Kamışlı, Esas Holding tarafından Nisan 2015'te sosyal yatırımların kapsamını genişletmek ve profesyonel olarak yönetmek amacıyla kurulan Esas Sosyal'in yıllık değerlendirmesi, hedefleri ve İlk Fırsat programına ilişkin düzenlenen toplantıda yaptığı konuşmada, Esas Sosyal'in, diplomalı gençlerin işsizliğine fokuslandığını belirtti.
Esas Sosyal'deki amaçlarının klasik bir hayırseverlik olmadığını ifade eden Kamışlı, şunları kaydetti:
"Araştırmalar gösterdi ki diplomalı işsizliğin sebeplerinden birisi daha az bilinen üniversitelerden mezun gençlerin fırsat eşitsizliğine uğraması. Çünkü üniversite bilinmiyor, iş tecrübesi haliyle yok, insan kaynakları risk almak istemiyor. Sivil toplum kuruluşlarına döndük, 'paran olsa ne iş gücü açardın?' dedik. Birçok iş çıktı. Gençlerimize bu STK'lardaki işlere yerleştirdik. Gençlerin tüm masraflarını o sivil toplum kuruluşlarına bir yıl boyunca hibe ettik. Böylelikle gençler, iş tecrübesi, referans, networke erişmiş oldu. Bu konuda iş birlikleri çok önemli."
Kamışlı, araştırmaları problemi bilimsel açıdan incelemek için yaptıklarını, bu araştırmanın sonuçlarını herkesle paylaştıklarını aktararak, "İlk Fırsat programına katılan gençlerin yüzde 86'sı program bitmeden yeni iş teklifi aldı. Program sonrası 3 ay içinde yüzde 94, 6 ay sonra ise yüzde 100'ü yeni işine giriş yaptı. Gençler STK'ları uzun vadeli kariyer işi olarak görmüyor. STK'da çalışmaya başlayan gençlerimizin yarısı dışarıdan iş teklifleri almasına rağmen STK'da çalışmak istiyor." diye konuştu.
- "Anadolu'da cevherler var, yeter ki siz fırsat verin"
Kamışlı, her şeyin devletten beklenmemesi gerektiğini vurgulayarak, "Anadolu'da cevherler var, yeter ki siz fırsat verin. Önyargıları yıkmaya devam edeceğiz. Üniversiteyi tanımıyorsun diye mülakata çağırmamak olmaz. '1000 kişiye burs veriyorsun, kaçını mülakata çağırdın?' Bir ümit yaratıldıysa şans verilmesi lazım. Bunun takibinin yapılması lazım. 'Ben parayı verdim, işim bitti' olmaz." dedi.
Gençlere ilk iş deneyimi ve eğitim desteği sunan yenilikçi bir sosyal yatırım programı olan İlk Fırsat Programı'na 2016 yılında başladıklarını anımsatarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
"4 yıllık program sürecimizde 95 İlk Fırsat katılımcısının sivil toplum kuruluşlarında iş deneyimi edinmesini sağladık. Gençlerin istihdamında katkıda bulunduk, deneyim kazanmalarını sağladık ve sivil toplum bilinci de aşıladık. 2020'de 55 yeni mezuna daha destek vereceğiz. Böylece 5 yılda 150 gence ulaşacak, birbirinden değerli 31 STK'ya da nitelikli iş gücü sağlamış olacağız.
İlk Fırsat programı kapsamında genç katılımcılarımız, paydaşımız olan 31 sivil toplum kuruluşunun yöneticileri, mentor ve eğitmenler ile İlk Fırsat misyonunu paylaşan yöneticileri de kapsayan 400'den fazla kişiye ulaşan geniş bir etki alanına sahip olduk.1000'e yakın gencin ilk mülakat deneyimini yaşamalarını sağlayarak bir şekilde onlara da dokunmuş olduk. İlk Fırsat programına 2020 yılında 20 kurum destek olacak, onlara da bu konuya verdikleri önem ve duyarlılıkları için teşekkür ediyorum. İnanıyoruz ki, yeni mezun istihdamında fırsat eşitsizliği problemi özel sektörün örnek uygulamaları ve duyarlılığıyla çözüme yaklaşacak."
Emine Kamışlı, üniversite okuyan gençlerin sorunlarına üniversitedeyken inilmesi gerektiğini belirterek, "İlk Fırsat bir çatı, bunun damarlarına doğru iniyoruz. Bu programın yanına Şevket Sabancı'nın ismini de koyduk, biz bu işin içinde olacağız. Kurumsal iş birlikleriyle büyük şemanın içinde daha akıllıca hareket etmek istiyoruz." diye konuştu.
- "İşsizlik oranında en büyük artış mühendislik ve sosyal bilimler mezunları arasında"
Esas Sosyal Kurucu Direktörü Filiz Bikmen ise toplantıda Bilkent Üniversitesi ile gerçekleştirilen üniversite mezunu gençlerin iş gücüne katılım durumları ve İlk Fırsat programının yarattığı sosyal etki araştırmasının sonuçlarını paylaştı.
Araştırmaya göre, 2005-2009 yılları arasında Türkiye'de 41 yeni devlet üniversitesi açıldı, kontenjan yüzde 60 arttı. Yükseköğrenimdeki kadınların sayısı erkekleri geçti. Son 14 yılda 22-27 yaşta kadın yükseköğrenim oranı erkekten fazla. Mezun sayısı artıyor, ancak yükseköğrenim mezunu işsiz kadın, erkek sayısı da artıyor. AB ülkelerinde yükseköğrenim mezunu gençlerin istihdam oranı artarken Türkiye'de azalıyor.
İşsizlik oranında en büyük artış mühendislik ve sosyal bilimler mezunları arasında bulunuyor. Erkeklerde mühendis işsizliği, kadınlarda sosyal bilimler işsizliği en yüksek oranda olduğu görülüyor. Yeni mezun genç işsizlik oranı mezun olunan üniversite ve bölüme göre de farklılık gösteriyor.
Araştırma verileri az bilinen üniversitelerden mezunların iş bulma süresi, kamuda iş bulma, hane halkı geliri açısından diğer üniversitelere göre daha dezavantajlı olduğunu gösteriyor.
Yaş, cinsiyet, mezuniyet yılı, akademik başarı ve sosyal beceriler açısından İlk Fırsat katılımcılarıyla benzer özellikte olan ve İlk Fırsat'a katılma şansı elde etmemiş gençlerin istihdamda olma oranı yüzde 37 iken, katılımcıların istihdamda olma oranı yüzde 100 olarak gerçekleşti.
