Bilime yön veren Egeli filozoflar
Ege bölgesinde yetişen filozoflar felsefenin temelini de atan isimler olmuşlardır.

Oluşturma Tarihi: 2021-06-12 23:40:39

Güncelleme Tarihi: 2021-06-12 23:40:39

Felsefenin tarihi antik döneme uzanırken bu süreçte Anadolu toprakları da bilimsel çalışmalara hizmet etmiş, burada yetişen bilim insanları dönemlerine damga vurmuşlardır. Ege bölgesinde doğan ve felsefeye öncülük eden isimler ise Batı felsefesinin şekillenmesinde önemli bir rol oynuyor.

İşte Ege bölgesi doğumlu felsefi düşünceye yön veren filozoflardan en ünlüleri:

Galen'den hekimlik dersleri

Bergama'da doğan filozof Galen aynı zamanda Antik Roma'nın ünlü doktorlarından biridir. Tam ismi Claudius Galenus olan ve Antik Roma'nın en önemli hekimlerinden biri olan Galen, bugün Türkiye'de bulunan Pergamon (günümüzdeki Bergama)'da M.S. 129'da dünyaya gelmiştir. Antik Roma hekimi Galen'in memleketi Bergama'dır. Mimar, matematikçi ve senato üyesi Aelius Nikon'un oğlu olan Galen, ilk eğitimini babasından almıştır. Babası, Galen'e geometri ve aritmetik derslerini vermiş daha sonra mantık ve tıp alanlarında eğitim görmesi için yönlendirmiştir.

Epiktetos'tan kardeşlik örneği

Hierapolis Frigya'da köle olarak doğduğu, sonra azat edildiği ve ileriki yaşlarında Nicopolis'te bir felsefe okulu açtığı düşünülen filozof da Epiktetos. Epiktetos'un felsefesinin ana hatları kısaca şöyledir: Tanrı'ya güvenmek, vicdanın sesini dinlemek ve insanların kardeşçe yaşamaları esasına dayanmaktadır. Kendisine, bilge kişi olarak Sokrates ile Diogenes'i örnek alan Epiktetos, temelde ahlak ile ilgilenmiş ve gerçek eğitimin, tümüyle bireye ait olan tek şeyin bireyin iradesi ya da amacı olduğunu kavramaktan başka bir şey olmadığını iddia etmiştir. Ona göre insan, iradeden bağımsız olan iyi ya da kötü hiçbir şey bulunmadığını öğrenmeli ve olayları öngörmeye veya yönlendirmeye kalkışmayıp sadece onları anlama çabası göstermelidir.

Anaxagoras bilime servetini harcadı

Anaxagoras, İzmir Urlalıdır. Servetini bilimsel araştırmalar için harcadığı rivayet edilen Anaxagoras, ilerleyen yaşlarında Atina'ya yerleşmiştir.Anaksagoras bu şehrin soylu ailelerinden birine mensuptur. Bütün servetini, hayatını adadığı bilimsel araştırmalar uğruna tüketmiş olduğu rivayet edilir. M.Ö. 468 yılında düşen bir gök taşını incelemiş ve onun kızgın bir taş parçası olduğu kanaatine varmıştır.
Anaksagoras Atina'ya yerleşmek için gelen ilk düşünürdür. Böylece Atina, felsefe dünyasına girmiştir. Burada iyi karşılanmış, dönemin en güçlü kişisi olan Perikles'in dostu olmuştur. Devrin başka bir önemli siması olan tragedya yazarı Evripides'le de dostluk kurmuştur.

Anaksimenes : "Dünya yuvarlak bir düzlük"

Maddenin ilk öğesi hava diye Anaksimenes Miletli.Anaksimenes, havanın dünyayı kuşattığını ve yerin yuvarlak bir düzlük olduğunu ileri sürer. Yıldızların da yeryüzünün etrafında döner. İnsan tini bile havanın belli bir yoğunlaşması sonucu ortaya çıkmıştır. Ona göre, nasılki hava bize can verip ayakta tutuyorsa, dünyayı da sarıp onu bir arada tutar. Böylelikle dünyadaki canlı cansız hiçbir şey dağılmadan bir arada durur

Anaksimandros ile evrenin gizemi

MÖ 610 yılında Milet'te, yani Aydın'da doğup MÖ 546 yılında Aydın'da ölen Anaksimandros.Anaksimandros bilimin ilk savunucularından birisi olup evrenin farklı yönlerini gözlemlemeye ve açıklamaya çalışmıştır. Özellikle de evrenin, tıpkı insan toplulukları gibi kanunlarla yönetildiğini ve bu dengeyi bozan herhangi bir şeyin kalıcı olmadığını iddia etmiştir. Ayrıca evrenin kökeni gibi sorularla da ilgilenmiştir.Zamanının birçok düşünürü gibi Anaksimandros'un felsefesi de çeşitli disiplinlere katkı sağlamıştı. Astronomi ile ilgili olarak, gök cisimlerinin Dünya ile ilişkisini ele alan hareketlerini açıklamaya çalışmıştı

Thales ile bilimsel temel

Thales'in MÖ 620'lerde Aydın civarında, o dönemdeki adıyla Milet'te doğduğu düşünülmektedir.Miletos'lu gökbilimci, filozof ve matematikçi. Tarihteki ilk filozof ve bilim insanı olarak kabul edilir. Milet (Miletos), Ege Bölgesi'nde Aydın'ın Didim ilçesinde klasik dönemde adı Meander olan Büyük Menderes Nehri'nin hemen ağzında kurulmuş bir liman kentidir. Antik Miletos şehrinin bulunma efsanesine göre şehrin ilk yaşayanları Girit üzerinden gelmiştir. Strabon da bunu doğrulamaktadır. Anadolu'da on iki İon şehrinin kurmuş olduğu “İonia Birliği” üyelerinden biridir.

Ksenophanes'in gezgin kişiliği

Günümüzde İzmir-Değirmendere'yi içine alan bölgede, Antik dönemdeki adıyla Kolophon'da doğan Ksenophanes'in İranlılar Anadolu'yu işgal edince İtalya'ya gittiği ve Elea'da öldüğü düşünülüyor. M.Ö. 570-480 yılları arasında yaşadığı tahmin edilmektedir. Sokrates öncesi düşünürlerden biri olarak yine önemli bir etkiye sahip olana filozoflardan biri de Ksenophanes'tir. Ksenophanes İzmir yakınlarındaki Kolophon'da doğmuş olup, hayatının ilk bölümünü Anadolu'da geçirmiştir. Hayatının geri kalanını bir gezgin olarak geçirmiş ve en son olarak Elea kentine yerleşmiştir