz. Şimdi çok ümit verici konuşmanıza rağmen toplantıdan hemen önce sayın Putin'den düşman gibi, rakip gibi bahsetmiştiniz.
TRUMP:
Ben ona düşman demedim, rakip dedim. Ben burada Rusya'yı suçlamadım. Almanya için hangisinin en iyisi olacağı konusunda ne düşündüğümü söyledim. Biz de bu boru hattı konusunda başarılı şekilde rekabet edeceğiz. Onlara iyi şanslar diliyorum. Merkel ile de bu konuyu konuştuk. Bu konuda sert bulunan fikirlerim olduğu aşikar. Pek çok yerden enerji doğalgaz elde edebiliyoruz, şu anda dünyada bir numara olmaya ilerliyoruz. Çok iyi rekabet edeceğiz onlarla.
PUTİN:
Sayın Trump, Rusya'nın büyük petrol üreticisi olduğunun farkında. Ancak ikimiz de bir diğerinin ayağa çelme takma niyetinde değiliz. Bu kimse için iyi bir şey getirmez. Dolayısıyla gerektiği şekilde fiyatlar artırılabilir, ekonominin dinamiklerine göre değişebilir. Hem işbirliği hem rekabet yürütülebilir diye düşünüyorum. Sayın Başkan, bana Ukrayna'dan geçen hattın yok olabileceğini söyledi. Ve bu konuda endişe duyduğunu söyledi. Ancak kesinlikle bu hatta zarar gelmeyecek.
Ekonomik olarak iki tüzel kişi arasında sorun olduğu zaman bu yerinde çözülecektir.
